آشنایی با بازار های مختلف دارایی

دارایی سه ویژگی اصلی دارد:

راه اندازی اختیار آتی در بورس کالای ایران

قرارداد اختیار معامله مبتنی بر قرارداد آتی، شنبه هفته آینده، ۲۱ آبان‌ماه در بورس کالای ایران راه اندازی می‌شود.

به گزارش بازار، همایون دارابی، کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت: اختیار آتی یکی از مهم‌ترین و جدیدترین ابزارهای جدید مهار ریسک به شمار می‌رود که به مدیریت ریسک فعالان بازار در قراردادهای آتی و متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران کمک می‌کند.

وی افزود: در بازارهای جهانی، حجم قابل توجهی از دادوستدها از طریق ابزارهای مشتقه انجام می‌شود که هدف اصلی این ابزارها، مدیریت ریسک است.

دارابی اضافه کرد: هم اکنون این پوشش ریسک نوسانات قیمت در بازار سهام نیز از طریق انتشار اوراق تبعی دنبال می‌شود به طوریکه ناشر با انتشار اوراق تبعی به خریداران سهام یک سود مشخص را در سررسید تضمین می‌کند تا خریداران دغدغه‌ای از بابت نوسان قیمت‌ها و کاهش ارزش سهام خود در دوره سررسید اوراق تبعی نداشته باشند.

وی گفت: در بورس کالای ایران نیز از سال‌ها پیش معاملات آتی و اختیار معامله بر دارایی‌های مختلف در جریان است که به تازگی قرار است قرارداد ترکیبی اختیار آتی به عنوان ابزاری پیشرفته در بورس کالا راه اندازی شود.

دارابی با بیان اینکه اختیار آتی یکی از مهم‌ترین ابزارهای جدید مهار ریسک به شمار می‌رودافزود: این ابزار به نوعی به مدیریت ریسک فعالان بازار در قراردادهای آتی و متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران کمک می‌کند.

قرارداد اختیار معامله مبتنی بر قرارداد آتی یا به اختصار اختیار آتی ابزاری است که با هدف تنوع بخشی ابزارهای مدیریت ریسک توسط بورس کالای ایران راه اندازی می‌شود.

این ابزار از جمله مهم‌ترین ابزارهای مهار ریسک است و در آن، خریدار حق داشتن موقعیت تعهدی باز قرارداد آتی را از فروشنده اختیار، می‌خرد و فروشنده متعهد می‌شود در بازار قرارداد آتی طرف مقابل، موقعیت باز ایجاد شده قرار گیرد.

قراردادهای اختیار معامله در بیشتر بورس‌های کالایی دنیا روی دارایی پایه از نوع قراردادهای آتی طراحی و پیاده سازی شده و با استقبال ویژه معامله گران و سرمایه گذاران مواجه شده است.

در واقع قرارداد اختیار معامله روی قراردادهای آتی، ابزاری برای مدیریت ریسک معاملات فعالان بازار قراردادهای آتی و به تبع آن، مدیریت ریسک مضاعف نوسان قیمت کالاها به شمار می‌رود.

آربیتراژ در بورس؛ چطور از اختلاف قیمت در بازارهای مختلف کسب سود کنیم؟

در بازار‌های مالی همه به دنبال کسب سود بیشتر هستند. بنابراین طبیعی است که افراد به دنبال فروش دارایی‌ها در بالاترین قیمت ممکن باشند. یکی از این حالات خرید و فروش که در نهایت به سودآوری منجر می‌شود، آربیتراژ نام داشته و در بازارهایی مانند بورس سهام، بازار ارز و طلا نیز رواج دارد. آربیتراژ اصولا در فرصتی کوتاه قابل انجام است و ویژگی مهم آن، بدون ریسک بودن است. آربیتراژ‌ در حقیقت بر اساس اختلاف قیمت در بازارهای مختلف به وجود می‌آید. در ادامه توضیح می‌دهیم که آربیتراژ چیست و چگونه در بازار بورس و سایر بازار‌ها از آن استفاده می‌شود.

آربیتراژ چیست؟

اگر بخواهیم به زبان ساده توضیح دهیم که آربیتراژ چیست، باید بگوییم که به فرایند کسب سود از اختلاف قیمت یک دارایی در بازارهای مختلف، آربیتراژ گفته می‌شود. در چنین شرایطی، معامله‌گر می‌تواند با فروش دارایی خود در بازاری که قیمت‌گذاری بالاتری برای آن دارایی انجام داده، به سود برسد. در زندگی‌ روزمره نیز می‌توان چنین عملی را مشاهده کرد. اما نکته‌ بسیار مهم درباره آربیتراژ، بدون ریسک بودن این فرآیند است.

آربیتراژ مجموعه‌ای از تراکنش‌های مالی را شامل می‌شود که هیچ ضرر و زیانی در پی ندارد. چنین عملی می‌تواند سود داشته باشد یا نداشته باشد؛ یعنی نمی‌توان در مورد وجود یا عدم وجود سود با قطعیت صحبت کرد، اما مطمئنا بدون ضرر و ریسک خواهد بود. پس در این حالت چیزی به نام بازده منفی وجود ندارد.

بیشتر بخوانید

آربیتراژ در بورس چگونه انجام می‌شود؟

اگر در بازارهای مختلفی از جمله بورس شاهد اختلاف قیمت نباشیم، چنین وضعی نمایانگر تعادل آربیتراژی (Arbitrage Equilibrium) است. یعنی در این شرایط افراد قادر نخواهند بود که با معاملات سریع و اختلاف قیمت حاصل از این معاملات سودی کسب کنند. چنین بازاری که در آن شرایط متعادل است، از منظر اقتصاد ایده‌آل است. البته آربیتراژ به مرور می‌تواند منجر به شکل‌گیری حالت‌های تعادلی شود که این امر در بسترهای گوناگونی رخ می‌هد.

