بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار

بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار

بازار بورس، بازاری است که در آن اوراق بهادار خرید و فروش می شوند. سهام شرکت ها مهم ترین این اوراق بهادار هستند و روزانه میلیون ها سهام توسط سهامداران خرید و فروش می شود. یکی از معیارهای مهم در بازار بورس، جریان نقدینگی است. در این مقاله به تاثیر نقدینگی بر بورس پرداخته شده است.

نقدینگی چیست؟

شما تا به حال بارها در اخبار مختلف و از زبان افراد، واژه “نقدینگی” را شنیده اید و شاید خودتان هم تا حدودی بدانید که منظور از این کلمه چیست. اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم نقدینگی همان پول نقدی است که در خارج از سیستم بانکی در بین افراد حقیقی و یا شرکت ها و موسسات تبادل می شود.

نقدینگی همان پولی است که ما مردم در دستان خود داریم و هر روز با آن خرید می کنیم و از آن برای گذران امور خود استفاده می کنیم.

مثالی برای نقدینگی

حال بگذارید با یک مثال قضیه نقدینگی را برای شما باز کنیم. فرض کنید که در یک خانه 10 نفر حضور دارند که ثروت هر کدام از این ها 10 میلیون تومان است. اگر این 10 نفر بخواهند یک ماشین موتور 5 میلیون تومانی بخرند به راحتی می توانند این کار را انجام دهند.

اما فروشنده موتور این موتور را به چه کسی خواهد فروخت؟ مطمئنا فروشنده موتور را به کسی که بیشترین پول را بدهد خواهد فروخت. حجم نقدینگی این 10 نفر روی هم 100 میلیون تومان است. اگر فردی حاضر باشد که 7 میلیون تومان به ازای موتور بپردازد در واقع به دلیل رقابت این موتور را 2 میلیون تومان گران تر خریده است.

حال فرض کنید که این 10 نفر هر کدام 20 میلیون تومان پول دارند و همه آنها نیز نیاز به موتور را به دلایلی حس می کنند. الان حجم نقدینگی دو برابر شده است و به 200 میلیون تومان رسیده است.

به نظرتان در صورتی که نیاز باشد یک فرد حاضر است موتور را تا چه قیمتی بخرد؟ حدس شما درست است چون وقتی پول بیشتری در دست شما باشد و تعداد موتور هم بیشتر نشده باشد شما باید پول بیشتری بپردازید. اگر شما پول بیشتری ندهید شخص دیگری خواهد داد و موتور را زودتر خواهد خرید. بنابراین همان موتوری که با نقدینگی 100 میلیون تومانی، نهایتا تا 7 میلیون پول برایش داده می شد الان به راحتی و به دلیل پول بیشتر در دست این افراد به راحتی تا 12 یا 13 میلیون تومان خریده می شود.

نتیجه نقدینگی زیاد

به همین دلیل است که جریان های نقدینگی می توانند موجب گرانی و در واقع بی ارزش شدن پول را فراهم کنند. این چیزی است که در طی این سالیان در کشور ما اتفاق افتاده است. میزان پولی که در دست مردم است 7 برابر شده است و از آن سو همه چیز نیز چندین برابر گران شده است چون وقتی مردم پول بیشتری در دست خود داشته باشند برای خرید اجناس حاضرند پول بیشتری بدهند.

نقدینگی در بورس

حال که دانستید نقدینگی چیست بهتر است به بررسی این عامل در بورس بپردازیم. سال پیش و امسال، نقدینگی بسیار بالایی وارد بازار بورس شد بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار و باعث رشد سریع این بازار گردید. به عبارت ساده هزاران میلیارد پول در این چند سال و مخصوصا امسال به بورس تزریق شد.

این پولها علتی بود تا قیمت سهام و دیگر اوراق به سرعت بالا برود و خیلی ها سود خوبی ببرند. اما دلیل ورود این همه نقدینگی به این بازار چه بود. در زیر به دلایل هجوم نقدینگی به این بازار اشاره شده است:

1.تشویق دولت به ورود مردم به بورس:

دولت با تشویق و تبلیغ بورس توانست پول میلیون ها نفر را به سمت بورس هدایت کند. خیلی ها امسال با امید سود اقدام به دریافت کد بورسی نموده و پول خود را صرف خرید سهام گوناگون کردند. در این که هدف دولت از تشویق مردم به بورس چه بود حرف های زیادی زده می شود.

2.امکان سرمایه گذاری در بورس با پول کم:

یکی از مزایای بازار بورس این است که حتی با پول کم هم می توان در این بازار سرمایه گذاری کرد. شما با 500 هزار تومان هم می توانید سهم بخرید و به سود دست یابید اما در بازارهای دیگر مانند طلا و مسکن یا ارز شما به پولهای بسیار بیشتری نیاز دارید. اگر میلیون ها نفر پولهای اندک خود را وارد بورس کرده باشند، می بینیم که رقم بالایی بدست خواهد آمد.

3.آشنایی بیشتر مردم با بازارهای دیگر:

حالا دیگر خیلی از مردم به خاطر فضای مجازی، با سرمایه گذاری های مختلف آشنا شده اند و فهمیده اند که می توانند به جز بانک، پول خود را در انواع دیگری نیز سرمایه گذاری کنند. بازارهایی چون بورس، فارکس و حتی بازارهای ارز دیجیتال حالا دیگر نام هایی آشنا برای مردم هستند. این موضوع باعث شده است که جریان نقدینگی به سمت بورس قوی تر شود.

تاثیر نقدینگی بر بورس

نقدینگی بیشتر وارد هر بازاری شود، باعث افزایش قیمت در آن می شود. در بورس هم با ورود نقدینگی، شاخص کل توانست در چند ماه قبل رکورد 2 میلیونی را بزند و سود بسیار خوبی را برای سهامداران زیادی به ارمغان بیاورد. اما دقیقا تاثیر نقدینگی بر بازار بورس چگونه است.

