پژوهش همبستگی چیست؟ انواع همبستگی
پژوهش همبستگی چیست؟ اگر دانشجو باشید احتمال زیاد در آخر هر پایان‌نامه به اسمی به نام پژوهش همبستگی برخورد کرده‌اید و برایتان سؤال پیش‌آمده که پژوهش همبستگی چیست و در چه زمان‌ها باید از آن استفاده کرد. البته موضوع فقط همبستگی نیست و یک سری موضوعات دیگر هم وجود دارد که این موضوعات شامل: رابطه علت و معلول، همبستگی مثبت یا مستقیم، همبستگی منفی یا معکوس، ضریب همبستگی، پژوهش همبستگی دو متغیر و… است. اگر قصد دارید تا به سؤالاتی که در بالا گفته شده است جواب دهیم و درباره پژوهش همبستگی اطلاعاتی را کسب کنید این مقاله را از دست ندهید و تا آخر این مقاله همراه با سایت همراه دانشجو باشید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
پژوهش همبستگی چیست؟
همبستگی مثبت یا مستقیم
همبستگی منفی یا معکوس
ضریب همبستگی
پژوهش همبستگی دو متغیر
تحلیل رگرسیون
پژوهش همبستگی چیست؟
پژوهش همبستگی به معنای این است که رابطه معنی‌داری بین دو یا چند متغیر که تا حدی قابل‌سنجش در بخش سفارش پایان‌نامه وجود دارد یا خیر مشخص شود. اگر این رابطه وجود داشته باشد باید دید یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ که دو عامل تأثیرگذار یعنی (شدت) و (جهت) آن چقدر است. پژوهش همبستگی تغییرات حاصل از دستکاری یک ناپایداری، بر ناپایداری دیگر را مورد تحقیق قرار میگیرد.
در واقع هدف از پژوهش همبستگی بررسی و توضیح ارتباط آن بوده است یعنی ارتباط بین دو پدیده طوری باشد که اگر یک پدیده تغییر کند پدیده مرتبط هم تغییر کند. بنا براین وظیفه پژوهش همبستگی بیان و تفسیر این روابط است البته ناگفته نماند که دلیل بین آنها مورد بررسی و توجه قرار نمی‌گیرد.
اگر بخواهیم به این سؤال که پژوهش همبستگی چیست جواب بدهیم و با یک نوع دیگر آن را تعریف کنیم باید گفت که پژوهش همبستگی در واقع رابطه بین دو ناپایدار را مشخص خواهد کرد. هدف اصلی آن هم این است که رابطه بین دو ناپایدار را مشخص کنند.
جالب است بدانید که یکی از معروف‌ترین طرح‌های تحقیقی پژوهشگران در بخش‌های علوم‌انسانی و پزشکی، پژوهش همبستگی است.
در بیشتر از موارد مطالعات پژوهش همبستگی، مقدمه و تولید فرضیه برای انجام تحقیقات شبه تجربی و تجربی انجام می‌سازد. در این پژوهش کاربر ناپایدار مستقل و جدا و وابسته در این موردمطالعه، بی‌مورد است و در این پژوهش مداخله‌ای حاصل نمی‌شود.
انواع پژوهش همبستگی به طور کلی شامل: پژوهش همبستگی مثبت یا مستقیم ، پژوهش همبستگی منفی یا معکوس و پژوهش بدون تحقیق همبستگی یا تحقیق همبستگی صفر. الان که با این موضوع که پژوهش همبستگی چیست و به انواع پژوهش همبستگی اشاره کردیم، آشنا شدید، در ادامه نیز به توضیح انواع همبستگی و ادامه مطالب پژوهش همبستگی چیست، خواهیم پرداخت.
همبستگی مثبت یا مستقیم
بعد از فهمیدن اینکه پژوهش همبستگی چیست باید به سراغ انواع آن برویم. حالا شاید برایتان سؤال پیش بیاید که چه زمانی همبستگی مثبت یا مستقیم است. اگر در زمانی با اضافه‌شدن میزان یک ناپایداری، میزان ناپایداری دیگر که مرتبط است اضافه شود پژوهش همبستگی مثبت است. در چنین وضعیتی رابطه ناپایدارها مستقیم یا همسو است.
برای همبستگی مثبت یا مستقیم اگر بخواهیم مثال برای آن بزنیم این است که تصور کنید فردی با افزایش قد خود به افزایش وزن هم دچار خواهد شد و این دو مورد با هم رابطه مستقیم یا مثبتی را در پیش دارند. یا با افزایش مصرف برق یا گاز، هزینه پرداخت برق یا گاز هم‌افزایش خواهد یافت یا با کاهش هرکدام آن متغیر دیگر هم کاهش مییابد. این مثالی از همبستگی مستقیم یا مثبت بود.
همبستگی منفی یا معکوس
دومین مورد از انواع همبستگی بعد از اینکه متوجه شدید پژوهش همبستگی چیست می‌رویم. در قسمت بالا با همبستگی مثبت یا مستقیم آشنا شدید اما در این بخش میخواهیم با همبستگی منفی یا معکوس آشنا شویم. اگر با اضافه‌شدن یک ناپایدار، میزان ناپایدار دیگر که مرتبط است رو به کم‌شدن باشد پژوهش همبستگی منفی یا معکوس گفته میشود. در این همبستگی مسیر تغییر ناپایداری‌ها معکوس یا مخالف یکدیگر است.
دررابطه‌با همبستگی معکوس یا منفی بخواهیم مثالی بزنیم این است که با مصرف زیاد قهوه، خستگی شما کاهش خواهد یافت یا مثال دیگر این است که با افزایش کار، سلامت روان افراد کاهش خواهد یافت. این دو مثال کامل واقعی از رابطه همبستگی معکوس یا منفی است.