مثلا فرض کنید که کالا یا جنسی در یک بازار، در مقایسه با بازاری دیگر ارزان‌تر است. در این حالت در بازاری که قیمت ارزان‌تر است، تقاضا نیز بیشتر خواهد بود. هر چه تقاضا بیشتر باشد، افزایش قیمت را نیز به میزان بیشتری شاهد خواهیم بود. این امر نشان می‌دهد که فرصت‌های آربیتراژ کوتاه هستند و ممکن است به سرعت از دست بروند.

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که از این طریق کسب سود می‌کنید، حتما با این ضرب‌المثل آشنایی دارید که می‌گویند «ناهار مجانی وجود ندارد». این جمله مشخص می‌کند که برای داشتن هر چیزی باید بهایی بپردازید؛ حتی اگر آن مورد به ظاهر مجانی به نظر برسد. پس نباید از هزینه‌های پنهان در فعالیت‌های اقتصادی از جمله کارمزد غافل شد. گمان نکنید که این سناریو همیشه این‌قدر ساده است و قرار است‌ ارزان بخرید و گران بفروشید. چنین چیزی همیشه وجود ندارد و در این میان باید حواستان به هزینه‌های پنهانی هم باشد. ممکن است این هزینه‌ها باعث شوند هیچ سودی برایتان نماند.

مسئله مهم دیگری که باید مد نظر داشت این است که در بازارهای مختلف همه به دنبال کاهش هزینه و افزایش سود هستند. به همین دلیل افراد در کمین فرصت‌های مناسب نشسته‌اند و رقابت میان آن‌ها بسیار فشرده است. در چنین رقابتی افراد باتجربه‌ای موفق‌ هستند که ابزارهایی قوی در دست دارند. آن‌ها با بهره‌گیری از این ابزارها می‌توانند از فرصت به وجود آمده برای آربیتراژ نهایت بهره را ببرند و در زمان کوتاهی که برای آربیتراژ وجود دارد، معامله خود را در بازار مورد نظر انجام دهند.

انواع آربیتراژ در بازارهای مختلف

آربیتراژ انواع گوناگونی دارد و در شرایط و بسترهای مختلف سبک‌های متفاوتی دارد. از جمله انواع آربیتراژ می‌توان موارد زیر را نام برد:

• فاصله‌ای یا مکانی
• زمانی
• آماری
• مثلثی

در ادامه قصد داریم هر یک از این چهار نوع را بررسی و مثال‌هایی برای فهم بهتر ارائه کنیم.

فاصله‌ای یا مکانی

آربیتراژ فاصله‌ای به مناطق جغرافیایی مختلف و اختلاف قیمت در این مناطق اشاره دارد. مناطق جغرافیایی، می‌توانند شامل شهرهای مختلف یک کشور باشند یا به سطوح بین‌المللی اشاره داشته باشند. یک شرکت را در نظر بگیرید که سهام آن در بورس کشورهای مختلف قیمت متفاوتی دارد. مثلا در بورس نیویورک قیمت آن ۱۵ دلار است و هم‌زمان در بورس توکیو به قیمت ۱۵.۰۵ دلار معامله می‌شود. این اختلاف قیمت می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. مثلا نوسان ارز می‌تواند یکی از این دلایل باشد. دلیل دیگر می‌تواند این مورد باشد که بازارها بی‌نقص نیستند و نمی‌توانند عملکرد یکسانی از خود نشان دهند. تفاوت در دانسته‌ها و اطلاعات خریداران و فروشندگان فرصتی برای کسب سود در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

به این ترتیب اگر فردی بتواند این سهم را از بورس نیویورک خریداری کند و بلافاصله در بورس توکیو بفروشد، آربیتراژ انجام داده و سودی معادل پنج سنت عایدش می‌شود. البته کارمزد خرید و فروش را باید از این مبلغ کم کرد. به این ترتیب مبلغ قابل‌توجهی باقی نخواهد ماند؛ اما اگر معامله در سطوح کلان انجام شود، حتی با همین اختلاف قیمت کم هم می‌توان سود خوبی به دست آورد.

رشد فناوری این امکان را فراهم کرده است که هر فرد در هر زمانی بتواند قیمت‌ها را در بازارهای مختلف رصد کند. در صورتی که بازارهای مالی در سراسر جهان یکپارچه شوند، چنین فرصت‌هایی برای آربیتراژ و کسب سود، محدود و اندک خواهند شد.

اگر فرصتی برای آربیتراژ در بورس یا سایر بازارها به وجود بیاید، بسیاری از معامله‌کنندگان از آن باخبر خواهند شد. در چنین شرایطی، فردی موفق‌تر است که سرعت عمل بیشتری داشته باشد. از همین رو معامله‌گرانی که در کمین چنین فرصت‌هایی هستند، به نرم‌افزارهایی روی می‌آورند که از الگوریتم‌های پیشرفته‌ای بهره می‌برند. این نرم‌افزارهای می‌توانند معاملات را بر طبق زمان‌بندی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام دهند.

بیشتر بخوانید

آربیتراژ در بازار ارزهای دیجیتال

آربیتراژ‌ تنها در بازار بورس انجام نمی‌شود و در ارزهای دیجیتال نیز رواج دارد. صرافی‌های ارز دیجیتال در سراسر جهان، ارز دیجیتال را با قیمت مختلفی ارائه می‌کنند. همین امر موجب تفاوت قیمت بیت کوین در کشورهای مختلف خواهد شد. شرایط سیاسی، تورم، نرخ ارز و عواملی از این دست می‌توانند این اختلاف قیمتی را کاهش دهند.

