چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟

2021، سال پرخبر و پرنوسان ارزهای دیجیتال

سال 2021 با فراز و فرودهایش برای ارزهای دیجیتال به پایان رسید. اگر بخواهیم به مروری بر اتفاقات دنیای ارزهای دیجیتال در سال 2021 بپردازیم اول باید اشاره‌ای به قیمت بیت کوین بکنیم که در نخستین روز سال 2021 یعنی دوازدهم دی 1399، 29 هزار دلار بود. قیمت اتریوم هم در آن روز 729 دلار بوده است. حالا امروز در نخستین روز سال 2022 قیمت بیت کوین با وجود ریزش‌های چند وقت اخیر در محدوده 47 هزار دلار و قیمت اتریوم در کانال 3700 دلار است.

در سال 2021 شرکت های زیادی رمزارزها را به‌عنوان یک دارایی پذیرفتند و حتی یک کشور، بیت‌کوین را به عنوان یکی از ارزهای رسمی این کشور پذیرفت و شنیده شده کشورهای دیگری نیز در حال برنامه‌ریزی برای همین کار هستند. عملکرد شرکت‌ها و اعلام چشم‌اندازهایشان، حاکی از این است که ارزهای دیجیتال در ابتدای راه پذیرش و سرمایه‌گذاری ازسوی شرکت‌های بزرگ هستند. محبوبیت بیت کوین باعث شد تا بازار کریپتو رکوردهای جدیدی بزند و قیمت بیت کوین در روزهایی در سال 2021 به 68 هزار دلار نیز رسید و به دنبال آن، آلت‌کوین‌ها نیز شاهد رشدهای بسیار زیادی بودند.

چین در برابر ماینینگ

اما کشور چین در این سال فرایند ماینینگ را در این کشور کاملا ممنوع اعلام کرد. همین موضوع باعث ریزش قیمت بیت کوین شد ولی از طرفی، کشوری مثل آمریکا در مورد تمایل خود برای فعالیت در بازار ارز دیجیتال مردد به نظر می‌رسد. البته سیاستمداران آمریکایی به دنبال تدوین قوانینی برای فعالیت قانونی در بازار رمزارزها بوده‌اند و با استقبال مردم و سرمایه‌گذاران از ارزهای دیجیتال در این کشور، به نظر می‌رسد آمریکا سعی دارد با توجه به سختگیری‌های چین در این زمینه، گوی سبقت را از کشورهای دیگر بگیرد و از بازار جلو بیفتد؛ حضور و سرمایه‌گذاری شرکت های آمریکایی در کریپتو نیز همین موضوع را نشان می‌دهد.

انتقال ماینرها از چین به مغولستان و کشورهای دیگر باعث شد بیت کوین که در بازه‌ای از 68 هزار دلار به 28 هزار دلار نیز رسید، به سرعت خود را بازیابی کند و به محدوده 64 هزار دلار برسد. اما دوباره خبرهایی از چین و سایر اتفاقات، باعث ریزش قیمت تا محدوده 42 هزار دلار شد و البته باز هم قیمت به سمت بالا خیز برداشت. در مجموع با وجود همه این نوسانات، بازار در سال 2021 صعودی بوده و از 29 هزار دلار به . دلار رسیده است.

ماجراهای ایلان ماسک

یکی از اتفاقات دنیای ارز دیجیتال مربوط به ایلان ماسک است. ایلان ماسک شخصا یکی از عوامل موثر در نوسانات بازار بود. ماسک علاوه بر ترویج میم‌کوین‌هایی مثل دوج کوین، ماه مارس با اعلام پذیرش بیت‌کوین برای خرید از شرکتش، تسلا، باعث افزایش ناگهانی قیمت شد، اما او دو ماه بعد به بهانه عجیب آلودگی هوا در فرایند ماینینگ بیت‌کوین و همچنین صرف انرژی بسیار زیاد برای تولید بیت‌کوین، خرید و فروش از تسلا با بیت کوین را حذف کرد و باعث شد بازاری که در آستانه ریزش بود، با این تلنگر ناگهان سقوطی شدید را شاهد باشد. سپس در ماه اکتبر ماسک گفت که می‌خواهد روش پرداخت از طریق بیت کوین را دوباره مورد بررسی قرار بدهد. البته برخی از کارشناسان می‎گویند با بزرگتر شدن بازار کریپتو، دیگر توئیت‌ها و اعلام نظرهای ایلان ماسک مانند قبل موثر نخواهد بود.

متاورس و دنیای رمزارزهای

در ماه‌های اخیر حتما اصطلاحی به نام متاورس زیاد به گوشتان خورده است. متاورس یک مفهوم آینده‌نگرانه است که تمامی جنبه‌های زندگی کاربران را در یک فضای مجازی سه بعدی آنلاین به یکدیگر متصل می‌کند. با داشتن یک کیف پول و با دسترسی به کلیدهای خصوصی آن، می‌توان مالکیت یک فعالیت یا یک دارایی را در بلاکچین اثبات کرد. حتما شنیده‌اید که در ماه‌های اخیر علاوه بر کاربران عادی، حتی برخی شرکت‌ها نیز با خرید دارایی در متاورس، در دنیای واقعیت مجازی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. متاورس یکی از اتفاقات مهم کریپتویی در سال 2021 بود و برخی معتقدند سال 2022 حتما بیشتر از قبل درباره متاورس خواهیم شنید و بازی‌های کریپتویی و متاورسی نیز بیش از پیش مطرح می‌شوند. پس حتما به سرمایه گذاری در دنیای متاورس فکر کنید و درباره این موضوع بخوانید و تحقیق کنید.

خودپردازهای ارز دیجیتال

با فراگیر تر شدن استفاده ارزهای دیجیتال در جهان، دستگاه‌های خودپرداز نیز برای راحتی استفاده از رمزارزها بیشتر شده است. تعداد دستگاه‌های خودپرداز که از ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کنند در سال 2021 افزایش یافت و رو به افزایش نیز هست، زیرا چندین شرکت فناوری و شرکت‌های غیرفناوری مانند والمارت در حال نصب دستگاه‌های خودپرداز بیت‌کوین به صورت جهانی هستند.