پژوهش بدون تحقیق همبستگی یا تحقیق همبستگی صفر
در پژوهش بدون همبستگی دو متغیر از نير آمار مستقل از یکدیگر هستند و هیچ ارتباطی با هم ندارند در نتیجه تغییر یک متغیر باعث تغییر دیگری نخواهد شد چون هیچ ارتباط داده ای باهم ندارند.تحقیق همبستگی صفر پدیده یا داده هایی که در آمار با هم رابطه پیچده ای دارند و درک آنها مشکل است را فراهم می آورد. برای مثال دو پدیده ثروت و صبر هیچ ارتباط و همبستگی به هم ندارند و باعث تغییر بر روی دیگری نمی شود و مستقل هستند.متغیرها در پژوهش بدون تحقیق همبستگی به طور خیلی اتفاقی پیش می آید و از متناوب یا متناظر بودن یک پدیده حاصل نمی شوند.
۳ اصل مهم برای تحلیل متغیرها
- رابطه علت و معلول
- ساخت طرح پژوهش
- رابطه ناپایدارها در پژوهش قبلی
همبستگی و رابطه علت و معلول
البته این نکته را باید به یاد داشته باشید که همبستگی به معنای علت نبوده و نیست. یعنی موضوع فقط این نیست که دو چیز همبستگی پیدا میکند به این معنا نیست که یکی از آنها باعث دیگری شده و میشود. بین سلامت روان و ساعات کار رابطه منفی و معکوس قاطعی وجود دارد به طور مثال: در برخی از کشورهایی که ساعات کاری کمتری وجود دارد و افراد کار کمتری انجام میدهند از سلامت روان بیشتری برخوردار خواهد بود. اما این به آن معنا نیست که ساعات کاری پایین‌تر باعث افزایش سلامت روان افراد خواهد شد. یعنی تنها این موضوع نیست که بر سلامت روان افراد تأثیر می‌گذارد عوامل دیگری از جمله درآمد متوسط، مؤلفه‌های فرهنگی، دسترسی به مراقبت‌های روانی و… هم تأثیرگذار خواهد بود.
ضریب همبستگی
در واقع پژوهش‌های همبستگی شامل کلیه تحقیق‌هایی است که در آنها تلاش میشود رابطه بین ناپایدارهای مختلف با استفاده از ضریب همبستگی کشف یا مشخص میشود. هدف اصلی پژوهش همبستگی تحقیق حدود تغییرات یک یا چند ناپایداری یا حدود تغییرات یک یا چند ناپایدار دیگر است.
پژوهش همبستگی دو متغیر
هدف از پژوهش همبستگی دو متغیر تعیین میزان هماهنگی ناپایداری است. برای این کار بر اساس مقیاسهای اندازهگیری ناپایدارها، شاخص‌های مناسبی در اختیار می‌گیرند. در پژوهش همبستگی دو ناپایداری که مقیاس سنجش آنها نسبی بوده است و توزیع صفت نیز در حد وسط باشد، برای اندازهگیری ناپایداری‌ها از آموزش پیرسون استفاده میشود که شما هم به‌راحتی می‌توانید از آنها استفاده کنید.
در آخر هم برای انجام پایان نامه ارشد می‌توانید به صفحه مورد نظر مراجعه کنید.
تحلیل رگرسیون
در یک سری از پژوهش‌ها از تحلیل رگرسیون استفاده می‌شد که هدف آن معمولاً بین یک یا چند متغیر ازروی یک یا چند متغیر قبلی است. اگر دراین‌بین یک متغیر میلاد از چند متغیر قبلی باشد از مدل رگرسیون که چندگانه است استفاده خواهد شد. اما در هنگامی که پیش‌بینی نیز همزمان چند متغیر ملاک از متغیرهای قبلی یا زیرمجموعه آنها هدف باشد از مدل رگرسیون که به‌صورت چند متغیری است استفاده خواهد شد. در واقع در پژوهش‌های رگرسیون چندگانه هدف از این پژوهش پیداکردن متغیرهای پیش‌بین است. این پژوهش تغییرات متغیر به ملاک را چه به‌صورت مشترک یا چه به‌صورت تنهایی پیش‌بینی میکند. این مورد در پژوهش همبستگی بسیار کاربرد دارد و حالا که میدانید پژوهش همبستگی چیست باید از این مورد استفاده کنید.
جمع‌بندی
اگر بخواهیم یک جمع‌بندی کلی برای مقاله پژوهش همبستگی چیست داشته باشیم باید گفت که بسیاری از افراد با این مورد آشنا نیستند و نمی‌دانند که پژوهش همبستگی چیست، انواع همبستگی و چه کاری در نتیجه ایجاد همبستگی در مقاله حاصل می شود . خیلی از افراد هم با آن آشنایی دارند ولی نمی‌دانند که از این موضوع در کجاها استفاده میشود و کجا آن را استفاده کنند. اگر که دانشجو هستید احتمالاً اسم پژوهش همبستگی را شنیده‌اید و درباره آن اطلاعاتی دارید اما ممکن است که دانشجو باشید و درباره آن اطلاعاتی را نداشته باشید. ما در این مقاله آموزشی کامل درباره اینکه پژوهش همبستگی چیست و چه کاری را انجام می‌دهد صحبت کردیم و اطلاعات کاملی را در این باره به شما عزیزان دادیم. حتی درباره موضوعاتی مانند: همبستگی و رابطه علت و معلول، همبستگی مثبت یا مستقیم، همبستگی منفی یا معکوس، ضریب همبستگی، پژوهش همبستگی دو متغیر صحبت کردیم و اطلاعاتی را بیان کردیم. امیدوارم که از این مقاله آموزشی بهره لازم را برده باشید و اگر این مقاله برای شما مفید بود آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.