به عنوان نمونه می‌توان به یک بحران سیاسی که در هنگ‌کنگ اتفاق افتاد اشاره کرد. در پی این بحران قیمت بیت‌کوین در این دولت‌شهر در مقایسه با سایر مناطق دو درصد افزایش یافت. در نتیجه فرصت خوبی برای آربیتراژ و کسب سود پدید آمد.

زمانی

آربیتراژ زمانی به بازه‌های زمانی مختلف اشاره دارد. برای نمونه می‌توانیم از بازار آتی زعفران نام ببریم. اختلاف قیمتی که در بورس معاملات نقد و بازارهای آتی وجود دارد، زمینه را برای انجام آربیتراژ مهیا می‌کند.

اگر بخواهیم آربیتراژ را در بازار زعفران ایران بررسی کنیم، دو ابزار برای چنین عملی وجود دارد. یکی از این ابزارها گواهی سپرده کالایی و دیگری قراردادهای آتی است. گواهی سپرده زعفران، نقدی است و از همین رو قیمت آن در مقایسه با قراردادهای آتی کمتر است. در نتیجه افراد می‌توانند گواهی سپرده را از طریق سامانه خرید و فروش سهام خریداری کنند. سپس می‌توانند در همان روز اقدام به دریافت موقعیت تعهدی فروش در قرارداد بازار آتی زعفران کنند. اختلاف قیمت در این دو حالت می‌تواند به کسب سود منجر شود.

آماری

آربیتراژ آماری عبارت است از کسب سود حاصل از اختلافات آماری در قیمت اوراق بهادار. چنین تفاوت‌هایی ممکن است بر اساس دلایل مختلفی به وجود آیند که یکی از آن‌ها نقدشوندگی است. سرمایه‌گذاران همیشه بر اساس داده‌ها و تحلیل بنیادی یا تکنیکال دست به معامله نمی‌زنند. بلکه گاهی به دلیل کاهش ریسک، سرمایه خود را نقد می‌کنند. آن‌ها حتی ممکن است سهام خود را با کمی ضرر نیز بفروشند.

نمونه چنین رفتارهای هیجانی را می‌توان در بورس تهران به وضوح دید. چنین اوضاعی می‌تواند فرصت‌های زیادی برای سودآوری فراهم کند. در این روش، تمرکز بر تکنولوژی است و فرصت‌های کسب سود، بر اساس مدل‌های آماری خطی و غیرخطی مشخص می‌شوند. البته در چنین شیوه‌هایی باید درصدی برای ریسک در نظر گرفت (که کاهش ریسک، خود با روش‌های متعددی انجام می‌شود).

بیشتر بخوانید

مثلثی

بازار ارز یکی از بسترهای جذابی است که می‌تواند برای افراد سودآور باشد. آربیتراژ مثلثی در چنین بازاری انجام می‌شود. معامله‌گران در این بازار یک ارز مشخص را خریداری می‌کنند و سپس آن را به ارزی دیگر تبدیل می‌کنند. به همین ترتیب ارز دوم را به ارز سوم تبدیل می‌کنند. در نهایت ارز سوم را به فروش می‌رسانند و به ارز پایه تبدیل می‌کنند. البته این معاملات زمانی انجام می‌شوند که کارمزد معاملات کمتر از اختلاف قیمت ارزها باشد.

آربیتراژ در ایران

گفتیم که آربیتراژ یعنی سودآوری از اختلاف قیمت موجود در بازارهای مختلف. به محض پدید آمدن چنین اختلافاتی، پای آربیتراژکنندگان به بازار باز می‌شود. البته پس از گذشت مدتی، روند عرضه و تقاضا متعادل خواهد شد. در بازارهای کاراتر، این تعادل سریع‌تر به وقوع می‌پیوندد و فرصت برای آربیتراژ کوتاه‌تر خواهد بود. می‌توان گفت ایجاد این فرصت‌ها و تعادلی که در پی آن بر بازار حاکم می‌شود، خود محرکی است برای پویایی اقتصاد.

اگر کشوری فاقد ساختار اقتصادی مناسب و مطلوب و هم‌چنین بازارهای کارا باشد، فرصت برای آربیتراژ‌ در این کشور بیشتر از سایر مناطق پدید می‌آيد. در ضمن مدت این فرصت‌ها نیز طولانی‌تر خواهد بود. هرچه تعداد و مدت‌زمان این فرصت‌های کسب سودِ بدون ریسک بیشتر باشد، سرمایه‌گذاران انگیزه کمتری برای سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های زایای اقتصادی خواهند داشت. به این ترتیب اقتصاد، پویایی و رشد را به خود نخواهد دید. این همان وضعیت و شرایطی است که اکنون در ایران وجود دارد.

اگر بخواهیم مثالی را در راستای گفته‌های بالا بیان کنیم، می‌توانیم به نرخ بهره و سود بانکی اشاره کنیم. نرخ بهره یک عدد ثابت است که مکانیزم‌های بازار در تعیین آن نقش ندارند. بلکه دولت است که میزان این نرخ را مشخص می‌کند. زمانی که این نرخ در مقایسه با تورم مقدار کمتری داشته باشد، مردم به اخذ وام‌های بانکی روی می‌آورند و با پولی که در اختیار گرفته‌اند، ملک، ارز،‌ اوراق مشارکت و دارایی‌هایی از این دست را خریداری می‌کنند. از آن‌جا که نرخ بهره یک نرخ ثابت است، قانون اجازه تعدیل را به بازارها نخواهد آشنایی با بازار های مختلف دارایی داد و این امری است که بازدارنده توسعه و رشد اقتصادی است.