پذیرش بیت‌کوین در السالوادور

در سپتامبر 2021، السالوادور اولین کشوری بود که پرداخت‌ها و تراکنش‌های بیت کوین را قانونی کرد و از آن به عنوان ارز رسمی کشور استفاده کرد. رهبران این کشور پیشنهاد کردند که قانونی کردن بیت‌کوین سرمایه گذاری در کشور را تشویق می‌کند و در شرایط نه چندان مناسبی که اقتصاد السالوادور با آن رو به رو است، کمک بزرگی به ارزآوری و پذیرش سرمایه‌گذاری در این کشور آمریکای جنوبی می کند. ازطرفی رئیس‌جمهرو این کشور اعلام کرده که قصد دارد برای تولید بیت‌کوین با استفاده از انرژی آتشفشان‌های این منطقه برنامه‌ریزی کند. حالا کشورهایی مثل برزیل نیز به دنبال تصویب قوانینی برای پذیرش بیت کوین به عنوان پول رسمی کشور هستند.

تپ‌روت بیت‌کوین

سال 2021 بزرگترین بروزرسانی شبکه بیت کوین با نام ترپ روت صورت گرفت. می‌شود گفت که این سافت فورک یا آپگرید بیت کوین، مقیاس‌پذیری، حریم شخصی و عملکرد قراردادهای هوشمند مربوط به بیت کوین را بهبود می‌بخشد. برای انجام این کار، تپ روت آدرس‌تایپ جدیدی را ایجاد کرد که در آن، تمام تراکنش‌های بیت‌کوین به یک شکل واحد دیده می‌شوند. یعنی دیگر هیچ تفاوتی میان یک پرداخت ساده یا یک تراکنش پیچیده چند امضایی یا یک استفاده ساده از شبکه لایتنینگ وجود ندارد. این بروزرسانی بلاک‌چین BTC را قادر می‌کند تا تراکنش‌های پیچیده‌تری را اجرا کند و آن را برای پردازش قراردادهای هوشمند با اتریوم رقابتی‌تر می‌کند. این امر برای بیت کوین بسیار مهم است زیرا از نظر تاریخی، در مقایسه با بزرگترین رقیب خود یعنی اتریوم، قادر به پردازش هیچ قرارداد هوشمندی نبوده است.

شبکه لایتنینگ در بلاک‌چین بیت کوین

شبکه لایتنینگ لایه دومی برای بلاک‌چین بیت کوین است که تراکنش‌های خارج از زنجیره یا تراکنش‌هایی را بین طرف‌هایی که به شبکه بلاک‌چین متصل نیستند امکان‌پذیر می‌کند. در واقع از این طریق، جابه جایی چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ بیت کوین با هر مقداری حتی بسیار کم، با کارمزد بسیار پایین و با سرعت بالا در یک لایه دوم امکانپذیر شده است. این امکان در سال 2021 برای بیت کوین در بسیاری از صرافی‌ها لانچ شد و نوبیتکس اولین صرافی ایرانی بود که انتقال در شبکه لایتنیگ را در پلتفرم خود ایجاد کرد.

اتفاق جالب دیگر در سال 2021 این بود که توییتر ویژگی جدیدی را برای کاربران خود اعلام کرد که به آنها امکان ارسال و دریافت نکات بیت کوین را می‎دهد و اینفلوئنسرهای توییتر را قادر می‌سازد تا بدون در نظر گرفتن مرزهای جغرافیایی، از هر کجای دنیا درآمد کسب کنند. در این سال برخی مدارس و کالج‌ها نیز اعلام کردند که دانجوشان می توانند از بیت کوین برای پرداخت شهریه استفاده کنند.

راه اندازی اولین ETF بیت کوین:

پس از هشت سال از ثبت اولین درخواست برای ETF بیت‌کوین، در اکتبر 2021 بود که SEC اجازه راه‌اندازی نخستین ETF بیت کوین را در صرافی ایالات متحده داد. ETF یا همان صندوق‌ قابل‌معامله در بورس، قیمت بیت کوین را از طریق قراردادهای آتی معامله شده در CME دنبال می‌کند. از آنجایی که شایعات در مورد راه‌اندازی در بین سرمایه‌گذاران پخش شد، بازار شاهد افزایش قیمت رکوردشکنی در دارایی بود. امروزه برای دارایی‌های بسیار مهم و کاربردی ازجمله طلا و نفت ETF وجود دارد و هر روز در بورس کشورهای مختلف جهان معامله آنها انجام می‌شود.

بیت کوین سیزدهمین ارز بزرگ جهان شد

در مقطعی در سال 2021، بیت کوین با پشت سر گذاشتن فرانک سوئیس سیزدهمین ارز بزرگ جهان شد. پس از راه‌اندازی ETF بیت‌کوین، قیمت افزایش یافت و مرز 66000 دلار آمریکا را شکست. در سایر ارزهای دیجیتال بزرگی مانند شیبااینو، سولانا و اتر نیز شاهد افزایش قیمت گسترده بودیم. حامیان بیت کوین بر این باورند که بیت‌کوین در سال‌های آینده از 12 ارز باقیمانده سبقت خواهد گرفت و به بزرگترین ارز جهان تبدیل خواهد شد.

حالا با ورود به سال جدید میلادی، همه چشم‌ها به سوی شرکتهای بزرگ چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ و کوچکی است که شاید در این سال سرمایه بیشتری را وارد بازار ارزهای دیجیتال بکنند و همچین کشورهایی که قوانینی را برای سهولت و یا سختگیری در حوزه کریپتو تدوین کنند و یا حتی بیت کوین را به عنوان یک ارز رسمی بپذیرند. آیا در این سال کاربران بیشتری در دنیا به سوی دنیای رمزارزها جذب می شوند؟

نگاهی به بزرگترین بازار تبادل ایران در 2021

نوبیتکس، بزرگترین پلتفرم ایرانی خرید و فروش رمز ارز در ایران است که در سال 2021 سعی کرده همراه با افزایش تعداد کاربرانش، زیرساخت‌ها و امکانات خود را نیز توسعه دهد. اضافه شدن ارزهای جدیدی مثل دای به عنوان استیبل کوین جایگزین تتر، آوه، یونی سوآپ، دوج کوین، شیبا، کاردانو و لینک به بازار نوبیتکس در این سال رخ داد.