1.قانون عرضه و تقاضا:

همان طور که بالاتر گفته شد زمانی که برای محصولی تقاضای بیشتری وجود داشته باشد، قیمت آن هم بالاتر خواهد رفت. در بورس هم این قانون برقرار است. وقتی میلیاردها تومان نقدینگی وارد این بازار شده است و تعداد سهم ها هم چندان تغییری نکرده است مسلما قیمت سهم ها بالاتر خواهد رفت. برخی سهام اکثرا در صف خرید هستند و برای همین یک روند صعودی دارند و برخی سهام هم به دلیل صف فروشی که دارند دچار روند نزولی می شوند.

نقدینگی بیشتر و تقاضای بیشتر برای خرید سهام باعث افزایش قیمت سهام خواهد شد و شاخص کل را بالا خواهد برد. این چیزی است که امسال در بازار اتفاق افتاد.

2.شکل گیری حباب:

حتما نام حباب قیمت را شنیده اید. در بورس وقتی قیمت کنونی یک سهم بسیار بیشتر از ارزش حقیقی اش باشد یعنی حباب قیمت وجود دارد. خیلی از شرکت ها در بورس ضرر ده هستند اما شما می بینید که در حال بالا رفتن هستند. این دقیقا به خاطر جریان نقدینگی است که به سمت یک سهم سرازیر شده است. متاسفانه اما دیر یا زود در بازار بورس، حباب قیمت می شکند و موجب ضرر آن سهامداران می شود.

3.خروج نقدینگی:

زمانی که بازار منفی باشد، مطمئنا افراد بیشتری تصمیم به خروج سرمایه خود از این بازار می گیرند. با خروج نقدینگی، رشد بازار بورس هم کندتر می شود و این چیزی است که در حال حاضر در بورس در حال اتفاق افتادن است. در صورتی که نقدینگی زیادی از بورس خارج شود می تواند باعث افت زیاد بورس شود. البته یک مزیت آن هم اینست که رفتارهای هیجانی را در بورس کاهش می دهد چون افرادی به سرعت از بورس خارج می شوند که هیجانی تر عمل می کنند.

نتیجه گیری

نقدینگی می تواند تاثیر زیادی روی بازار بورس و قیمت سهام داشته باشد. هر چه نقدینگی بیشتری به سمت بازار بورس سرازیر شود، رشد آن هم سریع تر خواهد بود و باعث افزایش قیمت سهم ها خواهد شد.

در بازار بورس، هر چقدر که نقدینگی بیشتری به سمت یک سهم برود، باعث افزایش قیمت بیشتر آن می شود. اگر این سهم ارزشمند باشد این موضوع بسیار خوب بوده اما اگر سهمی ضررده باشد باعث شکل گیری حباب خواهد شد. حباب یک سهم بر اثر اصلاح و ریزش فرو خواهد ریخت و باعث ضرر سهامداران خواهد شد و برای همین است که همواره باید با تحلیل و دقت اقدام به خرید سهم کرد.

نقدینگی ها اگر به درستی در بازار بورس هدایت شوند می توانند باعث رونق شرکت ها و صنایع مختلف شوند اما اگر نقدینگی موجود در بازار بورس دستمایه سفته بازان و بازیگران بورس قرار گیرد سودی نخواهد داشت و ضرر به باد خواهد آورد.

سهمیران

مجموعه سهمیران، با تجربه و تخصص خود به خوبی می تواند به شما آموزش دهد تا شما به خوبی مفهوم نقدینگی، تاثیر نقدینگی بر بورس، پول بدون پشتوانه، نحوه چرخش پول در بازار بورس و دیگر مسائل را یاد بگیرید.

سهمیران به عنوان شعبه ای از کارگزاری حافظ به درستی و با رعایت اصول به شما یاد خواهد داد که چگونه سهام درست را انتخاب کنید و صرفا به قمیت سهام توجه نکنید تا به دام حباب نیفتید.

در کنار این مسائل، سهمیران با آموزش های خود قدرت تحلیل شما را بالا خواهد برد و سرمایه گذاری درست در بورس را به خوبی برای شما تبیین خواهد کرد. یادتان باشد که برای موفقیت در بورس، شما باید به خوبی تعلیم ببینید و دوره های آموزشی را به درستی بگذرانید.

سهمیران مرحله به مرحله شما را جلو خواهد برد و با آموزش دقیق مسائل بورس باعث می شود تا شما با همه جوانب این بازار پرنوسان آشنا شوید. با آموزش های سهمیران، شما به تحلیلگری قوی و معامله کننده ای حرفه ای بدل خواهید شد که می داند در شرایط سخت چگونه عمل کند، چگونه سبد خود را مدیریت کند، چگونه سهام ارزشمند را تشخیص دهد و چگونه احساسات خود را در بورس به خوبی کنترل کند.

گرداب سقوط در بورس

برای دومین بار متوالی در سال جاری شاخص کل بورس تهران از حمایت یک میلیون و 400 هزار واحدی خارج و وارد محدوده یک میلیون و 300 هزار واحدی رشد.

برای دومین بار متوالی در سال جاری شاخص کل بورس تهران از حمایت یک میلیون و 400 هزار واحدی خارج و وارد محدوده یک میلیون و 300 هزار واحدی رشد. البته این تغییر کانال را نمی‌توان سقوط دانست چراکه از سال 1399 تا به امروز بورس وضعیت بدی داشته و اکنون تغییر کانال آن تاثیر چندانی روی وضعیت نداشته است و تنها سهامداران را ناامیدتر کرده است. خروج نقدینگی و کاهش ارزش معاملات در سال جاری یک امر کاملا معقول و عادی در بازار سرمایه به حساب می‌آید و به جای اینکه روزانه شاهد رشد بورس باشیم، روزانه شاهد سقوط بورس هستیم. این سقوط نیز تقصیر سواد مالی مردم نیست بلکه وضعیت آشفته این روزها به گردن مسوولان دولتی است.