جمع‌بندی

در این مقاله توضیح دادیم که آربیتراژ چیست و چه انواعی دارد. این مفهوم به طور کلی به معاملات هم‌زمان برای کسب سود در بازارهایی مانند بورس اشاره دارد؛ معاملاتی که در پی اختلاف قیمت میان بازارهای مختلف انجام می‌شود و به دوره‌های زمانی متفاوت اشاره دارد و البته بدون ریسک هم هست. باید توجه داشت که اقتصاد پویا و بازارهای کارا باعث می‌شوند چنین فرصت‌هایی بسیار کوتاه باشند و در نهایت بازار به سرعت تعادل را به خود خواهد دید. اما در اقتصادی که فاقد ساختارهای سالم است، چنین فرصت‌هایی بیشتر پدید می‌آیند؛ فرصت‌هایی که پایدارتر هم هستند و از حرکت سرمایه‌گذاران به سمت فعالیت‌های زایا و مولد جلوگیری می‌کنند.

نقش بازارهای مالی در اقتصاد جهانی

بازار مالی جایی است که در آن دارایی های مالی مورد مبادله قرار می‌گیرند. به بیانی دیگر می توان گفت که بازار نهادی است که در آن انواع مبادلات شامل: مبادلات کالاها، خدمات و دارایی های مالی، بین عرضه کنندگان و تقاضا کنندگان تحقق پیدا می کند. نقش و اهمیت نظام مالی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها به گونه ای است که می توان تفاوت اقتصادهای توسعه یافته و توسعه نیافته را در درجه کارآمدی و کارآیی نظام مالی آنها پیدا کرد.

بازارهای مالی و رشد اقتصادی دو موضوع کاملا مرتبط به هم و وابسته می باشند. اهمیت به بازار های مالی باعث ایجاد یک واسط بین بنگاه های تولیدی و صنعتی و دارندگان منابع مالی شده و می تواند باعث پیشرفت و رشد اقتصادی شود. این بازارها، دارای نقش مهمی در تجهیز و هدایت وجوه موجود در اقتصاد به سمت بخش های تولیدی، صنعتی و به تبع آن بهبود رشد اقتصادی هستند. توسعه اقتصادی، لازمه انباشت سرمایه است. بازار سرمایه که به عنوان یکی از مهم ترین ارکان بازار مالی نقش موثری درجمع آوری امکانات مالی وسرمایه ای به منظور رشد و توسعه اقتصادی کشورها برعهده دارد و در اکثر کشورهای جهان نقش تامین مالی اعتبارات مورد نیاز بنگاه های اقتصادی را ایفا می کند.

سرمایه‌گذاری یکی از رکن های اساسی در رشد اقتصادی است. همانطور که میدانیم رشد و توسعه اقتصادی و پایدار، همیشه یکی از اهداف همه کشورها بوده و هست. در اقتصاد، سرمایه به عنوان مهم ترین عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی شناخته شده‌ است. توسعه اقتصادی، نیازمند انباشت سرمایه است. مؤسسات تامین مالی و بورس که جز ارکان اصلی بازار‌های مالی هستند، نقش به ‌سزایی در تأمین سرمایه های اقتصادی دارند و این دو رکن اصلی، در جذب، تامین سرمایه و رشد اقتصادی تاثیر زیادی دارند. همچنان در دنیا می بینیم که هر چقدر بازار های مالی رشد بیشتری کرده باشند به همان اندازه رشد اقتصادی نیز افزایش پیدا کرده است. به گونه ای که گفته می شود” بازار بورس به عنوان دماسنج اقتصاد” عمل می کند.

برای مطالعه مقاله فرآیند سرمایه گذاری در کسب و کارها می توانید از این لینک استفاده نمایید.

نقش بازارهای مالی در رشد وتوسعه اقتصادی:

بازارهای مالی، دارای نقش مهمی در هدایت سرمایه ی موجود در اقتصاد، به سمت بخش های تولیدی و صنعتی هستند و به عنوان یک واسطه به سرعت بخشیدن در رشد اقتصادی کمک می کند. بهبود بخشیدن به فضای کسب و کار و همچنین رشد اقتصادی از مهم ترین شاخص ها در رشد اقتصادی کشورها محسوب می شوند. پس می توان به این نتیجه رسید که توجه به بازار مالی و کارآمد کردن آن، باعث رشد اقتصادی و بهتر کردن تمام زمینه های اقتصادی، چه در بخشهای دولتی یا صنعتی و …. را به دنبال دارد.

سرمایه‌گذاری هم نقش تعیین ‌کننده ‌ای دراین رشد اقتصادی دارد. یکی از اهداف مهم کشورها، دستیابی به رشد اقتصادی پایدار است. در ادبیات اقتصادی، سرمایه به عنوان رگ حیات یک نظام اقتصادی تلقی می شود و اصرار زیادی بر تشکیل آن به عنوان مهمترین آشنایی با بازار های مختلف دارایی عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی شده است.

میزان این رشد در گرو انباشت و بهره‌وری اقتصاد است و این دو بستگی به چگونگی سرمایه‌گذاری دارد. در زمینه رشد و توسعه اقتصادی به مؤسسات پولی و اعتباری و بازار اوراق بهادار که رکن های اساسی بازار‌های مالی هستند، می توان اشاره کرد که این مؤسسات نقش قابل توجهی را در تأمین سرمایه‌های اقتصادی و بهره‌وری بر عهده دارند.

بررسی عملکرد این دو رکن اصلی از نظر اقتصادی، می‌تواند مسایل مبهم بسیاری را از منظر اقتصاد کلان برای تحلیل‌گران روشن کند تا در حل مشکلات کشور و تأمین منابع بیشتر برای سرمایه‌گذاری و تخصیص بهینه منابع مورد استفاده قرار گیرد.

برای مطالعه مقاله مدیریت آشنایی با بازار های مختلف دارایی سرمایه در گردش می توانید از این لینک استفاده نمایید.