ایجاد امکان استفاده از تترشیلد برای انتقال امن تتر با توجه به تهدیدهای مربوط به تحریم ها و اضافه شدن استفاده از شبکه لایتنینگ برای انتقال سریع و ارزان بیت کوین از دیگر اقدامات مهم نوبیتکس در سال 2021 بود. علاوه بر این بروزسانی‌های مختلف اپلیکیشن و سایت نوبیتکس برای استفاده کاربری آسان تر، ایجاد مرورگر اختصاصی که به واسطه آن می‌توان انواع داده‌های مربوط به شبکه بلاکچین را در بستری داخلی جستجو کرد، راه اندازی اپ تست نت برای کاربرانی که قصد ورود آزمایشی به بازار رمزارزها را دارند، ساخت نخستین NFT این صرافی و برنامه‌ریزی برای ایجاد بازار NFT و. از دیگر اقداماتی بود که در صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس در سال 2021 انجام شد. در این سال تعداد کاربران نوبیتکس از سه میلیون ایرانی عبور کرد و هم اکنون این پلتفرم، به بیش از 3 میلیون کاربر ایرانی، خدمات خرید و فروش رمز ارزهای مختلف در بستری امن را ارائه می‌دهد

نوبیتکس اولین و بزرگترین صرافی ایرانی خرید و فروش ارز دیجیتال است و می‌توانید پس از ثبت نام، با خیالی آسوده و امن در این بازار خرید و فروش کنید.

بورس‌بازی با قلک ارزی

در روز سه‌شنبه خبر حمایت صندوق توسعه ملی از بورس منتشر چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ شد. بر اساس نظر تحلیلگران، چنین تصمیمی حتی اگر برای بورس موثر باشد بدون شک در صورت در نظر نگرفتن بسیاری از نکات برای آینده اقتصاد ایران سازنده نخواهد بود. دلیل اصلی آن ناشی از ابهامات متعدد در جزئیات اخبار منتشر شده‌است. در این گزارش به بررسی رویکرد حمایت از بازار‌های مالی پرداخته شده و در ادامه آن انتقاد‌هایی به تصمیم گرفته‌شده توسط صندوق توسعه ملی وارد شده‌است.

بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان

حمایت مبهم صندوق توسعه

به گزارش دنیای اقتصاد، در روز گذشته خبری مبنی‌بر خرید سهام توسط صندوق توسعه ملی منتشر شد. آنطور که در متن این خبر آمده، قرار است این صندوق با کد معاملاتی جداگانه برای اولین‌بار در تاریخ فعالیت خود منتشر شود. در نگاه اول این خبر یک اتفاق مثبت کوتاه‌مدت برای بورس تهران است، زیرا با ورود پول‌های انباشته شده در این صندوق به بازار سهام، می‌توان شاهد افزایش رونق در معاملات کلی بازار سهام بود.

از طرف دیگر علاوه‌بر افزایش رونق معاملاتی، با توجه به این موضوع که هم‌اکنون شاخص‌کل بورس اصلاح قابل‌توجهی را نسبت به قله قبلی خود در سال‌۱۴۰۱ انجام داده است، قیمت سهم‌ها در محدوده نسبتا ارزانی در حال معامله‌شدن است. این امر نشان می‌دهد که صندوق توسعه ملی، می‌تواند در قیمت‌های خوبی خریدار سهام باشد. به گفته مدافعان این طرح چنین اقدامی سبب می‌شود که در پایان سال ‌بازدهی کسب‌شده برای صندوق باعث خنثی‌کردن افت ارزش پول ملی شود. طبیعتا این موضوع به بهبود شرایط منابع صندوق منتهی خواهد شد، با این‌حال در بررسی چنین امری باید این مساله را هم در نظر داشته باشیم که ورود مستقیم صندوق به بازار سهام احتمالا به این سادگی که بیان‌شده، نیست و نکات مهمی در آن وجود دارد که در بررسی وضعیت مطرح‌شده حتما باید در نظر گرفته شود.

جای خالی اقدامات کارشناسی

در بازار‌های مالی یکی از مهم‌ترین اصولی که موجب افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به آن می‌شود، اصل شفافیت و تقارن اطلاعاتی در بازار است. هنگامی که اخبار و اطلاعات در بازار به یک میزان و به‌صورت متقارن درمیان فعالان منتشر نشود، در بلندمدت آن بازار به یک بازار ناکارآ تبدیل خواهد شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این نامتقارنی سبب ایجاد رانت در بازار شده و برای بازار آسیب‌زا است. یکی از مزایای شفافیت درخصوص تصمیمات گرفته‌شده توسط نهاد‌های ناظر بر بازار عبارت است از به‌وجود آمدن اتاق‌های فکری که درباره نحوه اثر‌گذاری تصمیم بر آینده چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ بازار سرمایه مشورت می‌کنند.

با توجه به این موضوع که در کشور اقتصاددانان و فعالان با سواد زیادی وجود دارند، تبادل‌نظر با آنها درخصوص اقدامات و تصمیمات موردنظر، می‌تواند به بهبود روند سیاستگذاری کمک کند. درخصوص خبر منتشرشده از حمایت صندوق توسعه ملی، می‌توان شاهد این بود که تمام قوه کارشناسی و تحلیلی کشور نقشی در این تصمیم‌گیری نداشته‌اند. در گذشته نیز می‌توان تصمیمات نامناسبی را نام برد که به دلیل عدم‌مشورت نهاد تصمیم‌گیر با افراد با تجربه فعال در بازار، اخذ شده و نتایج موردانتظار را به‌دنبال نداشتند. از این تصمیمات می‌توان به مواردی مانند دامنه‌نوسان نا‌متقارن، عدم‌ایفای نقش بازارگردان به‌طور مناسب، معاملات الگوریتمی و غیره اشاره کرد.

یکی از موضوعاتی که نسبت به این خبر منتشرشده نقد وارد می‌کند، نداشتن تیم مشخص و توانمندی درخصوص تصمیم‌گیری برای حمایت بازار سرمایه بوده است. اگر این صندوق در نظر داشت تصمیم موثر و مفیدی را برای بازار سهام اتخاذ کند، ابتدا از چند‌ماه قبل از آن باید اقدام به تشکیل تیمی متشکل از افراد متخصص و باتجربه در بورس کند.

در این‌صورت فعالان بازار می‌توانستند اسامی و تاریخچه فعالیت هریک از افراد را مشاهده کنند که این خود سبب می‌شود سرمایه‌گذاران به سیاست‌های اتخاذ شده توسط این صندوق اعتماد کرده و با خیالی راحت سرمایه خود را وارد بازار کنند. یکی دیگر از فواید داشتن یک تیم با تجربه این است که نسبت به تصمیمات اولیه سیاستگذار، نظرات خود را بیان می‌کنند و برخی از تصمیمات حذف و سیاست‌های صحیحی جایگزین آنها می‌شوند که این خود مانند یک فیلتر اولیه می‌تواند به بهبود روند تصمیم‌گیری کمک کند.