تحقیق همبستگی
تحقیق همبستگی correlational study یکی از انواع روش تحقیق است که در آن پژوهشگر می‌کوشد تا نوع رابطه میان یک چند متغیر را شناسایی یا درک نماید. به بیان ساده، تحقیقات همبستگی در پی ترسیم نوع رابط میان متغیرها هستند. در برخی از مطالعات و کتاب‌ها از این روش به عنوان زیرمجموعه‌ای از تحقیقات توصیفی یاد شده است. در مطالعات همبستگی، پژوهشگر هیچ یک از متغیرهای مستقل را دستکاری نمی کند، بلکه تنها دو یا چند متغیر را اندازهگیری نموده، سپس مشخص می‌سازد که آیا بین آنها رابطه همبستگی وجود دارد یا خیر، در راستای همین ویژگی عدم دستکاری و تغییر متغیرها، در مطالعات همبستگی، آزمودنی‌ها نیز به صورت تصادفی به گروه‌های مختلفی که بر اساس متغیر وابسته تشکیل میشوند، واگذار نمی گردند.
تحقیق همبستگی یکی از روشهای تحقیق توصیفی (غیرآزمایشی) است که رابطه میان متغیرها را براساس هدف تحقیق بررسی میکند. میتوان تحقیقات همبستگی را براساس هدف به سه دسته تقسیم کرد: همبستگی دو متغیری، تحلیل رگرسیون و تحلیل کوواریانس یا ماتریس همبستگی. در این زمینه در بخش اول قسمت تقسیم‌بندی روشهای تحقیق براساس هدف توضیح لازم ارائه گردید. بنابراین همبستگی برای بررسی نوع و میزان رابطه متغیرها استفاده میشود. در حالیکه رگرسیون پیش‌بینی روند آینده یک متغیر ملاک (وابسته) براساس یک مجموعه روابط بین متغیر ملاک با یک چند متغیر پیش‌بین (مستقل) است که در گذشته ثبت و ضبط شده است. بحث تفاوت رگرسیون و همبستگی را مطالعه کنید.
انواع تحقیق همبستگی
تحقیقات همبستگی را میتوان بر حسب هدف به سه دسته تقسیم کرد:
- مطالعه همبستگی دو متغیری
- تحلیل رگرسیون
- تحلیل ماتریس همبستگی یا کواریانس
همبستگی دو متغیری
هدف بررسی رابطه همزمانی متغیرها است به عبارت دیگر میزان هماهنگی تغییرات دو متغیر است. در بیشتر تحقیقات همبستگی دو متغیری از مقیاس فاصلهای با پیش فرض توزیع نرمال و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون استفاده میشود مانند همبستگی پیرسون و همبستگی اسپیرمن.
تحلیل رگرسیون
در تحلیل رگرسیون هدف پیش‌بینی یک یا چند متغیر ملاک براساس یک یا چند متغیر پیش بین است. اگر هدف بررسی یک متغیر ملاک از یک متغیر پیش بین باشد از رگرسیون ساده استفاده میشود. اگر بررسی یک متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین باشد از رگرسیون چندگانه (Multiple) استفاده میشود. اگر همزمان چند متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین بررسی شود از رگرسیون چند متغیری (Multivariate) استفاده میشود.
تحلیل کوواریانس
در برخی بررسی ها، هدف بررسی مجموعه‌ای از همبستگی‌های دو متغیر متغیرها در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کوواریانس است که با پیشرفت در زمینه نرم افزارهای آماری میسر شده است. تحلیل عاملی و حل معادلات ساختاری از این دسته هستند.
کاربردهای تحقیق همبستگی
پژوهش همبستگی زمانی استفاده میشود که رابطه متغیرها در شرایط طبیعی برررسی شود. در غیراینصورت یعنی اگر پژوهشگر بخواهد رابطه متغیرها را با دستکاری بررسی کند، استفاده از تحقیق آزمایشی (تجربی) بهتر است. دلیل دوم برای ترجیح انجام مطالعه همبستگی به جای مطالعه تجربی، غیر ممکن با غیر اخلاقی بودن دستکاری متغیرهای مورد مطالعه است؛ مثلا فرض کنید پژوهشگری به تأثیر مهد کودک با شیرخوارگاه در دلبستگی بین مادر و کودک علاقه‌مند است. دلبستگی به عنوان رابطهای عاطفی – شناختی ویژه، که بین نوزادان و والدین طی هفت ماه اول ایجاد میشود، مقوله مهم و حساسی است که نمی توان به طور تجربی آن را دستکاری کرد.
یکی دیگر از شرایطی که باعث انتخاب طرح همبستگی به جای طرح تجربی میشود، زمانی است که پژوهشگر میخواهد ببیند که متغیرها به طور طبیعی چگونه در عالم واقع، با هم ارتباط دارند. چنین اطلاعاتی می‌تواند برای انجام پیش‌بینیهای مفید استفاده شود، حتی اگر دلایل وجود روابط کشف شده خیلی روشن نباشد؛ مثلا معدل دوره دبیرستان، معدل دیپلم، رتبه کلاسی و نمرات فرد در بخش کلامی آزمون وکسلر با یکدیگر و با عملکرد آموزشی دوره دانشگاه به خوبی همبستگی نشان میدهند.
تفسیر نتایج
همبستگی مثبت آن است که جهت تغییر در یک متغیر با جهت تغییر در متغیر دیگر همسو باشد؛ مثلاً جهت تغییرات هر دو ممکن است افزایشی یا کاهشی باشد؛ یعنی اگر یکی افزایش یافت دیگری نیز افزایش مییابد و برعکس اگر یکی کاهش یافت دیگری نیز کاهش مییابد، مانند رابطۀ بین شیب رودخانه و شدت آن یا رابطۀ بین قدرت خرید مردم و حجم تقاضا.