طبقه بندی بازارهای مالی

طبقه بندی بازارهای مالی:

طبقه بندی بر اساس ماهیت حق مالی، شامل: بازار بدهی و بازار سرمایه

طبقه بندی بر اساس سر رسید حق مالی، شامل: بازار پول و بازار سرمایه

طبقه بندی بر اساس مرحله انتشار، شامل: بازار اولیه و بازار ثانویه

طبقه بندی بر اساس واگذاری فوری، شامل: بازار نقدی و بازار مشتقه

طبقه بندی بر اساس ساختار سرمایه، شامل: بازار حراج، خارج از بورس و واسطه ها

طبقه بندی بر اساس پیوستگی و ناپیوستگی، شامل: بازار پیوسته و ناپیوسته

طبقه بندی بر اساس بازار مالی جهانی، شامل: درونی و بیرونی( بین الملل)

ویژگی های اساسی بازار مالی کارآمد:

• متناسب با روحیات شرکت کنندگان: شرکت کنندگان در بازار مالی از لحاظ روحیه به سه گروه ریسک گریز، ریسک پذیر و متعارف تقسیم می‏شوند. صاحبان وجوه ریسک گریز تلاش می کنند تا با نهادها و مؤسسه هایی کار کنند که در زمان مقرر، سود مشخص و از قبل تعیین شده ‏ای را، به آنان پرداخت کنند، هر چند نرخ آن سود در مقایسه با سود انتظاری مؤسسه‏ های دیگر کم‏تر باشد. در مقابل، صاحبان وجوه ریسک‏پذیر، به دنبال مؤسسه‏هایی هستند که در قبال تحمل ریسک، سود انتظاری بالایی را ارائه می‏کنند و افراد متعارف بیش‏تر از موجودی بازار متأثر هستند و جهت گیری خاصی ندارند. متقاضیان وجوه نیز اگر ریسک گریز باشند، دوست دارند سراغ واسطه ‏های مالی آشنایی با بازار های مختلف دارایی آشنایی با بازار های مختلف دارایی بروند که حاضرند در تحمل مخاطره ها، به بنگاه اقتصادی کمک می کنند و اگر ریسک پذیر باشند، به معامله ‏های قطعی علاقه دارند و ترجیح می‏دهند با پذیرش تمام مخاطره ها کل سود را خودشان بردارند، و متقاضیان متعارف به طور معمول ترکیبی از انواع ابزارهای تأمین مالی (مانند فروش سهام و استقراض) را انتخاب می کنند. و نظام مالی باید با طراحی مؤسسه ها و ابزارهای گوناگون پاسخگوی تمام روحیات و نیازهای مشتریان باشد.
• همسویی با اهداف و انگیزه های شرکت کنندگان: نظام مالی موفق باید توجه کافی را به اهداف و انگیزه ‏های شرکت کنندگان (عرضه کنندگان و متقاضیان وجوه) داشته باشد تا بتواند توجه آنان را به مشارکت در نظام جلب کند، و کاملا مشخص است که این اهداف و انگیزه ها در اشخاص مختلف، و حتی در یک فرد متفاوت است.
• قابلیت انطباق با بازارهای مالی بین ‏المللی: اگر چه اضطراب اصلی بازار مالی، تطبیق آنها با فرهنگ، اهداف و انگیزه‏ها و روحیات شرکت کنندگان داخلی است، ولی با پیشرفت بازارهای مالی بین المللی و گسترش ارتباط ‏ها و همکاری‏های فراملی نمی‏توان به بازار مالی بسته اکتفا کرد. باید در طراحی نهادها و ابزارها نهایت دقت‏ و ظرفیت‏ها را به کار برد تا در هنگام نیاز، چه در سمت عرضه سرمایه نقدی و چه در سمت تقاضا، بتوان با بازارهای مالی بین‏المللی به ویژه کشورهای اسلامی معامله کرد.
• هماهنگی با فرهنگ رایج جامعه: نظام مالی، نهادها و ابزارهای قابل استفاده در هر جامعه ای، باید در درجه اول، با فرهنگ عمومی جامعه مخصوصا با اعتقادات دینی و مذهبی آن سازگار باشد. زیرا اگر بر خلاف آن باشد، استمرار و پایداری لازم را نخواهد داشت و به مرور زمان از عرصه مبادلات خارج خواهد شد.

برای مطالعه مقاله مدل قیمت گذاری آربیتراژ می توانید از این لینک استفاده نمایید.

مزایای بازارهای مالی

مزایای بازارهای مالی:

جریانی از بازار پول، در شرایط رونق اقتصادی، به سمت بازار سرمایه به وجود می‌آید که مزایای آن عبارتند از:

1. بازارهای مالی در صورت عملکرد درست، می‌توانند اثر مثبت و قابل ملاحظه‌ای بر روی متغیرهای کلان اقتصادی داشته باشند.
2. بازار مالی، سرمایه ها را برای سرمایه گذاری در فناوری جمع آوری می کند، و از یک طرف با تأمین پول مورد نیاز کارآفرین به رشد فناوری و تجاری شدن ایده آنها کمک کرده، از طرف دیگر مشوقی برای سرمایه‌گذاران کوچک، در سرمایه‌گذاری ها هستند.
3. این بازارها اطلاعات جدیدی در زمینه‌ فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ایجاد می‌کنند.
4. بازارهای مالی، برای شرکتهای بزرگ و با عمومی کردن اطلاعات، تشویق شرکت های موفق و تنبیه شرکت های زیانده، نقش نظارتی مهمی را ایجاد می کنند که از بسیاری از سیستم های نظارت بوروکراتیک مؤثرتر عمل می کنند. و با توجه به عدم تقارن های اطلاعاتی که در بازارهای مالی وجود دارد و باعث می‌شود تا مؤسسات وام دهنده، اطلاعات کافی از کیفیت شرکت وام گیرنده نداشته باشند، این نقش بازارهای مالی تأثیر مهمی در کم کردن شکست های بازار در بخش وام و اعتبارات دارد.
5. بازارهای مالی، ریسک سرمایه گذاری را تقسیم می کنند. اگر سرمایه گذاران مجبــور باشند که خــود در پروژه‌ها سرمایه گذاری کنند، قـدرت تنوع سازی آنها به شدت کم می شود. در حالی که نقدشـوندگی بالاتر در بازار سهام و امکان خرید سبد متنوعی از سهام، این امکان را فراهم می کند تا سرمایه گذاران خود را در برابر ریسک شرکتی، در امان بدارند.