نحوه خرید صندوق

آنطور که بررسی‌ها نشان می‌دهد لزوما ورود پول صندوق توسعه ملی نمی‌تواند برای بازار سرمایه در بلندمدت خبر خوبی به حساب آید. یکی از مهم‌ترین نکاتی که به آن باید توجه کافی داشت، نحوه خرید سهام برای حمایت از بورس است. نحوه خرید به این مطلب اشاره می‌کند که هنگامی که یک پول هنگفت می‌خواهد به بازار سهام تزریق شود، باید به گونه‌ای این عمل صورت پذیرد تا شاخص‌کل و شاخص هم‌وزن به‌صورت همگرا رشد خوبی را از خود به نمایش گذاشته که این رشد باعث ترغیب فعالان بازار نسبت به واردکردن پول‌های خود از بازار‌های رقیب به این بازار شود. بنابر این برای محقق‌شدن این هدف باید برنامه‌ریزی‌ها و تصمیمات منطقی توسط یک تیم قوی تحلیلگر و معامله‌گر صورت پذیرد، اما در این صندوق آنطور که شواهد نشان می‌دهد چنین تیمی وجود نداشته و نحوه تصمیم‌گیری برای خرید سهام توسط پول کلان صندوق، همچنان در ابهام به‌سر می‌برد. اگر این صندوق بخواهد مانند حمایت‌کردن‌های صندوق‌های مختلف در گذشته عمل کند، احتمال می‌رود که بخش عظیمی از پول خود را در سهم‌هایی وارد کند که از ارزش بازار زیادی برخوردار بوده و به‌عنوان نماد‌های بزرگ بازار شناخته می‌شوند، در نتیجه این کار شاهد این خواهیم بود که شاخص‌کل بورس روند صعودی اما شاخص هم‌وزن همچنان روند نزولی را بپیماید و بازدهی واقعی سهامداران کمتر از بازدهی شاخص‌کل می‌شود.

ورود ناگهانی صندوق

یکی دیگر از نقد‌هایی که به این خبر وارد بوده، نبود شفافیت در عملکرد حمایتی این صندوق است. بررسی تاریخچه نماگر اصلی بازار سهام نشان می‌دهد مدت‌هاست که در حال اصلاح به‌سر می‌برد، پس از چند چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ ‌ماه بازدهی منفی بازار بورس ناگهان صندوق توسعه ملی با استفاده از منابع بین‌نسلی به حمایت از بازار سرمایه بدون شفافیت درباره نحوه انجام این کار، اقدام می‌کند؛ در واقع این نبود شفافیت در تصمیمات گرفته‌شده توسط صندوق‌های حمایتی، منجر به عدم‌جلب‌اعتماد سرمایه‌گذار شده و به هیچ‌وجه از ریسک‌های حاکم بر بازار نخواهد کاست، در نتیجه برای محقق‌شدن هدف حمایتی صندوق توسعه، حتما باید سازوکار خرید سهام مشخص باشد، وگرنه به‌نظر می‌رسد که این صندوق بین‌نسلی نتواند در بلندمدت از کلیت بازار حمایت کند.

رازگشایی از ابرنوسان بورس

یک سال از اوج‌گیری پرشتاب قیمت‌ها در بازار سهام و سپس تغییر مسیر آن می‌گذرد و حالا در بحبوحه داغ شدن تب انتخاباتی در کشور، رئیس‌کل پیشین بانک مرکزی برای اولین بار از تعلل در فروش اوراق بدهی طی ماه‌های نخست چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ سال ۹۹ برای خنثی‌سازی «افزایش انتظارات تورمی» و بهره‌برداری صحیح از منفی بودن نرخ واقعی بهره پرده برداشت.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد؛ قاعده این بود که سیاستگذاران با مشاهده صعود غیرعادی بازار سهام، به سرعت وارد عمل شوند تا از وضعیتی که نشانه شکل‌گیری حباب و افزایش انتظارات تورمی بود، پیش از گسترش ابعاد آن جلوگیری کنند. در این شرایط دولت می‌توانست به جای پولی‌سازی کسری بودجه، با فروش اوراق بدهی، منابع مالی غیرتورمی تجهیز کند و همزمان با متعادل کردن نرخ بهره، از هجوم غیرمتعارف نقدینگی به بازار سهام، رشد غیرطبیعی قیمت‌ها و طبیعتا سقوط بعدی آن پیشگیری کند. در بیش از ۱۵۰ کشور جهان، عملیات بازار باز، ابزاری است که سیاستگذاران پولی دنیا، برای پیشگیری از اضافه پرش بازارها از آن استفاده می‌کنند.

دقیقا ۱۰ ماه از سقوط بزرگ بورس تهران می‌گذرد؛ ریزشی که بعد از رشدی سریع و پرشتاب در ماه‌های ابتدایی سال ۹۹ واقع شد و در این میان نوسهامدارانی که با توجه به شرایط به وجود آمده در فضای کلان اقتصادی و سیاسی سعی در حفظ ارزش سرمایه خود داشته و در اوج قیمت‌ها روانه این بازار حبابی شده بودند، بیش از دیگران متضرر شدند. حالا پس از گذشت ۱۰ ماه و در بحبوحه تب داغ انتخابات در کشور، عبدالناصر همتی، رئیس کل پیشین بانک مرکزی عنوان کرده که با وجود هشدار به دولت درخصوص رشد غیرمنطقی قیمت سهام و استفاده از فرصت منفی بودن نرخ واقعی بهره، در فروش اوراق تعلل شد و حباب بورس بزرگ و بزرگ‌تر شد.

در واقع همتی به این سوال خبرنگار که اواسط سال گذشته مطرح کرده بود پاسخ داد: چرا نرخ واقعی بهره در ثلث اول امسال منفی ماند و هیچ بهره‌برداری ایجابی و سلبی از آن نشد؟ پاسخ دقیق به این پرسش می‌تواند راه را برای تکرار بی‌ثباتی اقتصادی مسدود کند. دو سال گذشته برای بورس و سهامدارانش سال‌های عجیبی بود؛ جایی که شاخص کل سهام از اواخر سال ۹۸ رشد پرشتاب خود را شروع کرد. این رشد قیمتی با ورود به سال ۹۹ و تقلای صاحبان سرمایه برای حفظ ارزش پول با توجه به شرایط تورمی کشور جدی‌تر شد. قیمت‌ها رو به صعود بودند و همزمان دولت و رسانه‌ها اقدام به تبلیغات گسترده و تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کردند.