بررسی تجربه گذشته

برای یک بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار موضوع نیاز است گذشته بورس را بررسی کنیم. دقیقا آخرین روزهای زمستان سال 1398 بود که رییس‌جمهور آن زمان یعنی حسن روحانی مردم را به بورس دعوت کردم و از از ابتدای سال 1399 شاهد معاملات پررونق در بورس بودیم. سال 1399 بی‌گمان سال کم نظیری در تاریخ اقتصادی ایران است. در این سال عده کثیری از مردم به سرمایه‌گذاری در بورس روی آوردند و در نتیجه ورود نقدینگی عظیم 100 هزار میلیارد تومانی شاخص کل بورس تا رقم 2 میلیون واحد صعود کرد. روز 5 فروردین در اولین روز معاملاتی سال 1399 شاخص کل بورس در رقم 508 هزار و 661 واحد قرار داشت و شاخص هم‌وزن در سطح 178 هزار و 650 ایستاده بود. در روز 23 فروردین شاپور محمدی رییس پیشین سازمان بورس اوراق بهادار استعفا کرد و به جای او حسن قالیباف‌اصل به ریاست سازمان بورس منصوب شد. یکی از مهم‌ترین اتفاقات بورس در فصل بهار عرضه دارا یکم در روز اول خرداد ماه بود. صندوق واسطه‌گری مالی یکم با نماد دارا یکم متشکل از سهام بانک‌های دولتی و شرکت‌های بیمه بود که توسط دولت در بازار سرمایه ارایه شد. همچنین دولت در اقدامی دیگر در 6 خرداد فروش 60 درصد از سهام عدالت را آزاد کرد. در آخرین روز معاملاتی فصل بهار در 31 خرداد ماه شاخص کل بورس در رقم یک میلیون و 270 هزار واحد قرار داشت تا بازدهی بورس در فصل بهار 147 درصد باشد و شاخص هم‌وزن نیز به سطح 409 هزار و 243 رسید.

تابستان داغ و پاییز برگ‌ریزان بورس

در روز 12 مرداد ماه شاخص کل بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار بورس به سقف تاریخی 2 میلیون واحدی رسید. قله تاریخی که خیلی زود از دست رفت و آخرین بار این رقم در روز 20 مرداد بر تابلوی بورس نقش بست. پس از آن شاخص بورس روندی نزولی پیدا کرد و سهام‌داران را دچار ترس و نگرانی کرد. در نتیجه این وضعیت حواشی بازار سهام افزایش یافت. به درازا کشیدن توقف معاملات نمادهایی مانند شستا و اختلاف نظر وزاری نفت و اقتصاد درباره عرضه نماد پالایش یکم از حواشی مهم این دوره بورس بود. در نهایت در روزهای پایانی شهریور نماد پالایش یکم که ترکیبی از سهام 4 نماد پالایشی شتران، شپنا، شبندر و شبریز است در بورس عرضه شد. در آخرین روز کاری شهریور شاخص کل بورس در رقم یک میلیون و 595 هزار واحد قرار گرفت تا بازدهی فصل تابستان 25 درصد شود. شاخص هم‌وزن نیز در سطح 415 هزار و 907 واحد قرار داشت. با شدت گرفتن ریزش شاخص بورس و شکل‌گیری موج خروج سهامداران حقیقی از بازار سیاست‌گذار برای جلوگیری از سقوط بورس تصمیماتی گرفت. یکی از تصمیمات جنجالی نهاد ناظر در روزهای ابتدایی مهرماه ممنوعیت معاملات روزانه بود. به این معنی که سهم خریداری شده در همان روز قابل فروش نبود. تصمیمی که در روز پنجم مهرماه گرفته شد و در روز 20 آبان لغو شد.روز دوشنبه 28 مهرماه شاخص کل بورس تهران 51 هزار واحد ریزش کرد. بزرگ‌ترین ریزش بورس که به دوشنبه سیاه معروف شد. در این روز شاخص کل به کانال 1.4 میلیون واحدی سقوط کرد.در آخرین روز کاری آذرماه شاخص کل بورس به سطح یک میلیون و 439 هزار واحد رسید و بازدهی فصل پاییز منفی 10 درصد است. در انتهای دی ماه حسن قالیباف‌اصل رییس وقت سازمان بورس استعفا کرد. استعفای پرحاشیه‌ای که با چند مرتبه تایید و تکذیب همراه بود. یک هفته بعد محمدعلی دهقان‌دهنوی به ریاست سازمان بورس منصوب شد. در دوره ریاست دهقان دهنوی در بهمن ماه دامنه نوسان قیمت سهام به 2- و 6+ تغییر کرد. تصمیمی که از 25 بهمن ماه اجرایی شد و با انتقادات فراوانی همراه بود اما در کاهش نرخ نزول قیمت‌ها تاثیرگذار بود. در روز 13 اسفند شورای عالی بورس در مصوبه‌ای سود 25 درصدی را برای سهامدارانی که ارزش سبد آنها کمتر از 10 میلیون تومان باشد و سهام خود را تا اردیبهشت 1400 نگه دارند تضمین کرد. در آخرین روز کاری اسفندماه شاخص کل بورس به سطح یک میلیون و 307 هزار واحد رسید تا بازدهی فصل زمستان منفی 9.1 درصد شود.