همبستگی منفی آن است که جهت تغییرات یک متغیر با جهت تغییرات متغیر دیگر همسو نباشد. یعنی اینکه افزایش یکی با کاهش دیگری همراه باشد، مانند رابطۀ بین تورم قیمتها و قدرت خرید مردم.
در تحقیقات همبستگی پس از تشخیص وجود همبستگی و تعیین جهت آن اقدام به محاسبۀ مقدار و ضریب همبستگی میشود. طیف یا دامنۀ تغییرات ضریب همبستگی از ۱+ تا ۱- نوسان دارد؛ یعنی اگر همبستگی وجود نداشته باشد ضریب همبستگی محاسبه شده، صفر است و از فقدان همبستگی بین دو متغیر حکایت میکند. اگر ضریب همبستگی بین صفر تا ۱+ باشد، گفته میشود که جهت همبستگی مثبت و تغییرات متغیرها همسوست. مسلماً هر چه مقدار آن به صفر نزدیک باشد، همبستگی مثبت ضعیفتر و هر چه به ۱+ تمایل پیدا کند همبستگی مثبت شدیدتر خواهد بود.
اگر ضریب همبستگی بین صفر تا ۱- باشد، گفته میشود که جهت همبستگی منفی بوده، تغییرات متغیرها همسو نیست. باز هم هر چه قدر عددی به سمت صفر میل کند، همبستگی منفی ضعیفتر و هر چه به سمت ۱- تمایل پیدا نماید همبستگی منفی شدیدتر خواهد بود.
جمع‌بندی
تحقیق همبستگی (Correlation) که خود زیر مجموعه تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشی) است با این هدف انجام میشود که رابطه میان متغیرها (Variables) را نشان دهد. تحقیق همبستگی بر اساس هدف تحقیق به دسته کلی تقسیم میشود. دسته اول به تحقیقاتی مربوط میشود که هدف بررسی همبستگی دو متغیری است، بدین معنی که پژوهشگر میخواهد رابطه دو به دو متغیرهای موجود را بررسی کند. در این نوع تحقیق، همبستگی بین دو مجموعه یا داده، مورد مطالعه قرار میگیرد که این دادهها ممکن است دربارۀ دو متغیر در یک جامعه باشد؛ مثلاً همبستگی بین تغییرات قد با تغییرات وزن افراد یک جامعه. همچنین، دادهها ممکن است دربارۀ یک متغیر در دو جامعۀ جداگانه باشد.
با محاسبۀ ضریب همبستگی میتوان جهت همبستگی و مقدار آن را نیز محاسبه کرد و با استفاده از دستگاه مختصات نمودار آن را ترسیم نمود. نمودارهای زیر معرف هر یک از انواع همبستگی است. در اینجا اشاره به این نکته ضروری است که همبستگی بین دو متغیر همیشه از نوع خطی نیست و ممکن است نمودار آن از نوع منحنی باشد؛ مثلاً در سنجش همبستگی بین متغیرهای سن و قدرت جسمانی چنین رابطهای میتوان یافت. در این مورد تا مدتی قدرت جسمانی و سن با همدیگر همجهت بوده همبستگی مثبت دارند، ولی بعد از مدتی بهخصوص با فرا رسیدن دورۀ کهولت هر چه سن افزایش مییابد قدرت بدنی کاهش پیدا میکند. در چنین وضعیتی، نمودار مربوط به صورت خطی نیست.
ضریب همبستگی چیست؟
بارها توسط افراد مختلف در حوزه‌های شغلی گوناگون یا در رسانه‌ها به منظور تحلیل آماری و بیان نتایج تحقیقات، واژه ضریب همبستگی یا اصطلاح لاتین آن یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ Correlation را شنیده‌ایم. یکی از مهم ترین کاربردهای این مفهوم در بازارهای مالی است، که در این مطلب به بررسی آن و مباحث پیرامونی در حوزه بازار بورس می‌پردازیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه متغیرهای کمی با یکدیگر است. این مفهوم یکی از معیارهای تشخیص میزان همبستگی دو متغیر می‌باشد. در واقع این ضریب نوع رابطه یعنی مستقیم یا معکوس بودن و شدت رابطه یعنی بازه ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. همچنین اگر میان دو متغیر مذکور رابطهای وجود نداشته باشد، مقدار ضریب همبستگی برابر صفر است.
اصول کاربردی ضریب همبستگی
- ضریب همبستگی مثبت یعنی افزایش یک متغیر با افزایش متغیر دیگر و همچنین کاهش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه است.
- ضریب همبستگی منفی یعنی افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر و همچنین کاهش آن متغیر با افزایش متغیر دیگر همراه است.
- ضریب همبستگی صفر یعنی افزایش و کاهش دو متغیر مستقل از یکدیگر بوده و هیچ ارتباطی ندارند.
- هرچه مقدار ضریب همبستگی به ۱+ یا ۱- نزدیک‌تر باشد، همبستگی مثبت یا منفی متغیرها قوی‌تر است.