این‌گونه بود که شاهد افزایش صدور کدهای معاملاتی آنلاین و ورود عموم مردم به بازار سهام بودیم. افزایش محسوس تقاضا برای سهام که حالا در قیمت‌هایی بالاتر از ارزش ذاتی خود در حال دادوستد بودند، رشد قیمت سهام را سرعت داد. شوق و طمع و بعدها توهم سبب شد شاخص کل بورس در مدتی کوتاه به قله تاریخی و البته غیرقابل تصور دو میلیون و ۷۸ هزار واحد برسد. به این ترتیب در کمتر از پنج ماه، میانگین وزنی قیمت سهام رشد ۳۰۰ درصدی را ثبت کرد و برخی از سهام در همین مدت، سود بیش از ۷۰۰ درصدی را از آن سهامداران خود کردند. اما این بازی ادامه پیدا نکرد و در اوج شیدایی و خوش‌بینی مسیر قیمت‌ها ناگهان تغییر کرد و بازار سهام وارد فاز «تخلیه حباب» شد، تخلیه حبابی که به دلیل محدودیت‌های معاملاتی حالا ۱۰ ماه است به درازا کشیده است.

به هر روی سریع‌ترین و بیشترین رشد تاریخ بورس تهران سبب شد تا یکی از فرسایشی‌ترین و بی‌سابقه‌ترین رکودهای تاریخ این بازار رقم بخورد و شاهد خروج قابل‌توجه نقدینگی از این بازار باشیم. اما علت چه بود؟ در ماه‌های ابتدایی سال ۹۹ که صعود قیمت سهام شکلی جدی به خود گرفت، شاهد تعلل سیاستگذاران بودیم.

به جرات می‌توان اذعان داشت هر جای دنیا بود سیاستگذاران با مشاهده شرایط به وجود آمده، به سرعت وارد عمل می‌شدند تا از وضعیتی که نه ناشی از رشد بخش واقعی بلکه به موجب افزایش چربی اقتصاد پدید آمده بود، جلوگیری کنند. اما سیاستگذار نخواست به این واقعیت توجه کند که در یک اقتصاد با رشد منفی، سبقت شاخص بورس از رشد اقتصادی اسمی و متورم شدن دارایی‌ها یا علامت چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ حباب است یا نشانه‌ای از افزایش انتظارات تورمی که اگر سریع وارد عمل نشود، بر سر دیگر بازارها نیز آوار خواهد شد. اما وقعی نهاده نشد تا وعده سقوطی غیرقابل اجتناب به فعالان بازار سرمایه داده شود.

برای جلوگیری از اتفاقات دو سال گذشته چه کاری باید انجام می‌شد؟ این سوالی است که در ۱۰ ماه گذشته شاید هر شخصی به نوعی مطرح کرده و البته جواب‌های متفاوتی نیز به این سوال داده شده است؟ برخی، اختلافات پیش آمده میان وزارتخانه‌ها درخصوص واگذاری سهام دولتی در قالب ETF را عامل استارت ریزش قیمت‌ها می‌دانستند و برخی دیگر از نقش دولت و اقداماتی که برای کسری بودجه در بازار سهام انجام داد، سخن می‌گفتند، غافل از آنکه ریزش بورس تنها عاقبت رشدی بود که توجیهی نداشت.

فرصت‌سوزی سیاستگذار

اردیبهشت سال گذشته زمانی بود که سیاستگذار باید با مشاهده وضعیت به وجود آمده، بلافاصله جلسه اضطراری با اتاق فرمان سیاستگذاری تشکیل می‌داد و نرخ بهره هدف‌گذاری‌شده را متناسب با تغییر انتظارات تورمی اصلاح می‌کرد؛ موضوعی که البته عبدالناصر همتی در گفت‌وگویی به آن اشاره کرد. وی در این خصوص گفت: «بورس آینه تمام‌نما از اقتصاد کشور و فعالیت و بازدهی شرکت‌های تولیدی است.

به خاطر حوادث چهارگانه رخ داده در اواخر سال ۹۸ یعنی افزایش نرخ بنزین، قرار گرفتن در لیست سیاه FATF، شیوع کرونا و محدودشدن درآمدهای ارزی با تشدید فشار حداکثری تحریم‌ها و رفتن ۱۲ بانک باقی‌مانده به لیست تحریمی آمریکا، انتظارات تورمی به شدت افزایش یافت. بسیاری با اصرار به احتمال بالای رسیدن نرخ دلار به ۴۰ هزار تومان و بیشتر، انتظارات در بازار سهام برای تطبیق قیمت‌ها با این ارز را افزایش دادند. همزمان شیوع کرونا و تعطیلی گسترده کسب‌وکارها باعث شد تا تسهیلات‌دهی متوقف شده و ۷۰ هزار میلیارد تومان منابع مازاد در بانک‌ها ایجاد شود. از این رو پیگیری شد تا دولت با توجه به کسری بودجه ۹۹، سریعا اقدام به فروش اوراق کند تا بتواند منابع مازاد را جذب کند.

اما تعلل شد و نرخ سود بین‌ بانکی به شدت کاهش یافت و همین امر سبب شد تا سهام با سرعت بالایی رشد کنند.»

این اولین بار بود که از سوی رئیس کل وقت بانک مرکزی عنوان شد با وجود هشدار به دولت و وزارت اقتصاد درخصوص رشد قیمت سهام در بورس، اما تعلل در فروش اوراق زمینه را برای این ابر نوسان صعودی فراهم کرد و در نهایت به سقوطی پر مقدار انجامید. البته اظهارات همتی واکنش وزیر اقتصاد را نیز به دنبال داشت. دژپسند با انتقاد به بانک مرکزی عنوان کرد: «سوء مدیریت در مدیریت نرخ بهره بین بانکی در سال گذشته باعث ریزش بازار سهام شد. اگر نوسانات نرخ بهره بین بانکی با سو مدیریت مواجه نمی‌شد، چشم‌انداز مثبت روند رو به رشد بازار سهام به گونه‌ای بود که می‌توانستیم حتی به بانک مرکزی در هدایت نقدینگی کمک کنیم، چنانچه در مهر و آبان این اتفاق افتاد.»

متهم پنهان

عدم بهره‌برداری ایجابی و سلبی از فرصت منفی بودن نرخ بهره واقعی برای تامین مالی غیرتورمی را می‌توان اصلی‌ترین متهم شرایط به وجود آمده در بازار سهام و ابرنوسان قیمت‌ها عنوان کرد. در کشوری مانند ایران که از طرفی نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی بسیار پایین‌تر از عرف جهانی است و از سوی دیگر، دولت با کسری بودجه بالایی مواجه است، این وضعیت یک فرصت طلایی بود که می‌توانست منابع غیرتورمی برای دولت تجهیز کند.