بورس امروز سال 1400 به کجا رسید؟

پس از گذشت این وضعیت در سال 1399 سال جدید آغاز شد، در این سال سهامداران امید داشتند که شاخص برگردد و به نوعی دوباره شاهد رشد بورس باشیم. اما وضعیت به شکل دیگری بود و ماه‌های ابتدایی این سال روزهای منفی بیشتری را برای سهام‌داران در برداشت و از ابتدای تابستان به این سو روزهای مثبت بورس بیشتر شدند. تیر و مرداد تعداد روزهای مثبت شاخص بیشتر بود اما در شهریور روزهای نزولی بازار بیشتر شد. مهر و آبان ماه‌هایی بودند که روزهای صعودی بازار بیشتر از روزهای نزولی بودند اما آذر و دی تعداد روزهای قرمز بورس پرتعدادتر بودند. در بهمن نیز تعداد روزهای مثبت و منفی برابر بود. در آخرین ماه سال تعداد روزهای صعودی بیشتر شد و در 19 روز کاری اسفند ماه شاخص در 12 روز رشد کرد و 9 روز نزولی را پشت سر گذاشت.در دو ماه ابتدایی سال تابلوی بورس در اغلب روزها قرمز بود. در فروردین ماه در مجموع 18 روز کاری شاخص بورس در 15 روز نزولی بود. اردیبهشت نیز 13 روز منفی را در 20 روز کاری خود ثبت کرد. اما در 21 روز کاری خرداد ماه شاخص کل در 11 روز سبزپوش شد. بازدهی شاخص در خرداد مثبت 1.2 درصد بود. تیرماه شاخص 12 درصد رشد کرد و در 20 روز کاری این ماه 15 روز صعودی را شاهد بودیم. اما مرداد ماه بهترین ماه بورس در سال گذشته بود. در 16 روز کاری این ماه شاخص 14 روز مثبت را ثبت کرد و در پایان ماه به رقم یک میلیون و 515 هزار واحد رسید. شاخص در مرداد ماه 14 درصد رشد کرد که بیشترین رشد ماهانه شاخص در سال 1400 بود. شهریور، ماه نزول شاخص بود و بیشترین ریزش شاخص در سال 1400 را ثبت کرد، 12 روز شاخص نزولی بود و 11 روز شاخص رشد کرد. شاخص شهریور را در کانال 1.3 میلیونی به پایان برد اما در پایان مهرماه شاخص در کانال 1.4 میلیونی قرار گرفت. در 18 روز کاری مهرماه شاخص 12 روز صعودی و 6 روز نزولی داشت. در آبان نیز تعداد روزهای صعودی شاخص بیشتر بود و در 21 روز کاری این ماه، شاخص 12 روز سبزپوش بود اما شاخص در این ماه 3.4 درصد نزول کرد. آذر و دی نیز شاخص روند نزولی داشت. در آذر ماه شاخص 14 روز نزولی و 8 روز صعودی را پشت سر گذاشت. در دی ماه نیز شاخص 14 روز نزول کرد و 7 روز رشد کرد تا در پایان این ماه در کانال 1.2 میلیونی قرار بگیرد.

صعود در 2 ماه پایانی

بهمن ماه ثبات نسبی بازار بود و شاخص 10 روز صعودی و 10 روز نزولی داشت و رشد اندکی نسبت به ماه قبل داشت. در اسفند وضعیت بازار بهبود یافت. شاخص در اسفند ماه رشد 6.6 درصدی را پشت سر گذاشت و در 19 روز معاملاتی 12 روز سبزپوش بود. بیشترین خروج پول حقیقی در سال 1400، روز 8 شهریورماه ثبت شد. در این روز هزار و 980 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. روزهای 21 شهریور و 17 بهمن ماه نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین خروج پول حقیقی در سال 1400 قرار دارند.

بازدهی نیم درصدی بورس در 6 ماه

شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تاکنون بازدهی نیم درصدی داشت. یعنی شاخص کل در اولین روزکاری فروردین ماه یعنی شش فروردین روی عدد یک میلیون و 390 هزار واحد بود و روز گذشته یعنی 19 شهریور ماه به سطح یک میلیون و 397 هزار واحدی رسید. می‌توان گفت در شش ماه اخیر سهامداران بورس به جای سود، اندک زیانی را نیز تجربه کرده‌اند. اما سخنگوی دولت عقیده دارد که بورس با ثبات است. برای تایید این سخن سخنگوی دولت باید گذشته را دید دقیقا روز سه‌شنبه 21 تیر ماه بود که علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در صحبت‌هایی وضعیت شاخص را مثبت دانست و عقیده بود که بورس با ثبات است. این درحالی بود که سبدهای سهامداران با ضرر و زیان رو است و بازار هر روز سرخ‌‍تر از دیروز می‌شود. وی در ادامه صحبت‌های خود گفت: دولت هرگز نگاه تامین مالی از بازار سرمایه ندارد. بیش از ۴ هزار میلیارد ریال به حدود دو میلیون و 900 هزار نفر، سود انباشته پرداخت شده است. شاخص کل بورس از زمان آغاز دولت سیزدهم ۱۰ درصد رشد داشته است که به معنای بورس با ثبات است. از روز 21 تیر ماه، یعنی روز صحبت‌های سخنگوی دولت تا به امروز شاخص بازدهی منفی حدودا پنج درصدی داشته است. از سویی با توجه صحبت‌های اخیر سخنگوی دولت و بررسی وضعیت بورس، می‌توان گفت که منظور از ثبات بورس سبزپوشی نیست. بلکه حرکت شاخص روی یک مدار فارغ از رنگی بودن یعنی ثابت. یعنی بازدهی منفی شاخص و روند نزولی آن به نوعی ثبات است.

رکود عمیق‌تر می‌شود؟

با یک نگاه کلی می‌توان گفت که بورس از سال 1399 تا به امروز در رکود است و به نظر می‌رسد با وضعیت حال حاضر رکود بورس عمیق‌تر می‌شود. سایه ابهامات از روی بازار کم نمی‌شود خبرهای حاشیه بازار از یک سو و بلاتکلیفی در سیاست‌های اقتصادی و سیاسی دولت از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری در این بازار را با چالش جدی مواجه کرده است. نوسانات نرخ دلار، سرنوشت نامعلوم برجام، خبرها و حاشیه‌های خودرویی و سیاست‌های غیرقابل پیش‌بینی بانک مرکزی از جمله اهرم‌های سرکوب بازار سرمایه هستند که طی ماه‌های اخیر روند سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در این بازار را تحت تاثیر منفی قرار داده‌اند. در این میان در حالی که دولت وعده‌های مکرری مبنی بر حمایت از بازار سرمایه داده بود اما تاکنون نه تنها مشکلاتی نظیر سهام عدالت و صندوق‌های پالایش و دارایکم را حل و فصل نکرده بلکه خود بر ابهامات و چالش‌های بازار افزوده است. همچنین در حالی که بانک مرکزی در توافق با سازمان بورس وعده داده بود که به مصوبه حمایتی دولت از بازار سرمایه عمل خواهد کرد و نرخ بهره بین‌بانکی را در سقف ۲۰ درصد حفظ می‌کند اما نرخ بهره بین‌بانکی در هفته گذشته برای چهارمین هفته متوالی افزایشی بوده است. در همین حال هیچ‌گونه تحرک جدی از سوی سازمان بورس برای حمایت از منافع سهامداران خرد دیده نمی‌شود. بر همین اساس نه تنها سرمایه‌گذاران خرد که سرمایه‌گذاران عمده نیز دست از دادوستد جدی در بازار سهام کشیده‌اند و در انتظار تغییر رویکرد یا دست‌کم روشن شدن استراتژی دولت و مسوولان برای بازار سرمایه و وضعیت اقتصادی کشور هستند.