وظایف بازار مالی:

وظایفی بر عهده بازار های مالی وجود دارد که اجرای درست و به موقع آنها تخصیص کارایی منابع را به همراه دارد. به طوری که این وظایف نقش تعیین کننده ای در رشد و توسعه اقتصادی دارد. این وظایف عبارتند از :

1. واسطه مالی وظیفه خطیر و پرهزینه و زمان بر، ارزیابی مدیران بنگاه ها وطرح ها را بر عهده دارند.
2. نظام مالی اقدام به تجهیز منابع از پس انداز های کوچک و پراکنده، برای هدایت به سمت بنگاه ها و طرح هایی که نام اقتصادی بر روی آنها گذاشته شده است.
3. واسطه های مالی و مشارکت کنندگان در بازار، زمینه اداره و کنترل شرکت ها، بنگاه ها و مدیران را فراهم می کنند.
4. نظام مالی تجارت و مبادله را آسان و راحت می کند.
5. نظام مالی ریسک را قیمت گذاری کرده و مکانیسم ادغام وکنترل را فراهم می کند.

سخن پایانی

در پایان می توان گفت که توسعه بازار مالی یکی از کلیدهای اساسی دستیابی به رشد بلند مدت اقتصاد است. بازار مالی در صورتی می تواند به رشد اقتصادی منجر شود که بتواند زمینه مناسب جهت تخصیص بهینه منابع را فراهم ساخته و سبب افزایش کارایی سرمایه شود. رشد غیر تورمی بلند مدت اقتصادی، افزایش تولید و اشتغال، نیازمند تجهیز منابع مالی و تخصیص بهینه آنها در اقتصاد ملی است و این امر مهم با کمک بازارهای مالی سازمان یافته و کارآمد که در آن تنوع ابزارهای مالی، ایجاد فضای رقابتی و شفافیت اطلاعات وجود دارد میسر خواهد بود. زیرا کارآمدی بازار مالی ملزم به روان سازی معاملات و افزایش نقدینگی و فراهم نمودن شرایط مدیریت ریسک است. و این امر باید درتدوین سیاست های کلان اقتصادی که توسعه مالی را هدف دارد مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ضرورت مشاور در کسب و کار را به شما پیشنهاد می کنیم.

جهت برخورداری از کلیه خدمات مالی و حسابداری می توانید با شماره 09120202822 تماس بگیرید.

اختیار آتی، ابزار جدید بورس کالا برای مهار ریسک

قرارداد اختیار معامله مبتنی بر قرارداد آتی، شنبه هفته آینده، ۲۱ آبان‌ماه در بورس کالای ایران راه اندازی می شود. همایون دارابی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در این باره می گوید: اختیار آتی یکی از مهم ترین و جدیدترین ابزارهای جدید مهار ریسک به شمار می رود که به مدیریت ریسک فعالان بازار در قراردادهای آتی و متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران کمک می کند.

همایون دارابی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در خصوص راه اندازی قرارداد اختیار معامله مبتنی بر آتی در بورس کالای ایران به کالاخبر گفت: در بازارهای جهانی، حجم قابل توجهی از دادوستدها از طریق ابزارهای مشتقه انجام می شود که هدف اصلی این ابزارها، مدیریت ریسک است.

دارابی افزود: هم اکنون این پوشش ریسک نوسانات قیمت در بازار سهام نیز از طریق انتشار اوراق تبعی دنبال می شود به طوریکه ناشر با انتشار اوراق تبعی به خریداران سهام یک سود مشخص را در سررسید تضمین می کند تا خریداران دغدغه ای از بابت نوسان قیمت ها و کاهش ارزش سهام خود در دوره سررسید اوراق تبعی نداشته باشند.

مدیرعامل سبدگردان داریوش ادامه داد: در بورس کالای ایران نیز از سال ها پیش معاملات آتی و اختیار معامله بر دارایی های مختلف در جریان آشنایی با بازار های مختلف دارایی است که به تازگی قرار است قرارداد ترکیبی اختیار آتی به عنوان ابزاری پیشرفته در بورس کالا راه اندازی شود.

دارابی با بیان اینکه اختیار آتی یکی از مهم ترین ابزارهای جدید مهار ریسک به شمار می رود گفت: این ابزار به نوعی به مدیریت ریسک فعالان بازار در قراردادهای آتی و متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران کمک می کند.

آنچه باید درباره اختیار آتی بدانید

قرارداد اختیار معامله مبتنی بر قرارداد آتی یا به اختصار اختیار آتی ابزاری است که با هدف تنوع بخشی ابزارهای مدیریت ریسک توسط بورس کالای ایران راه اندازی می شود.

این ابزار از جمله مهم‌ترین ابزارهای مهار ریسک است و در آن، خریدار حق داشتن موقعیت تعهدی باز قرارداد آتی را از فروشنده اختیار، می‌خرد و فروشنده متعهد می‌شود در بازار قرارداد آتی طرف مقابل، موقعیت باز ایجاد شده قرار گیرد.

قراردادهای اختیار معامله در بیشتر بورس‌های کالایی دنیا روی دارایی پایه از نوع قراردادهای آتی طراحی و پیاده سازی شده و با استقبال ویژه معامله گران و سرمایه گذاران مواجه شده است.