ضریب همبستگی در بازار مالی
یکی از مفاهیم اساسی مورد استفاده معامله‌گران حرفه‌ای در انواع بازارهای مالی شامل سهام، کالا و ارز (فارکس) است؛ اما در این مطلب از ذکر مبانی آماری و جزئیات محاسباتی پرهیز نموده و تمرکز اصلی ما روی نحوه استفاده از این مفهوم در بازار سهام ایران می‌باشد. بررسی‌های آماری ثابت کرده است، که نوسانات دارایی‌ها در بازارهای مالی نسبت به یکدیگر بدون ارتباط نیستند. حتی در مقیاس بزرگ‌تر، بازارهای جهانی نیز به یکدیگر وابستگی داشته و کاملاً از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. مثلاً بارها مشاهده نموده‌اید، که سقوط قیمت سهام در بازارهای مالی بزرگ جهان به صورت دومینو وار به سایر بازارهای سهام نیز سرایت کرده است. همسبتگی در میان دارایی‌ها بی‌دلیل نبوده و معمولاً به دلیل وجود وجوه اشتراک یا تضاد بنیادی میان این نمادها ایجاد میشود. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مفهوم ضریب همبستگی حین سرمایهگذاری در بازارهای مالی، استفاده از فرصت‌های بهینه و کاهش خطای تحلیل تا بیشترین حد ممکن است. از طرف دیگر برخی معامله‌گران عمده نیز از این مفهوم به منظور اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی پوشش ریسک بهره میبرند.
ضریب همبستگی در بازار سهام ایران
اگر تجربه فعالیت در بازار بورس و اوراق بهادار تهران را داشته باشید، حتماً تاکنون وجود ضریب همبستگی مثبت نسبتاً بالا در کل بازار یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ را متوجه شده‌اید. به عبارت دیگر سهام موجود در بازار بورس و فرابورس ایران همبستگی مثبت بالایی نسبت به یکدیگر دارند. برای اثبات این موضوع هم میتوان، به نمودار سهام مختلف و شاخص کل در دوره‌های زمانی متفاوت مراجعه نمود. در واقع رفتار دمینووار بازارهای مالی در بورس تهران به طور کاملاً عینی و ملموس قابل مشاهده است. دلیل این رفتار بازار سهام نیز ناشی از شرایط بازار سرمایه ایران از لحاظ محدودیت تعداد شرکت‌های پذیرفته شده، کم عمق بودن بازار، تحریم‌ها و عدم اتصال به بازار جهانی یا رفتار هیجانی توده معامله‌گران می‌باشد.
همبستگی با سهام لیدر یا شاخص‌ساز
در بازار سهام ایران گروه‌های صنعتی مختلفی داریم. از طرف دیگر تعدادی سهام مربوط به غول‌های صنعتی و اصطلاحاً شاخص‌ساز وجود دارند، که از نظر اکثر فعالان بورس تعیین‌کننده روند بازار بوده و سهام متوسط یا کوچک در بسیاری از موارد تابع روند این نمادها هستند. با بررسی نمودارهای قیمتی بازار بورس موارد متعددی را مشاهده میکنیم، که با ایجاد نوسانات صعودی یا نزولی در سهام نمادهای لیدر بازار شرکت‌های کوچک‌تر هم‌گروه نیز به سرعت تغییر روند داده و با آنها همسو شده‌اند. البته مواردی نیز وجود دارند، که به دلیل وقوع اتفاقات خاص درون شرکت یا مؤلفه‌های بنیادی روند برخی تک‌سهم‌ها نسبت به سهم لیدر یا کل بازار متفاوت بوده است.
همبستگی با سهامداران عمده (شرکت های مادر)
از دیگر همبستگی‌های مهم بازار سهام ایران میتوان، به ترکیب سهامداران شرکت‌ها اشاره نمود. به طور مثال یک شرکت بورسی نظیر هلدینگ‌های سرمایهگذاری (سایر شرکت‌ها در راستای تملک یا جایگزین نمودن سهام ارزشمند بورسی) اقدام به خرید سهام سایر شرکت‌های بورسی از صنایع مختلف نموده و پرتفوی سهام تشکیل داده است. این شرکت‌ها به عنوان سهامدار در ترکیب سهامداران حضور دارند. در چنین شرایطی اگر در وضعیت بنیادی یا قیمتی سهام خریداری شده تحول مثبتی رخ دهد، طبعاً در ارزش ذاتی نماد شرکت سهامدار عمده نیز تعدیل مثبت ایجاد خواهد شده و یا در صورتی که درصد سهامداری بسیار بالا باشد، نوسانات قیمتی نمادها مشابه بوده و تفاوتی ندارند.
همبستگی بر اساس ترکیب یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ پرتفوی
هبستگی سهام بورسی گاهاً بر اساس وضعیت سبد سرمایهگذاری آنها ایجاد میشود. اگر گزارشات و صورت‌های مالی برخی شرکت‌ها را بررسی کنید، شباهت زیادی در پرتفوی آنها قابل مشاهده است. حال اگر به نمودار قیمت این نمادها نیز مراجعه کنیم، شباهت معناداری در جزئیات نوسانات قیمتی آنها وجود دارد. به طور کلی با استفاده از ضریب همبستگی می‌توانید، فرصت‌های سرمایهگذاری مناسبی را شکار کنید. مثلاً اگر سایر شروط تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد نظر شما برقرار باشند، خرید سهام یک شرکت سرمایهگذاری دارای پرتفوی بورسی مثبت (نمادهای موجود در پرتفوی شرایط بنیادی و قیمتی مثبتی دارند) در قیمت‌های منفی ارزنده است.
تشکیل پرتفوی با توجه به ضریب همبستگی
موارد مذکور شامل بخشی از روابط و همبستگی‌هایی است، که در بازار سهام مشاهده شده و حین سرمایهگذاری باید حتماً به این موارد توجه داشت. در واقع برای معامله‌گری موفق صرفاً نیاز به درک مفاهیم تحلیلی متعدد و پیچیده نداشته و بعضاً با توجه به چنین نکات ساده‌ای میتوان، از ورود به موقعیت‌های معاملاتی اشتباه با ریسک بالا جلوگیری نمود. به طور مثال اگر چند سهم با همبستگی مثبت بالا خریداری کرده و یکی از سهام اصلی دچار روند نزولی شود، احتمالاً روند قیمتی بقیه سهام موجود در پرتفوی نیز معکوس شده و یک ضرر سنگین چند برابری را متحمل می‌شوید!