ریسک روانی روی بازار

پس از آنکه دولت و بانک مرکزی سرانجام در پایان تیر ماه، تسلیم فشارهای فعالان بازار سرمایه شدند، سرکوب بهره بین بانکی آغاز شد. این نرخ که تا آن زمان به ۲۱.۳۱ درصد رسیده بود، پس از اتخاذ این سیاست برای سه هفته متوالی افت کرد و به ۲۰.۵۹ درصد رسید. با این وجود، مطابق پیش‌بینی‌های کارشناسان این سرکوب نتوانست ادامه پیدا کند و بهره بین بانکی در چهار هفته متوالی صعودی بوده. فشارهای تورمی ناشی از این سرکوب و کمبود منابع بانک مرکزی برای جبران کاهش این نرخ، اصلی‌ترین دلایل بازگشت این نرخ به روند صعودی بودند. در چهار هفته‌ای که بهره بین بانکی صعودی بوده، تنها ۰٫۲۱درصد افزایش داشته است. این درحالی است که افت سه هفته‌ای بهره بین بانکی، سبب شد که این نرخ معادل ۰٫۷۲درصد کاهش پیدا کند. بنابراین بهره بین بانکی همچنان با سطحی که قبل از شروع سرکوب در آن قرار داشت فاصله دارد. به نظر می‌رسد سیاست بانک مرکزی به نحوی است که با افزایش میلیمتری نرخ بهره بین بانکی، سعی دارد هم موافقان و هم مخالفان این روند را راضی نگه دارد. بخش عمده کارشناسان پولی و بانکی عقیده دارند که نرخ بهره بین بانکی همچنان در سطوح پایینی قرار دارد. به‌طوری که این نرخ با توجه به شرایط تورمی امروز ایران، باید در سطوح ۲۳ یا ۲۴درصد قرار بگیرد. به عقیده این کارشناسان، نوسان نرخ بهره بین بانکی در کانال ۲۰درصدی همچنان اثرات تورمی دارد و دردی از شرایط کنونی اقتصاد ایران برطرف نمی‌کند. به‌طور کلی مسوولان دولتی و سازمان بورس، بازار سرمایه را فراموش کرده‌اند. یعنی یادشان رفته که روزی وعده دادند که از بازار با نام بورس حمایت کنند و اکنون هر چند ماه یک‌بار صحبتی کوتاه درخصوص وعده‌های خود می‌کنند و در نهایت باز هم یادشان می‌رود. ابراهیم رییسی 10 وعده بورسی به سهامداران داد که تقربیا تا به امروز هیچ یک به صورت 100 درصد عملی نشده‌اند. این وعده‌ها شامل اصلاح سریع بازار سرمایه، ثبات در قوانین و جلوگیری از تصمیمات ناگهانی، فعال‌سازی صندوق حمایت و تثبیت بازار سرمایه، کاهش نرخ مالات از 25 به 10 درصد، جلوگیری از اداره دستوری بازار، بورس محل جبران کسری نخواهد بود، حذف معضل قیمت‌گذاری دستوری، ممنوعیت نوسانگیری آگاهانه و غیرآگاهانه حقوقی‌ها، حل مشکل دامنه نوسان و انتشار موثر اوراق بهادار برای پوشش سهامداران خرد است. برخی از این وعده یک تا 60 درصد عملی شده‌اند اما به برخی از وعده‌ها توجهی نشده و به نوعی عملی نشده است. این موضوع ضربه سنگینی به ورود نقدینگی و اعتماد سرمایه‌گذاران بورسی وارد می‌کند.یعنی یکسال پیش و در زمان انتخابات سهامداران روی وعده‌های رییس‌جمهور حساب کردند و به وی رای دادند اما وعده‌های بورسی این رییس دولت همچنان عملی نشده است. البته سهامداران انتظار ندارند که تمام توجه دولت به بورس باشد، بلکه مسوولان دولتی در کنار توجه به اقتصاد کشور بورس را نیز بررسی کنند. یعنی کمی توجه و بررسی بورس می‌تواند وضعیت این بازار را تغییر و اعتماد و نقدینگی جدید وارد بازار کند.

موج جدیدی از خروج نقدینگی از بازار سهام در راه است؟

۴ ام آبان ماه اطلاعیه‌ای روی سامانه کدال نقش بست که علامت سوال بزرگی برای سهامداران ایجاد کرد، در این اطلاعیه آمده است که گروه توسعه مالی مهر آیندگان در نماد “ومهان” قصد دارد تا ۲۰ درصد از سهام سپهر صادرات را که در اختیار بانک سرمایه است از این بانک خریداری کند. برخی شنیده‌ها حاکی از این هستند که “ومهان” تنها شرکت کننده مزایده خرید ۲۰ درصد از سهام “وسپهر” از بانک سرمایه است. با توجه به قیمت پایه مندرج در آگهی ومهان می‌بایست بیش از ۲۳۵۰ میلیارد تومان به بانک سرمایه بپردازد که نیمی از این مبلغ به صورت نقد و نیمی دیگر سهام سهل البیع می‌باشد.