به واقع قرارداد اختیار معامله روی قراردادهای آتی، ابزاری برای مدیریت ریسک معاملات فعالان بازار قراردادهای آتی و به تبع آن، مدیریت ریسک مضاعف نوسان قیمت کالاها به شمار می‌رود.

دارایی ها؛انواع و دسته بندی ها

در این پست قصد دارم تا شما را بایکی از مهمترین اقلام ترازنامه و یکی از حیاتی ترین بخش های هر کسب و کار آشنا کنم.تعریفی که از دارایی ها در ذهن بیشتر ماست درست است اما همه آنچه باید بدانیم نیست.در این مقاله با انواع دسته بندی ها و اجزای آن ها آشنا می شوید و در پایان تصویر جامع تری از دارایی ها خواهید داشت.

تعریف دارایی و مفهوم دارایی در حسابداری

در حسابداری به منابعی که از ارزش اقتصادی برخوردارند و مالکیت آن‌ ها در اختیار شرکت ها و یا دولت ها است و همچنین پیش بینی می شود این منابع در آینده منافعی را به دنبال داشته باشد، دارایی یا (Asset) گفته می شود.
دارایی‌ها ممکن است مانند زمین، ساختمان، موجودی نقدی و موجودی کالا، پدیده‌هایی عینی و مشهود باشند و یا ممکن است مثل سرقفلی و مطالبات از اشخاص، امتیازات غیرقابل رؤیت باشند.

خواص دارایی

دارایی سه ویژگی اصلی دارد:

مالکیت:

در نهایت می تواند به پول نقد و معادل نقدی تبدیل شود.

ارزش اقتصادی:

دارای ارزش اقتصادی هستند و می توانند مبادله یا فروخته شوند.

منابع:

منابعی هستند که می توانند برای تولید منافع اقتصادی آینده استفاده شوند.

طبقه بندی:

دارایی ها به طور کلی به سه روش طبقه بندی می شوند:

قابلیت تبدیل:

طبقه بندی بر اساس سهولت تبدیل آنها به پول

وجود فیزیکی:

طبقه بندی بر اساس وجود فیزیکی و ملموس آنها

روش استفاده:

طبقه بندی بر اساس روش استفاده یا به عبارتی هدف از فعالیت تجاری آنها

انواع دارایی ها را بر اساس طبقه بندی ذکر شده در شکل زیر مشاهده می کنید:

طبقه بندی بر اساس قابلیت تبدیل:

بر اساس قابلیت تبدیل آنها به پول نقد، به دو دسته جاری و ثابت قابل تقسیم می باشند.

می توانند به راحتی به پول نقد و معادل نقدی تبدیل شوند (به طور معمول طی یک سال).مانند:

اسکناس و مسکوکی است که در اختیار شماست و بوسیله آن کالا، خدمات و نیازهای اساسی خود را مبادله می کنید.

نزدیک ترین جانشین پول است و عبارت است از سپرده های غیر دیداری یا مدت دار.

• سپرده های کوتاه مدت:

به سپرده ای گفته می شود که سپرده گذار آنرا به قصد بهره برداری از سود سپرده، به بانک تودیع نماید.

مواد خام، محصولات تولید شده یا در دست تولیدی است که برای مدت مشخصی توسط شرکت نگهداری می شود.

هر نوع ورقه یا مستندی است که مالک آن بتواند آنرا نقل و انتقال دهد یا به عبارتی قابل خرید و فروش باشد.

دارایی هایی هستند که به طور مستقیم در فرایند تولید نقشی ندارند اما برای انجام امور اداری، دفتری و رفاهی ضروری می باشند.

غیرجاری:

به راحتی و به آسانی نمی توانند به پول نقد و معادل نقدی تبدیل شوند.
به آنها همچنین دارایی های ثابت ، بلند مدت یا سخت نیز گفته می شود. نمونه های آن به صورت زیر است:

تنها دارایی ای می باشد که عمر آن نامحدود است، در تملک شرکت است و می توان بر روی آن دارایی های غیر جاری دیگری مانند ساختمان احداث کرد.

دارایی ای می باشد که بتوان از آن به عنوان پوششی جهت حفاظت از ماشین آلات، تجهیزات، مواد و محصول، انجام خدمات، تعمیرات، سکونت و به طور کلی هرگونه فعالیتی که به موضوع فعالیت شرکت مرتبط باشد استفاده کرد.

ماشین آلات دارایی ای می باشد که یا خود دارای قدرت محرکه است یا توسط یک محرک دیگر که در آن نصب شده و یا توسط نیروی انسانی، مستقیما در فعالیت اصلی شرکت و یا ساخت سایر دارایی های شرکت نقش داشته باشد.

این نوع دارایی جهت تعمیر و راه اندازی سایر دارایی ها و انجام خدمات گوناگون در محیط کاری مورد استفاده قرار می گیرند.

دارایی می باشد که در آن مالک( مخترع یا مالک اختراع)، برای مدتی معین حق استفاده از اختراع خود اعم از توسعه، فروش یا استفاده از آن را خواهد داشت.

ابزارهایی (به ویژه کلمات یا تصاویر) می باشند که در یک بازار برای تشخیص محصولات شرکت ها از هم بکار گرفته می شود.

طبقه بندی بر اساس وجود فیزیکی

بر اساس وجود فیزیکی، دارایی ها به مشهود و نامشهود طبقه بندی می شوند

مشهود

وجود فیزیکی دارند (می توانیم آنها را لمس کنیم ، احساس کنیم و ببینیم). مانند:

• زمین
• ساختمان
• تجهیزات
• پول نقد
• لوازم اداری
• موجودی
• اوراق بهادار قابل فروش

داراییهای نامشهود

وجود فیزیکی ندارند. نمونه هایی از دارایی های نامشهود عبارتند از:

به معنای ارزش شهرت کسب و کار یک شرکت است.حسن نیت در حسابداری، مابه تفاوت قیمت خرید یک شرکت و ارزش کل دارایی های خالص آن است.