حال در مورد ضریب همبستگی به دو مثال از بازار سهام تهران توجه کنید.
۱- در تاریخ نگارش مطلب (۲۷/۰۶/۱۳۹۹) و بر اساس اطلاعات سایت TSETMC، شرکت سرمایهگذاری خوارزمی مالک ۱/۱ درصد معادل ۱۱۲ میلیون سهم از گروه خودروسازی بهمن است. همانطور که اشاره نمودیم، در صورت وقوع اتفاقات بنیادی مثبت در نماد خبهمن در میزان سودسازی نماد وخارزم نیز متناسب با میزان تملک سهام خبهمن تعدیل مثبت ایجاد میشود. همچنین اگر در پرتفوی بورسی خود نماد وخارزم دارید، دیگر خرید نماد خبهمن چندان منطقی نیست؛ زیرا به صورت غیرمستقیم و از طریق سرمایهگذاری خوارزمی این نماد (خبهمن) را خریداری نموده‌اید! در واقع اگر اصرار به خرید یک نماد خودرویی دارید، حتی‌الامکان باید نماد خودرویی دیگری را خریداری کنید، تا قاعده متنوع سازی رعایت شده و از تحمل ریسک چند برابر پرهیز نمایید.
۲- در مثال بعدی به بررسی دو نماد خساپا و وساپا می‌پردازیم. در ابتدا به ترکیب سهامداران خودروسازی سایپا توجه کنید.
ترکیب سهامداران شرکت سرمایهگذاری سایپا نیز جالب است!
در نهایت با توجه به ترکیب سهامداران فوق، قطعاً مشاهده این نمودار قیمتی دور از انتظار نیست.
اگر نمودار این دو سهم را در بلندمدت مورد بررسی قرار دهیم، در بسیاری از مواقع حتی در کوچک‌ترین نوسانات بازار نیز مسیر یکسانی داشته‌اند. بنابر تفاسیر فوق خرید و سهامداری همزمان این دو شرکت با توجه به همبستگی تقریباً کامل آنها، از دیدگاه متنوع سازی و مدیریت ریسک اصلاً منطقی نیست.
کلام پایانی
همواره در بخش‌های پایانی مقالات و حین معرفی تکنیک‌های مختلف معامله‌گری به این موضوع تأکید نموده‌ایم، که هیچ کدام از این ابزار عملکرد قطعی و صد درصدی نداشته و همواره باید با صرف زمان، کسب تجربه و بر اساس تعدادی از روشهای تحلیل و معامله‌گری، استراتژی یا فلسفه معاملاتی خود را به مرور زمان بسازید. مفهوم ضریب همبستگی در بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر بیشتر در این زمینه جستجو کنید، مطمئناً به میزان تسلط بالاتری رسیده و شاید همبستگی‌های بیشتری را نیز بیابید.
آموزش آزمون ساده همبستگی پیرسون در spss (بصورت تصویری)
در ادامه آموزش های کاربردی نرم افزار spss، در این پست شما یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ را بصورت ساده با آزمون همبستگی پیرسون در اس پی اس اس آشنا می کنیم. آزمونهای همبستگی فرآیندی برای اندازه گیری میزانی است که دو متغیر متریک(استاندارد) بصورت در برخی جمعیت ها بهم مربوط میشوند. به این میزان که معمولا با عدد مشخص میشود ضریب همبستگی می گویند.
۱-ویدیوی آموزش آزمون همبستگی پیرسون
دانلود این ویدیو
۲-مقاله آموزش آزمون همبستگی پیرسون
اگر از طریق ویدیوی بالا آزمون همبستگی را یاد نگرفتید، این مقاله را بخوانید.یک تعدادی ضریب همبستگی وجود دارد اما همبستگی معمولاً به معنای تولید ضریب همبستگی گشتاور است که تحت عنوان همبستگی پیرسون (مگر اینکه به روش های دیگر تبین شده باشد) نامیده می شود. فرضیه ی صفر بیانگر این است که ابدا هیچ ارتباط خطی بین متغیر ها وجودندارد که به آن ضریب همبستگی صفر میگویند. شکل زیر نشان دهنده ی این ایده اصلی است.
مثال آزمون همبستگی- SPSS Correlation Test Example
یک سیاستمدار می خواهد بداند که آیا سن و درآمد خالص ماهیانه به هم مرتبط هستند؟ او از ۳۰ مخاطب سوال میپرسد نتایج بدست آمده از سن-جنس در فایل sav هستند آیا این داده ها احتمال اینکه سن و درآمد در جمعیت مورد تحقیق بهم مرتبط هستند را تعیین میکند؟ (ترکیب) synax زیر داده ها را باز میکند:
توی این پک فوق العاده،اس پی اس اس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بدون هیچ کلاسی، بهترین مقالات رو بنویس، خفن ترین تحلیل های آماری رو انجام بده یا اصلا حسابی پول در بیار!
بررسی سریع داده- Quick Data Check
قبل از اجرای هرآزمون آماری، ما ابتدا میخواهیم یک تصوری از اینکه داده ها اساساً چه شکلی هستند داشته باشیم یک گزینه خوب اینجا نمودار پراکندگی است. اسکرین شات ها شمارا در راه اجرا پیش میبرند.
- ابتدا به graphs>legacy dilaogs>scatter/dot می رویم.
- سپس simple scatter را انتخاب می کنیم.
- روی Define کلیک می کنیم.
- درآمدرا به محور Yمختصات انتقال می دهیم.
- سن را به محورX.