خرید ۲۰ درصد از سهم بانک سرمایه در “وسپهر” می‌تواند از یک زاویه دیگر مورد بررسی قرار گیرد، اول آنکه “ومهان” که قصد چنین معامله پر ارزشی را دارد آیا اقدام به فروش سهام خود در بازار سرمایه می‌کند یا خیر؟ اگر “ومهان” قصد داشته باشد تا برای تامین بخش نقدی این معامله اقدام به فروش سهم کند، خبر بدی برای سهامی است که “ومهان” در آن‌ها سهامداری می‌کند.

نکته بعدی قیمت روی تابلو “وسپهر” است در حالی که طی ۲ سال اخیر عموم سهم‌ها ریزش بیش از ۵۰ درصدی را تجربه کرده اند، “وسپهر” تحت حمایت بازارگردان خود قرار داشته است و ظرف ۲۵ ماه اخیر افت قیمت ۱۴ درصدی را تجربه کرده است. “وسپهر” حدود ۴ ماهی می‌شود که روی قیمت ۶۸۵ تومانی مورد حمایت سنگین کد‌های حقوقی خود قرار گرفته است. با این شرایط قیمت خرید “ومهان” اگر بر مبنای قیمت تابلو این نماد باشد می‌تواند سهامداران گروه توسعه مالی مهر آیندگان را متضرر کند.

در این خرید پر ارزش، برخی سوالات از جانب سهامداران مطرح است که بد نیست به این سوالات نگاهی بیاندازیم.

۱. با توجه به قیمت و ارزش مارکت سایر تامین سرمایه‌ها در بازار سرمایه توجیه خرید به این قیمت برای ومهان چیست؟

۲. در حالی که بازار سرمایه از بابت نبود خریدار و فعالیت ضعیف حقوقی در رنج است چگونه است که ومهان چند هزار میلیارد تومان را به صورت نقد صرف خرید سهام یک تامین سرمایه سهامی خاص می‌نماید؟

۳. مسلما بانک سرمایه با توجه به مشکلاتی که دارد سهامی را که بابت این معامله تحصیل می‌نماید را در اولین فرصت بفروش می‌رساند آیا این موضوع موجب فشار فروش به بازار و خروج نقدینگی و منابع از بازار نمی‌شود؟

ورود سهام شرکت‌‌های بورسی به محدوده جذاب قیمتی برای سهامداران خرد/ حمایت دولت از بازار سرمایه بیشتر می‌شود

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: در حال حاضر قیمت سهام بسیاری از شرکت‌های بورسی برای سرمایه گذاری بسیار جذاب هستند اما شرایط حاکم بر بازار بورس باعث شده است قیمت این سهام ها کشش رشد قیمتی را نداشته باشند و در حال حاضر بازار نیازمند حمایت و انگیزه برای رشد مجدد قیمت‌ها است.

حمید میر معینی در خصوص علت نوسانات شاخص بورس طی روزهای گذشته به خبرنگار برنا گفت: یکی از عوامل مهم تاثیر‌گذار بر نوسانات شاخص های بازار سرمایه کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری به دلیل از دست رفتن اعتماد مردم به بازار بورس است. همچنین به دلیل افزایش نرخ بهره بانکی و اوراق بدهی بدون ریسک بیشتر مردم سعی می‌کنند سرمایه های خود را از بازار بورس و به سمت بازار‌های کم ریسک‌تر منتقل کنند.

وی با اشاره به اینکه طی چند ماه گذشته شاهد خروج نقدینگی از بازار سرمایه بودیم و نقدینگی جدیدی به بازار تزریق نشده است گفت: با توجه به شرایط بازار بورس و وجود فروشنده بسیار، اندک تغییر در قیمت سهام ها باعث واکنش شدید فروشندگان سهام می شود و معاملات بورس تحت تاثیر رفتارهای هیجانی سهامداران با نوساناتی بسیار شدید همراه می شود.

وی با تاکید برنقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی کشور گفت: بازارهای مالی نهادهای سرمایه‌گذاری و واسط میان سرمایه‌گذاران و اقتصاد هستند تا منابع مالی را از بخش‌های غیرضروری به بخش‌های تولیدی که در رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری، اشتغال‌زایی و در نهایت بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی اثر می‌گذارد هدایت کنند اما در حال حاضر نقش بازار سرمایه در این خصوص بسیار کم رنگ شده است. این مورد در کنار پیش‌بینی‌های لایحه بودجه ۱۴۰۱ از دلایل کاهش رونق بورس و افزایش ریسک بازار در ماه‌های گذشته بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه‌گفت: در حال حاضر قیمت بسیاری از سهام شرکت های بورسی برای سرمایه گذاری بسیار جذاب هستند اما شرایط حاکم بر بازار بورس باعث شده است قیمت این سهام ها کشش رشد قیمتی را نداشته باشند و در حال حاضر بازار نیازمند حمایت و انگیزه برای رشد مجدد قیمت‌ها است.

وی درخصوص رشد پر شتاب بورس طی معاملات این هفته گفت: رشدهای دو رقمی شاخص کل بورس و حتی صعود به کانال 1.4 میلیون واحدی به دلیل تغییرات قیمت در سهام‌های بزرگ و شاخص ساز بازار ایجاد شده است در صورتی که شاخص هم‌وزن به عنوان یکی از معیارهای مهم بررسی وضعیت بازار، به اندازه شاخص کل رشد نداشته است. با تغییر قیمت چند سهم بزرگ و با ارزش بازار بالا نمی توان وضعیت بازار سرمایه را به ثبات رساند و تغییرات مثبتی در روند معاملات ایجاد نخواهد شد.

وی تاکید کرد: شاخص کل بورس به تنهایی معیار مناسبی برای پیش‌بینی و بررسی بازار نیست و باید معیارهایی مانند حجم و تعداد معاملات، شاخص هم‌وزن و ارزش کل بازار را مورد بررسی قرار داد.

سهامداران در زمان ریزش بورس چه باید کنند؟

تهران- ایرنا- بازار سرمایه در ماه‌های اخیر دچار افت و خیزهایی شده که ضرر و زیان سهامداران را به دنبال داشته است؛ نوسان‌های متعدد بورس باعث شده که برخی سهامداران به ویژه تازه‌واردها بدون هیچگونه تحلیلی اقدام به رفتارهای هیجانی در این بازار کرده و در صف‌های خرید و فروش قرار بگیرند.