در واقع بهره‌برداری ایجابی از فرصت به وجود آمده می‌توانست این باشد که دولت به جای پولی‌سازی کسری بودجه با فروش اوراق از فرصت نرخ بهره منفی حداکثر منابع غیر تورمی را تامین کند و همزمان با بهره‌برداری سلبی، از طریق فروش اوراق و متعادل کردن نرخ بهره، از هجوم غیرمتعارف نقدینگی به بازار سهام و رشد غیرطبیعی و طبیعتا سقوط بعدی آن پیشگیری کند. ضمن آنکه دو موتور تورم‌ساز یعنی پولی شدن کسری بودجه و تحریک درونزای نقدینگی از طریق اضافه‌پرش بورس را خاموش کند. اما نه تنها این دو موتور خاموش نشد، بلکه با آغاز سقوط بورس، موتورهای پولی و تورم‌ساز دیگری برای جلوگیری از سقوط بورس روشن شد.

چه باید می‌شد؟

یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث جهش بازارها به ویژه سهام در یک سال اخیر شد، شتاب گرفتن موتور نقدینگی بود. در این میان رشد بیشتر سهم بخش سیال آن یعنی پول نسبت به بخش غیرسیال (شبه پول) اثر تخریبی مضاعف آن را در پی داشت. در صورتی که دولت‌ها تعادل دخل و خرج را رعایت نکرده و کسری خود را به خزانه بانک مرکزی تحمیل کرده و به عبارتی خلق پول کنند، موتور نقدینگی روشن شده و به‌دنبال آن قطعا شاهد جهش سریالی بازارها خواهیم بود. اتفاقی که رخ داد و همه بازارها تحت‌تاثیر این موتور تورم‌ساز دچار شوک قیمتی شدند.

تنها کاری که می‌توان کرد این است که با اثرگذاری سیاستی روی ترکیب پول و شبه پول، ظهور کامل تبعات رشد نقدینگی را به تاخیر انداخت. عملیات بازار باز یکی از ابزارهای سیاست پولی است که برای مدیریت نرخ سود استفاده می‌شود. وقتی بانک مرکزی قصد دارد نرخ تورم را مدیریت کند از طریق قیمت پول این کار را انجام می‌دهد. در واقع یکی از ابزارهای تنظیم قبض و بسط پول در یک اقتصاد عملیات بازار است. عملیات بازار باز در بازار بین بانکی و با حضور بانک‌ها و موسسات غیربانکی و بانک مرکزی اجرا می‌شود. اگر در بازار بین بانکی منابع کم باشد، باعث افزایش نرخ در بازار می‌شود و اگر منابع در این بازار زیاد باشد، منابع مازاد باعث کاهش نرخ سود بازار بین بانکی خواهد شد.

در این زمینه بانک مرکزی با دو ابزار که در اختیار دارد می‌تواند نرخ سود را کنترل کند: اول خرید و فروش اوراق دولت به صورت قطعی و دوم خرید و فروش این اوراق به صورت بازخرید. در این راستا اگر بازار با کمبود منابع مواجه باشد بانک مرکزی اوراق بهادار دولتی یا اوراق بدهی را از بانک‌ها خریداری می‌کند و پول در اختیار آنها قرار می‌دهد و با تزریق منابع نرخ را در حالت افزایش مدیریت کرده و پس از آن یا کاهش می‌دهد یا تثبیت می‌کند یا همین روند را معکوس طی می‌کند. در صورت وجود مازاد منابع بانک‌ها (یعنی اتفاقی که به گفته همتی در اوایل سال ۹۹ رخ داد) بانک مرکزی باید سریعا اقدام به فروش اوراق کند و نقدینگی را جمع‌آوری کند.

همان‌طور که اشاره شد خرید و فروش اوراق وظیفه بانک مرکزی است اما به دلیل نبود اوراق پیشین در دست بانک مرکزی برای فروش، لازم بود دولت این وظیفه خطیر را بر عهده می‌گرفت و بعدها در زمانی که اقتصاد به نقدینگی نیاز داشت، بانک مرکزی با خرید اوراق مذکور و تزریق نقدینگی به بازار می‌توانست شرایط را مدیریت کند. اما این مهم به تاخیر افتاد و نتیجه آن سرازیر شدن نقدینگی به بازار سهام و صعود حبابی قیمت‌ها بود. از این رو اگر از فرصت به وجود آمده یعنی منفی بودن نرخ واقعی بهره برای تامین مالی غیرتورمی استفاده می‌شد، نرخ بهره به سرعت متعادل می‌شد. در صورت متعادل شدن نرخ بهره نه خبری از ابرنوسان صعودی قیمت‌ها در بازار سهام بود و نه طبیعتا سهامداران با ریزشی ۱۰ ماهه در این بازار و آب رفتن دارایی خود مواجه می‌شدند.

ماندن یا نماندن در بورس، مساله این است

بازار بورس از نیمه مردادماه پس از چهار ماه صعود شتابان، وارد مرحله اصلاح و فرسایش شد و سهامداران تازه‌وارد را غافلگیر کرد. موج نگرانی و خروج هزاران میلیارد تومان سرمایه از بورس، بخاطر عدم هماهنگی سیاستگذاران موج زیان بسیاری از افراد حقیقی شده است.

چرا اینگونه شد؟ آیا با اصلاح رفتارها و ارسال سیگنال های مثبت می توان دوباره مردم را به بازار سرمایه امیدوار کرد؟

بورس، سال ۹۹ را متفاوت با دیگر سال‌ها آغاز کرد، فعالان بازار سرمایه با توجه به حمایت‌های دولت، افزایش مکرر شاخص بورس و دست‌یابی به رکوردشکنی‌های غافلگیرکننده، روی خوش به این بازار نشان دادند و نقدینگی‌های سرگردان در اختیار خود را وارد این بازار کردند.

بورس در اوایل مردادماه در ادامه روند صعودی شاخص بورس در تیرماه در مدار افزایشی قرار داشت، اما ناگهان از اواسط مردادماه با انتشار خبر توقف عرضه مرحله دوم صندوق ETF (دارا دوم) تغییر مسیر داد و بازار در شوک این خبر قرار گرفت. گرچه این خبر به سرعت و با تصمیم‌گیری مسئولان، منتفی و وعده عرضه این صندوق را در ابتدای شهریور ماه داده شد اما تاثیر آن بر معاملات بورس، سنگین بود. همچنین چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ بازار تحت تاثیر فروش عجولانه سهام عدالت از سوی کارگزاری‌ها باز هم با افت بیشتر شاخص بورس مواجه شد.