- نتایج را در ترکیب زیر جایگذاری کنید:
نتایج نمودار پراکندگی-Resulting Scatter Plot
در این مورد نمودار پراکندگی که مقعول بنظر میرسد همه ی پاسخ دهندگان سنی بین ۲۰تا۶۸ سال دارند. سنین بصورت منطقی با متوسط ۴۵ سال پراکنده شده اند. سپس میزان درآمد از۱۰۰۰یورو تا ۴۵۰۰ یورواست. این یک نوع از دامنه ای است که ما برای درآمد ماهیانه در یک کشور پیشرفته انتظار داریم. علاوه بر این که چگونه سن و درآمد ها بصورت جداگانه توزیع شده اند، همچنان می بینیم که پاسخ دهندگان پیرتر به درآمدهای بالاتر گرایش دارند. این نشان دهنده ی یک همبستگی مثبت بین سن و درآمد است.
فرضیات آزمون همبستگی-Assumptions Correlation Test
تفسیر ضریب همبستگی به تنهایی هیچ پیش فرضی لازم ندارد. اگر چه آزمون مهم برای یک هم بستگی برخی پیش فرض هارا ایجاد می کند. مشاهدات مستقل (یا حتی متغیرهای یکسان توزیع شده و مستقل تا و دقیق تر).اندازه نمونه بصورت منطقی بزرگ است(N>30)
اجرای آزمون همبستگی- Run SPSS Correlation Test
اسکرین شات بالا روش استانداردی برای بدست آوردن همبستگی رانشان میدهند، چون ما اینهارا بصورت متفاوتی انجام میدهیم این داده های خروجی و ترکیبات آشفته و نامرتب میشود. ما فقط میتوانیم همبستگی سن-جنس را تایپ و اجرا کنیم. ما فکر میکنیم که این یک روش سریع تر و تمیز تر برای بدست آوردن یک ماتریکس همبستگی کامل است. توجه کنید که ما میتوانیم از کلید واژه allو to در این دستورات استفاده کنیم. اگر نا متغیرهای چندگانه ای داشته باشیم یک پیشنهاد بهتر نتیجه گیری با برون داد مرتب تر با استفاده از کلید واژه with که در ترکیب نشان داده شده است،همانطور که میدانید این برون داد مرتب نمیتواند از منو بدست آمده باشد.
خروجی آزمون همبستگی SPSS Correlation Test Output
گزارش یک آزمون همبستگی- یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ Reporting a Correlation Test
زمانیکه یک آزمون همبستگی را گزارش می کنیم، خود همبستگی مقدارN که بر اساس آن هست الزامی هستند.عطف به آزمون مهم یک موش گوتاه گزارش آن یک بستگی خطی قوی است که بین سن و درآمد مشاهده شده است. ضریب پیرسون =۷۳ وp=00 (2سویه) اینجا روشهای چندگانه ای از جمع آوری یک مقدار P برای همبستگی وجود دارد. با گزارش شبیه آنچه ما انجام داده ایم واضح نیست کدام شیوه SPSS بکار رفته است. اینجا از یک آزمون T استفاده کرده است اما متأسفانه مقدار T و میزان آزادی را حذف کرده است. فرمول هایی که SPSS استفاده کرده است زیر Help>Algorithms است.
در مثال مابرای بازدید کنندگان، خروجی داده های ما در زیر چاپ شده است:
اکنون روشن ساختیم ک چگونه با گزارش ما به ضریب همبستگی پیرسون ۷۳;T(28)=5.7,P=.000(۲سویه) به مقدار رسیده ایم
نکته مهم! نرم افزار spss را به کمک این بسته آموزش فوق العاده، بصورت حرفه ای، اصولی و بدون نیاز به کلاس در کمتر از ۲ ماه یاد بگیرید!
هرگونه سوال یا نظری راجب کار با نرم افزار اس پی اس اس دارید در بخش نظرات با سریع آسان مطرح نمایید.
بسیار کاربردی
- آموزش نرم افزار SPSS از مبتدی تا متوسط (فقط با ۲ ویدیوی رایگان)
- آموزش آزمون ساده همبستگی پیرسون در spss (بصورت تصویری)
- آموزش نحوه وارد کردن اطلاعات پرسشنامه و تحلیل آن با نرم افزار spss
- آموزش کامل و تصویری آمار توصیفی در نرم افزار Spss
- معرفی اجزای اصلی و مهم Spss برای یادگیری بهتر سطح مقدماتی
- آموزش توابع آماری اصلی در نرم افزار Spss (یا Statistic functions)
- آموزش اصولی تحلیل رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS (با مثال ملموس)
- آموزش کامل نحوه ایجاد یک نمودار ستونی با نرم افزار SPSS (گام به گام)
- آموزش گام به گام نحوه کاربرد Spss در آمار توصیفی (تصویری)
- spss چیست، کاربردهای آن کدامند وجدیدترین نسخه آن کدام است؟ (معرفی کامل)
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با 5 دقیقه در روز، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، تقویت حافظه، آموزش تصویری. یادگیری زبان کلید یادگیری هر مهارتی در قرن 21 !
تحقيقات همبستگي چيست؟
این تحقیقات برای کسب اطلاع از وجود رابطه بین متغیرها انجام میپذیرد؛ ولی در آنها الزاماً کشف رابطۀ علت و معلولی مورد نظر نیست. در تحقیق همبستگی بر کشف وجود رابطه بین دو گروه از اطلاعات تأکید میشود؛
اینها اطلاعاتی است که در خصوص یک متغیر در دو جامعه یا دو موقعیت گردآوری شده، یا اطلاعاتی است که در خصوص دو یا چند متغیر در یک جامعه تهیه شده است. در این تحقیقات محقق میخواهد بداند که آیا بین دو یک همبستگی مثبت کامل چیست؟ چیز یا دو گروه اطلاعات رابطه و همبستگی وجود دارد یا خیر؛
یعنی اینکه آیا تغییر در یکی با تغییر در دیگری همراه است یا خیر، و اگر چنین ارتباطی وجود دارد، از چه نوع و میزان آن چقدر است. همانطور که گفته شد نتایج این تحقیقات الزاماً رابطۀ علت و معلولی را اثبات نمیکند؛ یعنی حتماً نمیگوید که عامل «الف» باعث پیدایش «ب» میشود، ولی ممکن است چنین ارتباطی را نیز توضیح دهد.