به گزارش روز شنبه ایرنا، معاملات بورس از مدت‌ها قبل، تحت تاثیر هیجانات ایجاد شده در این بازار وارد دوران نوسانی شد، این امر باعث ترس سرمایه گذارانی شد که به امید کسب بازدهی‌های معقول از بازار سهام از ورود سرمایه های خود به دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری چشم‌پوشی و اقدام به ورود نقدینگی به بازار سرمایه کرده‌اند.

با توجه به ورود شاخص بورس بر مدار نزولی از سال گذشته، آمارهای ارائه شده از جریان نقدینگی سهامداران حقیقی، نشان‌دهنده خروج پول سهامداران خرد از بورس طی چند ماه اخیر بود که این موضوع منجر به اتخاذ تصمیمات جدید برای تشویق بازگشت دوباره رشد به معاملات بورس و نیز کاهش ترس سهامداران از سرمایه‌گذاری دوباره در این بازار شد.

به دنبال حمایت های صورت گرفته از بورس توسط دولت، زمینه ورود سرمایه حقیقی ها به این بازار و نیز بازگشت شاخص بورس به مدار تعادلی فراهم شد، البته عمر اعتمادهای بازگشته به مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس کوتاه بود و بار دیگر سهامداران تحت تاثیر کوچکترین نوسانی در بازار تصمیم به فروش سهام و خروج از این بازار گرفتند.

زمان مناسب فروش سهام

"مصطفی امیدقائمی"، کارشناس بازار سرمایه امروز (شنبه) در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا با ارائه پیشنهاداتی به سهامداران، گفت: زمانی که روند بازار بر مدار نزولی قرار می گیرد، به هیچ عنوان فروش سهام یا خروج از سرمایه گذاری در بازار سرمایه به نفع سهامداران نیست.

وی اظهار داشت: تجربه ثابت کرده است، فقط سهامداران عجول تحت تاثیر هیجانات حاکم در بازار، تصمیمات نوسانی در بازار سرمایه اتخاذ می کنند و با کوچکترین هیجانی از این بازار خارج می شوند که با این اقدام، زمینه ضرر و زیان بیشتر در بازار سهام را فراهم می‌کنند.

امیدقائمی افزود: سهامداران بهتر است صبوری کنند و در صورت لزوم برای خروج از این بازار در روزهای صعودی شاخص بورس، اقدام به فروش سهام در بازار کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در مجموع با توجه به افزایش قیمت های جهانی، بازار از پتانسیل خوبی برای سرمایه گذاری برخوردار است، گفت: شاخص ارزی و سودآوری شرکت‌ها نشان‌دهنده آن است که دوران رونق، پیش روی بازار قرار دارد و می توان در صورت انتخاب سهام درست، بازدهی معقولی را از این بازار کسب کرد.

وی اظهار داشت: سهامداران باید با توجه به وجود چنین وضعیتی در بازار با تحلیل، صبر و نیز دیدگاه بلندمدت وارد بازار سرمایه شوند و به نحوی پرتفوی خود را انتخاب کنند که در بلندمدت سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند.

امید قائمی افزود: با توجه به تغییرات ایجاد شده در قیمت های جهانی و نیز بهبود اقتصاد کشور بعد از کرونا، به نظر می رسد تا هشت یا ١٠ ماه آینده، زمینه رونق منطقی در بازار سرمایه ایجاد شود و شاهد بازدهی معقول در بازار سهام نسبت به سایر بازارهای سرمایه گذاری باشیم.

سهامداران نگران وضعیت نرخ دلار نباشند

همچنین "مصطفی صفاری"، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به سهامداران توصیه کرد: سهامداران در وضعیت فعلی بازار باید صبوری کنند و به سمت سرمایه گذاری در سهام شرکت های صادرات محور بروند.

وی اظهار داشت: سهامداران نباید به هیچ عنوان بدون توجه به تحلیل شرکت ها به سمت سرمایه گذاری در هر سهامی پیش بروند، چراکه به طور حتم با این اتفاق متضرر می شوند و بخش زیادی از سرمایه خود را از دست خواهند داد.

صفاری ادامه داد: برخی از سهامداران نگران توافق احتمالی مذاکرات هسته‌ای و کاهش قیمت دلار هستند، در حالی که سهامداران باید نسبت به این موضوع آگاه باشند که مذاکرات نمی تواند تاثیر چندان زیادی بر روند بازار داشته باشد.

وی ادامه داد: سهامداران باید با افق بلندمدت وارد این بازار شوند و با انتخاب سهام مناسب برای مدت طولانی در این بازار حضور داشته باشند.

امکان رشد بازار سهام زیاد است

در ادامه "علیرضا کدیور"، دیگر کارشناس بازار سرمایه خطاب به سهامداران اعلام کرد: اکنون رفتار معاملات بورس به دلیل وضعیت حاکم در بازار غیرقابل پیش‌بینی شده است.

وی با تاکید بر اینکه بازار در وضعیتی قرار دارد که امکان رشد آن بسیار زیاد است، گفت: تنها توصیه ما به سهامدار حقیقی این است که افراد ریسک‌پذیر در بازار حضور داشته باشند و سهامدارانی که تحمل پذیرش نوسان یا ریسک سرمایه گذاری در این بازار را ندارند از طریق صندوق های سرمایه گذاری و با کمک کارشناسان خبره اقدام به سرمایه گذاری در بازار کنند.

کدیور خاطرنشان کرد: سهامداران خرد می توانند در زمانی که ورود پول سهامداران حقیقی در بازار تداوم پیدا می کند اقدام به ورود در این بازار کنند زیرا این زمان بهترین فرصت برای خرید و سرمایه گذاری در بازار سهام است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: افرادی که به دنبال نوسان گیری از بورس هستند با احتساب کارمزد نمی توانند سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند؛ بنابراین به هیچ عنوان به کار گرفتن شیوه نوسان گیری از بازار سهام توسط سهامداران درست نیست.