برخی از تازه واردان که تا به حال چنین افتی را در بازار تجربه نکرده بودند، به فکر خروج از این بازار افتادند، این در حالیست که اکثر کارشناسان معتقدند سودهای کلان از بازار سرمایه زمانی عاید آن دسته از سهامداران این بازار می‌شود که با صبر و تحمل بیشتری اقدام به فعالیت در این بازار می کنند.

تحلیل معاملات بورس از ابتدای سال جاری تا کنون نشان می دهد، اصلاح اخیر شاخص بورس را نمی‌توان نشات گرفته از خبر منتفی شدن صندوق دارا دوم دانست بلکه بازار در طول چهار ماه گذشته یک نفس و بدون هیچ استراحتی به چنان رشد و بازدهی دست پیدا کرده است که ایجاد اصلاح سنگین در محدوده کانال دو میلیون واحد برای این بازار دور از انتظار نبود و فقط خبرهای منتقل شده به بازار بهانه‌ای بودند تا بازار را وارد اصلاح سنگین طولانی کند.

با توجه به چنین اتفاقی در بازار، سازمان بورس پنجشنبه گذشته یکباره تصمیمات جدیدی را برای این بازار اتخاذ کرد تا شاید بتواند کمکی در کاهش التهابات ایجاد شده در بازار باشد و همچنین به دنبال آن شورای عالی بورس به دستور وزیر اقتصاد و دارایی جلسه ای فوری را در روز شنبه برگزار کرد تا بتواند با اتخاذ تصمیمات لازم، دوباره رشد به این بازار بازگرداند.

جذابیت روند معاملات بورس تا نیمه نخست مردادماه

حسین زمانی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایرنا به جذابیت روند معاملات بورس تا نیمه نخست مرداد ماه اشاره کرد و افزود: ورود نقدینگی در این دوران بسیار بالا بود اما از نیمه‌های مرداد ماه انتشار خبر منتفی شدن عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF و نیز عرضه بلوکی سهام این صندوق‌ها روند کلی بازار را تغییر داد که در این مدت، طبق آمارهای موجود، رقمی قابل توجه از بازار خارج شد. وی ادامه داد: با توجه به فضایی که از روز پنجشنبه به دلیل انتشار خبرهای تاثیرگذار در بازار ایجاد کرده بودند، پیش‌بینی می‌شد از روز شنبه روند بازار با کمی ترس و نگرانی به سمت تعادل پیش رود در حالی که اینگونه نشد و بازار روند منفی را در پیش گرفت. سهامداران ترسیده اند و ممکن است نسبت به گذشته متعادل‌تر با بازار برخورد کنند و هیجانات بازار گرفته شود.

زمانی اظهار داشت: اخبار مثبتی مبنی بر بازگشت زمان معاملات به روال گذشته، افزایش صندوق با درآمد ثابت به ۱۵ درصد، افزایش قیمت دلار، افزایش افزایش ضریب اعتبار کارگزاری، برگزاری جلسه اضطراری شورای عالی بورس از جمله اخبار مثبتی بودند که در آخرین روز هفته گذشته به بازار تزریق شدند و باید بر تغییر روند بازار و بازگشت رشد به معاملات بازار تاثیر می‌گذاشتند.

این کارشناس بازار سرمایه، اصلاح ۳۰ تا ۵۰ درصدی قیمت سهام شرکت‌ها را که اکثر آنها به لحاظ تکنیکالی و بنیادی مستعد رشد و صعود هستند و نیز تزریق خبر افزایش سرمایه برخی از شرکت‌ها از طرف ایمیدرو به بازار را از جمله عواملی دانست که در روند صعودی بازار تاثیرگذار خواهند بود. وی گفت: این اخبار از جمله خبرهای مثبتی برای بازار تلقی می‌شوند که می‌توانند بازار را به سمت روند صعودی بازگردانند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهام شرکت ها در مدت کمتر از ۱۰ روز درصد اصلاح قابل توجهی را متحمل شد، افزود: در مهر ماه سال ۹۷ شاهد چنین اصلاحی در بازار بودیم با این تفاوت که اصلاح شاخص بورس در سال ۹۷ حدود ۲۰ درصد و در مدت زمان پنج ماه صورت گرفت. به لحاظ حمایتی و تکنیکالی اصلاح پرشتاب شاخص بورس می‌تواند سودهای کلانی را در اختیار سهامداران قرار دهد.

وی با تاکید بر اینکه اصلاح اخیر شاخص بورس را نمی‌توان به دولت ربط داد، گفت: بخشی از افت شاخص بورس ناشی از خبر منتفی شدن صندوق‌های ETF بود.

این کارشناس بازار سرمایه روند معاملات بورس را در شهریور ماه صعودی پیش بینی کرد و گفت: بازار در چند روز ابتدایی هفته روند متعادلی را برای معاملات در پیش گرفت وامیدواریم بعد از آن به سمت مسیر اصلی خود که همان روند صعودی است باز گردد.

نااطمینانی، زمینه‌ساز فشار فروش در بورس

در ادامه «محمود قندچی»، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه معاملات بورس در مرداد ماه ادامه‌دهنده روند معاملات در تیر ماه بود، گفت: بورس در مرداد ماه با روند صعودی کار خود را آغاز و با ارزش معاملات بالایی همراه بود اما به طور کلی با توجه به رشدی که بازار در تیر ماه تجربه کرد روز به روز شاهد افزایش عرضه‌ها در بازار بودیم که این موضوع از سوی شرکت‌های دولتی و حقوقی صورت گرفت. به مرور بازار، خستگی خود را نشان داد و یک سری از سلسله اتفاقات باعث شد بازار روند صعودی خود را پس بگیرد و وارد روند نزولی شود.

قندچی اظهار داشت: با تکذیب شایعات و مطرح شدن موضوع عرضه صندوق‌های ETF، روند معاملات بورس در حال گرفتن جانی دوباره بود که موضوع فروش سهام عدالت در بازار مطرح و برخی از کارگزاری‌ها آغاز به فروش سهام عدالت کردند که این موضوع موج دوم عرضه در بازار را ایجاد کرد. برای جلب اعتماد مردم در بازار اعلام کردند سهام عدالت به صورت بلوکی در بازار عرضه می‌شود و برای جلوگیری از فشار فروش در بازار فروش خرد را کنسل کردند.