اساساً همبستگیها به دو شکل وجود دارند: مثبت و منفی.
همبستگی مثبت آن است که جهت تغییر در یک متغیر با جهت تغییر در متغیر دیگر همسو باشد؛ مثلاً جهت تغییرات هر دو ممکن است افزایشی یا کاهشی باشد؛ یعنی اگر یکی افزایش یافت دیگری نیز افزایش مییابد و برعکس اگر یکی کاهش یافت دیگری نیز کاهش مییابد، مانند رابطۀ بین شیب رودخانه و شدت آن یا رابطۀ بین قدرت خرید مردم و حجم تقاضا.
همبستگی منفی آن است که جهت تغییرات یک متغیر با جهت تغییرات متغیر دیگر همسو نباشد. یعنی اینکه افزایش یکی با کاهش دیگری همراه باشد، مانند رابطۀ بین تورم قیمتها و قدرت خرید مردم.
در تحقیقات همبستگی پس از تشخیص وجود همبستگی و تعیین جهت آن اقدام به محاسبۀ مقدار و ضریب همبستگی میشود. طیف یا دامنۀ تغییرات ضریب همبستگی از 1+ تا 1- نوسان دارد؛ یعنی اگر همبستگی وجود نداشته باشد ضریب همبستگی محاسبه شده، صفر است و از فقدان همبستگی بین دو متغیر حکایت میکند. اگر ضریب همبستگی بین صفر تا 1+ باشد، گفته میشود که جهت همبستگی مثبت و تغییرات متغیرها همسوست. مسلماً هر چه مقدار آن به صفر نزدیک باشد، همبستگی مثبت ضعیفتر و هر چه به 1+ تمایل پیدا کند همبستگی مثبت شدیدتر خواهد بود.
اگر ضریب همبستگی بین صفر تا 1- باشد، گفته میشود که جهت همبستگی منفی بوده، تغییرات متغیرها همسو نیست. باز هم هر چه قدر عددی به سمت صفر میل کند، همبستگی منفی ضعیفتر و هر چه به سمت 1- تمایل پیدا نماید همبستگی منفی شدیدتر خواهد بود.
در این نوع تحقیق، همبستگی بین دو مجموعه یا داده، مورد مطالعه قرار میگیرد که این دادهها ممکن است دربارۀ دو متغیر در یک جامعه باشد؛ مثلاً همبستگی بین تغییرات قد با تغییرات وزن افراد یک جامعه. همچنین، دادهها ممکن است دربارۀ یک متغیر در دو جامعۀ جداگانه باشد؛ مثل قضاوت دو گروه از دانشجویان دختر و پسر دربارۀ مدیریت یک دانشگاه یا استاد درس خاص.
با محاسبۀ ضریب همبستگی میتوان جهت همبستگی و مقدار آن را نیز محاسبه کرد و با استفاده از دستگاه مختصات نمودار آن را ترسیم نمود. نمودارهای زیر معرف هر یک از انواع همبستگی است.
در اینجا اشاره به این نکته ضروری است که همبستگی بین دو متغیر همیشه از نوع خطی نیست و ممکن است نمودار آن از نوع منحنی باشد؛ مثلاً در سنجش همبستگی بین متغیرهای سن و قدرت جسمانی چنین رابطهای میتوان یافت. در این مورد تا مدتی قدرت جسمانی و سن با همدیگر همجهت بوده همبستگی مثبت دارند، ولی بعد از مدتی بهخصوص با فرا رسیدن دورۀ کهولت هر چه سن افزایش مییابد قدرت بدنی کاهش پیدا میکند. در چنین وضعیتی، نمودار مربوط به صورت خطی نیست. مثال دیگر رابطۀ بین
سرمایهگذاری و بازده یک واحد تولیدی است که سرمایهگذاری تا حدی منجر به افزایش تولید میگردد ولی از آن حد که گذشت، تابع قانون بازده نزولی میشود.
برای اندازهگیری ضریب همبستگی بین متغیرها با توجه به نوع مقادیر و کمیّتها از روشهای مختلف استفاده میشود؛ مثلاً برای مقیاسهای اندازهگیری فاصلهای و نسبی از روش پیرسون و برای مقیاسهای اندازهگیری رتبهای از روش اسپیرمن و کندال استفاده میکنند.
نمونه هایی از تحقیقات همبستگی عبارتند از: رابطۀ نمرات دورۀ تحصیل دبیرستان با نمرات دانشگاه در یک جامعۀ آماری؛ سنجش همبستگی بین نگرشها، داوریها و قضاوتهای دو جامعه آماری دربارۀ یک موضوع؛ سنجش همبستگی بین تغییرات مصرف با قیمت کالاها در جامعه؛ سنجش رابطه شرایط جسمی انسان نظیر وزن، سن، قد، بینایی، قدرت، ترکیبات خون، تغذیه، سلامتی و . ؛ سنجش رابطۀ تغییرات اجتماعی و اقتصادی خانوادهها نظیر سواد، شغل، پایگاه اجتماعی، هزینه، درآمد، تحصیلات، دسترسی با امکانات، تغذیه و بهداشت و .
دیدگاه شما