وی خاطرنشان کرد: سهامداران برای کسب بازدهی معقول از این بازار حداقل باید تا پایان امسال در بازار حضور داشته باشند و نباید با کوچکترین هیجان و نوسانی، تصمیم به خروج از بازار بگیرند.

تصور اشتباه سهامداران از سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس

همچنین "مهدی سوری"، کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایط فعلی اگر فردی به دنبال سرمایه گذاری در بورس است، باید گزینه و سهام کم ریسک را برای سرمایه گذاری انتخاب کند.

وی گفت: کم ریسک ترین گزینه ها، گزینه هایی هستند که نسبت قیمت به سود تقسیمی آنها (P/E) پایین بوده و سودآوری آنها وابسته به پارامترهایی است که از ابهام کمتری در اقتصاد کشور برخوردارند.

سوری با بیان اینکه پارامترهای سودآوری شرکت ها وابسته به برخی از تصمیمات است که نتیجه آن مشخص نیست، ادامه داد: سهامداران باید تنوع بخشی در پرتفوی سهامداری را سرلوحه فعالیت خود در بورس قرار دهند و به اصول مدیریت در سرمایه را مدنظر داشته باشند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس باید با سرمایه های مازاد صورت بگیرد، همچنین در این میان سهامداران باید در بازار سرمایه به حد سود و زیان پایبند باشند و زمان مناسبی را برای ورود یا خروج از این بازار مدنظر قرار دهند.

وی خاطرنشان کرد: دید بلندمدت به معنای حضور طولانی سرمایه گذار در بازار سرمایه است و بدین معنا نیست که سرمایه گذار، سهام اشتباهی را در بازار انتخاب و تحت هر شرایطی در آن سهام صبوری کند زیرا این اتفاق باعث ضرر بیشتر فرد خواهد شد.

سوری اظهار داشت: سهامداران اگر سهام درست بازار را براساس برخی از پارامترها انتخاب کنند قادر به بازدهی معقولی از این بازار خواهند بود.

نگاه سرمایه‌گذاری در بورس باید مشابه سرمایه گذاری در مسکن باشد

در ادامه "احمد اشتیاقی"، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا معتقد است که اکنون بازار در حالت نوسانی قرار دارد؛ بنابراین سهامداران باید برای سرمایه گذاری در بورس سهام EPS محور را انتخاب و با نگاه دو ساله در این بازار حضور پیدا کند.

وی با بیان اینکه اکنون شاهد حضور سهام بزرگ و بنیادی در بازار هستیم که می توانند سود خوبی را در اختیار سهامداران قرار دهند، افزود: سهامداران با خرید این سهام و نیز نگهداری بلندمدت آن قادر به کسب بازدهی معقول از این بازار خواهند بود و بازدهی بیشتری را نسبت به سایر بازارها کسب می کنند.

اشتیاقی سهامداری را مقوله ای بلندمدت دانست و گفت: متاسفانه اکثر افرادی که وارد بازار شده اند با تمرکز بر مثبت و منفی های تابلوی بورس اقدام به تصمیم فوری برای سرمایه گذاری در بازار سهام یا خروج از این بازار می گیرند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران باید نگاه خود به سرمایه گذاری در بورس را مشابه سرمایه گذاری در بازار مسکن کنند، افزود: سرمایه گذاری که اقدام به خرید مسکن می کند هر روز به دنبال بررسی قیمت آن نیست، در حالی که در مورد سهام هم باید اینگونه برخورد کرد و در خرید سهام مانند خرید مسکن نگاه بلندمدت داشته باشند.

وی با بیان اینکه روند منفی شاخص بورس نمی تواند ادامه دار باشد، تاکید کرد: شرکت ها همچنان در حال فروش و شناسایی سود هستند، این امر نشان دهنده آن است که بازار دوباره به روندصعودی باز می گردد.

اشتیاقی با اشاره به اینکه روند نزولی بازار ناشی از بنیاد شرکت‌ها نیست بلکه این امر تحت تاثیر کمبود نقدینگی در بازار سرمایه صورت گرفته است، گفت: ابهام موجود در بازار با انتشار گزارش ٩ ماه و یکساله شرکت ها برطرف می شود و قیمت سهام شرکت ها به قیمت های ذاتی خود دست پیدا می کنند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: اکنون قیمت فعلی سهام شرکت ها به دلیل اصلاحی که تجربه کرده است در بهترین فرصت برای خرید و نگهداری آن قرار دارد.

خودداری از ورود سرمایه‌های ضروری به بورس

به گزارش ایرنا، به دنبال توصیه های کارشناسان به سهامداران برای کاهش ضرر و زیان های متحمل شده از معاملات بورس، فعالان بازار پیشنهاد یکسانی را برای سرمایه گذاری در بازار سهام، ارائه و اعلام کردند که سهامداران باید از ورود هر گونه ورود سرمایه های ضروری خود به این بازار خودداری کرده و فقط به شرط داشتن نگاه بلندمدت به بازار سرمایه اقدام به سرمایه گذاری در این بازار کنند.

کارشناسان بارها به سهامداران توصیه کردند که بهتر است سرمایه گذاران به منظور جلوگیری از ضرر و زیان های احتمالی، از ورود مستقیم به بازار خودداری کنند و با کمک صندوق های سرمایه گذاری و استفاده از تجربیات کارشناسان باتجربه در بازار، سرمایه گذاری غیرمستقیم به این بازار داشته باشند تا بتوانند از این طریق بازدهی معقولی را در مقابل نوسان های حاکم در بازار کسب کنند.

با وجود مطرح شدن چنین پیشنهادی از سوی کارشناسان، اما باز هم سرمایه گذاران به محض باگشت رشد به شاخص بورس، سرمایه های خود را تحت تاثیر رفتارهای هیجانی و بدون توجه به توصیه های ارائه شده توسط کارشناسان به صورت مستقیم وارد این بازار می کنند که همین امر، زمینه‌ساز زیان بخشی از سهامداران شد.