وی با بیان اینکه موج سوم فروش در بازار به دلیل انتشار خبری درباره صندوق‌های با درآمد ثابت بود، گفت: سازمان بورس اعلام کرد صندوق‌های با درآمد ثابت مجازند ۵ درصد از دارایی را صرف خرید کنند و باقی آن را باید در بازار به فروش برسانند. در کنار این مسایل با مشکل هسته معاملات روبرو بودیم که همه این مسایل دست به دست یکدیگر دادند تا شاخص از محدوده دو میلیون واحد تا محدوده یک میلیون و 600هزار واحد افت کند.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه از بین رفتن نااطمینانی‌ها لازمه رشد دوباره بورس است، گفت: اکنون بهانه‌های لازم برای رشد بازار مهیا شده و باید منتظر ماند و دید تا چه میزان اخبار مثبتی که روز پنجشنبه منتشر شد می‌تواند بر روند صعودی بازار تاثیرگذار باشد. به نظر می‌رسد بازار دوباره به روند صعودی خود بازگردد اما نباید انتظار داشت سهام اصلاح شده در کوتاه‌مدت سقف قبلی خود را پس بگیرند.

وی با تاکید بر اینکه روند معاملات بازار در شهریورماه بهتر از ماه مردادماه خواهد بود، افزود: اکثر اصلاحاتی را که در بازار داشتیم عمیق بوده و برخی از سهام ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است؛ بنابراین می توان امیدوار به روند صعودی معاملات بود اما با شتابی کمتر از چند ماه نخست سال بود.

حمید نوبهار، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با روند بازار سهام در هفته آینده بیان کرد: حرکت بازار در هفته‌های اخیر روزانه با نزول همراه بوده و شاخص کل، شاخص هم‌وزن،شاخص 50 شرکت فعال و 30 شرکت بزرگ با افت ارزش‌های متوالی همراه بود.

وی افزود: با توجه به وضعیت ریزش‌ها که مستقیما ناشی از عدم هماهنگی در نوع حمایت از بازار سرمایه است ما در عرضه دارا دوم شاهد کشمکش میان وزارت اقتصاد و وزارت نفت بودیم و بعد از آن هم ورود خوب و چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ زود هنگام مجلس باعث شد در نهایت دارا دوم در یک روز از طرف سازمان خصوصی‌سازی با پیگیری‌های مجدد عرضه شود اما این عرضه با بی‌اعتمادی مردم به بازار سرمایه همراه شد.

وی در رابطه با تصمیمات شورای عالی بورس گفت: بعد از تشکیل جلسه شورای عالی بورس تصمیم گرفته شد از سهم‌های شاخص‌ساز حمایت شود و این اتفاق را در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته پیش شاهد بودیم، هر چند نتوانست روند نزولی بازار را برگرداند اما در سهم‌های مهم صف‌های فروش جمع شد.

وی در رابطه با پیش‌بینی وضعیت بازار در هفته آینده گفت: به نظر می‌رسد اگر این حمایت‌ها از بازار ادامه‌دار باشد در هفته پیش‌رو به سمت تعادل پیش خواهیم رفت و بعد از آن به مرور بازگشت سیر صعودی را شاهد خواهیم بود

بازدهی مثبت همه بازارهای مالی به جز بورس

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در مرداد ماه بازدهی همه بازارهای مالی به جز بورس مثبت شده است. طی این ماه یورو با حدود ۱۴درصد رشد نرخ، سوده‌ترین بازار مالی بود و دلار هم به بازدهی ۱۰درصدی رسید.

همچنین در این ماه بهای طلا و سکه هم افزایش یافت؛ بر این اساس طلا با بازدهی ۱۰.۱ درصدی در جایگاه دوم این لیست قرار گرفت و قیمت سکه هم ۵.۸درصد رشد کرد. اما در این میان شاخص بازار سرمایه منفی شد و به این ترتیب بورس با افت۸.۲درصدی، زیان‌ده‌ترین بازار مالی مرداد ماه عنوان گرفت.

با توجه سیر نزولی بازار سرمایه امروز دوشنبه در ادامه ریزش بازار، شاخص کل مجددا بیش از سه درصد ریزش داشت و به مرز یک میلیون و ۶۰۰ چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟ هزار واحد رسید. اما با توجه به آخرین سیگنال‌ها، بورس هفته بعد چه خواهد شد؟

آخرین وضعیت بازدهی صندوق پالایش یکم/ تخفیف ۳۰درصدی دولت، پالایش را همچنان جذاب نگه داشت

پس از مدت‌ها کش و قوس، در اوایل شهریورماه، دومین صندوق قابل معامله دولتی با نام پالایش یکم پا به عرصه پذیره نویسی گذاتش. این اتفاق در حالی افتاد که بازار از ۱۹مرداد ماه، تا آخرین روز قبل از پذیره نویسی کاهش شدیدی را تجرهب کرده بود. بهمین علت، دولت برای بهبود جذابیت این صندوق، قیمت نمادهای موجود در این صندوق را مطابق با آخرین روز معاملاتی قبل از پذیره نویسی، یعنی سه‌شنبه مورخ ۴شهریور ماه، مبنای ارائه تخفیف درنظر گرفت.

اقتصادآنلاین – امیر مهدی زاده ؛ هرچند پس از آن بازار باز هم روزهای سختی به خود دید، اما تا اواخر هفته‌ی گذشته، خرید این صندوق‌ها همچنان دارای حاشیه سود به نسبت قابل قبولی بود. اما با تداوم وضعیت کاهشی بازار، این صندوق جذابیت خود را از دست داد و دول برای بار دیگر مجبور شد این تخفیف ۲۰ درصدی را به ۳۰ درصد افزایش دهد.

در جدول بالا، میزان تخفیف واقعی هر سهم و صندوق با تخفیف‌‌های ۲۰درصدی و ۳۰درصدی ارائه شده است. طبق محاسبات انجام شده، چنانچه تخفیف ۲۰درصدی را مبنا قرار دهیم، تنها پالایش نفت بندرعباس (شبندر) قیمتی بالاتر از روز مبنای پذیره نویسی را دارد. سه نماد دیگر، پالایش نفت تهران (شتران) با افت ۲۰درصدی، پالایش نفت اصفهان با ۹درصد و پالایش نفت تبریز با ۸درصد طی این مدت مواجه شدند. به طور میانگین نیز پالایش یکم افت ارزش ۳ درصدی نسبت به قیمت پذیره نویسی را تجربه کرده است.

اما اگر تخفیف ۳۰درصدی جدید دولت را مبنای کار قرار دهیم، وضعیت قدری متفاوت خواهد بود. نماد شبندر با ۴۰درصد، شبریز با ۵درصد، شپنا با ۴درصد و شتران با ۸-درصد بازدهی به معاملات امروز خود نسبت به قیمت پذیره نویسی پایان دادند. به طور متوسط هم صندوق پالایش یکم با تخفیف ۳۰درصدی دولت، به بازدهی ۱۰درصدی رسیده است.