• حق اختراع
• نام تجاری
• کپی رایت:

کپی رایت عنوان کلی ای برای حقوق مالکیت فکری می باشد.حقوق مالکیت فکری مجموعه حقوقی است که انحصارا برای حمایت از فعالیت های فکری قائل شده اند.مالکیت فکری بر مواردی چون اختراعات، آثار هنری، علائم و اسرار تجاری، طرح های صنعتی و غیره ناظر است.

• علائم تجاری
• اسرار تجارت:

فرایند ها، روش ها، الگوها و به طور کلی اطلاعاتی است که در دسترس همگان نیست و نمی توان درباره آنها نیز تحقیق کرد.

• مالکیت معنوی شرکت:

ابتکارات و تراوشات ذهنی انسان است که هم ارزش معنوی و هم ارزش اقتصادی داشته باشد.

طبقه بندی بر اساس روش استفاده

بر اساس استفاده یا هدف آنها، به دو دسته عملیاتی و غیر عملیاتی تقسیم می شوند.

دارایی های عملیاتی

به طور روزانه مورد نیاز می باشند . به عبارت دیگر، برای تولید درآمد از فعالیت های اصلی یک کسب و کار، مورد استفاده قرار می گیرند. مانند:

• پول نقد
• موجودی
• ساختمان
• تجهیزات
• ثبت اختراعات
• کپی رایت
• حسن نیت

غیر عملیاتی

برای انجام فعالیتهای تجاری روزانه مورد نیاز نیستند اما هنوز می توانند درآمد ایجاد کنند. نمونه هایی از دارایی های غیر عملیاتی عبارتند از:

• سرمایه گذاری های کوتاه مدت
• اوراق بهادار قابل فروش
• زمین خالی
• درآمد بهره از سپرده ثابت

اهمیت طبقه بندی دارایی ها:

طبقه بندی دارایی برای یک تجارت مهم است. به عنوان مثال ، درک اینکه کدام یک از دارایی ها، جاری و کدام یک ثابت هستند در درک سرمایه در گردش خالص یک شرکت مهم است.
در یک صنعت پر ریسک، درک اینکه دارایی ها مشهود و یا نامشهود هستند به ارزیابی قابلیت پرداخت و ریسک آن کمک می کند.
تعیین اینکه کدام دارایی، عملیاتی و کدام یک غیر عملیاتی است، برای درک سهم درآمدهای هر دارایی و همچنین در تعیین درصد درآمدهای یک شرکت از فعالیت های اصلی تجاری آن مهم است.

شرکت خود را به بهترین شکل مدیریت کنید
هر مدیر خوب نیازمند ابزاری قدرتمند است تا بتواند مجموعه خود را به بهترین شکل مدیریت کند. مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو ابزاری قدرتمند است که می تواند به مدیران در کنترل کارمندان و محاسبه حقوق و دستمزد آنها کمک کند.
شما همیشه یک مدیر لایق هستید و باید بهترین ها برای شما باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو کار مدیریت خود را بسیار آسان تر کنید.

سوالات متداول

در حسابداری به منابعی که از ارزش اقتصادی برخوردارند و مالکیت آن‌ ها در اختیار شرکت ها و یا دولت ها است و همچنین پیش بینی می شود این منابع در آینده منافعی را به دنبال داشته باشد، دارایی یا (Asset) گفته می شود. دارایی‌ها ممکن است مانند زمین، ساختمان، موجودی نقدی و موجودی کالا، پدیده‌هایی عینی و مشهود باشند و یا ممکن است مثل سرقفلی و مطالبات از اشخاص، امتیازات غیرقابل رؤیت باشند.

دارایی ها در حسابداری به طور کلی به سه روش طبقه بندی می شوند: 1. قابلیت تبدیل 2. وجود فیزیکی 3. روش استفاده

انواع دارایی ها را در حسابداری بر اساس طبقه بندی ذکر شده، شامل دارایی های جاری، ثابت، مشهود، نامشهود، عملیاتی و غیر عملیاتی تقسیم می شوند.

دارایی جاری به دارایی هایی گفته می شود که می توانند به راحتی به پول نقد و معادل نقدی تبدیل شوند (به طور معمول طی یک سال) و همین طور دارایی ثابت به داریی هایی گفته می شود که به راحتی و به آسانی نمی توانند به پول نقد و معادل نقدی تبدیل شوند.

طبقه بندی دارایی برای یک تجارت مهم است. به عنوان مثال ، درک اینکه کدام یک از دارایی ها، جاری و کدام یک ثابت هستند در درک سرمایه در گردش خالص یک شرکت مهم است.

به دارایی هایی گفته می شود که وجود فیزیکی ندارند مانند: حسن نیت، امتیازات غیر قابل رویت و…

به دارایی هایی گفته می شود که وجود فیزیکی دارند (می توانیم آنها را لمس کنیم ، احساس کنیم و ببینیم). مانند: زمین، ساختمان، پول نقد و…

به دارایی هایی گفته می شود که به طور روزانه مورد نیاز می باشند . به عبارت دیگر، برای تولید درآمد از فعالیت های اصلی یک کسب و کار، مورد استفاده قرار می گیرند. مانند: پول نقد، موجودی، ساختمان و…

به دارایی هایی گفته می شود که برای انجام فعالیت های تجاری روزانه مورد نیاز نیستند اما هنوز می توانند درآمد ایجاد کنند. مانند: اوراق بهادار قابل فروش، زمین خالی، سرمایه گذاری های کوتاه مدت و…