چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟

به طور قطع بخشی از واکنش بازار در شرایط کنونی موقتی و تحت تاثیر افت بیش از حد قیمت سهام و همچنین نگاه حمایتی در نتیجه ارائه بسته حمایتی است، اما با توجه به اینکه اثر بندهای این بسته کوتاه مدت نیست نمی توان ارزیابی بنیادی از واکنش بازار داشت

چرا سهامداران به رشد موقت بورس اعتماد ندارند؟ | ورود دوباره بازارگردان ها روند بازار را نشان می دهد

کارشناسان معتقدند که ارزش معاملات بازار باید به عدد بالاتر از ۴ یا ۵ هزار میلیارد تومان برسد تا بتوانیم بگویم که بازار از روند نزولی خارج شده به همین دلیل نوسان مثبت قابل اعتماد نیست.

بازار؛ گروه بورس: شاخص بورس بعد از چند روز افت پیاپی و رسیدن به محدوده یک میلیون و ۲۳۰ هزار واحد بعد از کمی توقف روند مثبت خود را آغاز کرد، اما اینکه آیا می توان این بازگشت را آغاز روند صعودی دانست یا خیر بستگی به شرایط بازار دارد، بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که ارزش معاملات بازار باید به عدد بالاتر از ۴ یا ۵ هزار میلیارد تومان برسد تا بتوانیم بگویم که بازار از روند نزولی خارج شده است، از طرف دیگر هنوز شاخص کل به محدوده های مقاومتی که به تازگی شکسته نرسیده است، برای نمونه محدوده مقاومتی یک میلیون و ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار واحد که پیش از این نقش حمایتی برای بازار داشت الان یک مقاومت جدی است.

حال با توجه به اینکه در بسته ده بندی حمایتی سازمان بورس، بر کاهش تعهد بازارگردان ها برای فروش سهام در کوتاه مدت تاکید کرده است این روند مثبت هم می تواند کوتاه مدت باشد و این مساله وابسته به رفتار بازارگردان ها در زمان بازگشت به معاملات بستگی دارد، به عبارت دیگر اگر بازارگردان ها و حقوقی ها بعد از کمی رشد در بازار شروع به فروش سهام در محدوده قیمتی منفی بکنند بار دیگر به مشکلات قبلی بر می گردیم و شاید مهمترین دلیل این اتفاق عدم تغییر سیاست های کلان کشور در بخش قیمت گذاری دستور، فروش اوراق، نرخ سود بانکی و . است.

به طور قطع بخشی از واکنش بازار در شرایط کنونی موقتی و تحت تاثیر افت بیش از حد قیمت سهام و همچنین نگاه حمایتی در نتیجه ارائه بسته حمایتی است، اما با توجه به اینکه اثر بندهای این بسته کوتاه مدت نیست نمی توان ارزیابی بنیادی از واکنش بازار داشت

یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار با اشاره به اینکه در شرایط کنونی نمی توان ارزیابی کرد که این بسته حمایتی چقدر می تواند در رشد بازار موثر باشد، گفت: به طور قطع بخشی از واکنش بازار در شرایط کنونی موقتی و تحت تاثیر افت بیش از حد قیمت سهام و همچنین نگاه حمایتی در نتیجه ارائه بسته حمایتی است، اما با توجه به اینکه اثر بندهای این بسته کوتاه مدت نیست نمی توان ارزیابی بنیادی از واکنش بازار داشت.

عظیم ثابت با بیان اینکه در مقطع کنونی تورم اقتصادی بالاست و از طرف دیگر رکود هم بر بازار حاکم است، افزود: به همین دلیل بسیاری از شرکت ها در مقطع کنونی چشم انداز شفافی ندارند و سرمایه گذاران همین مسله را مبنای معاملات خود قرار می دهند، از این رو نمی توان گفت به ارائه بسته حمایتی ده بندی که سازمان بورس اعلام کرده بازار تغییر جهت داده است.

او با تاکید بر اینکه بخش عمده ای از مشکلاتی که این روزها بازار درگیر آن است تورم و نوسانات ارزی است، اظهار کرد: بسیاری از شرکت ها با چالش قیمت تمام شده مواجه هستند و نرخ ارز به دلیل اینکه روی قیمت مواد اولیه در بازار تاثیر می گذارد منجر شده شرکت ها دورنمای مثبتی برای حاشیه سود نداشته باشند، به همین دلیل می بینیم که افت تقاضا برای خرید سهام در بازار اتفاق افتاده است.

رشد بورس بدون نقدینگی

دولت نزدیک به ۳ هزار میلیارد تومان اوراق در مهر ماه فروخت و تا حدودی برنامه خود برای جمع کردن نقدینگی از بورس را تکمیل کرد، به طوری که فروش اوراق از ابتدای سال تاکنون به حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده و البته این روند انتشار اوراق تا پایان سال ادامه خواهد داشت، زیرا سررسید اوراقی که سال گذشته منتشر شده به ترتیب خواهد رسید و از آنجایی که بودجه ۱۴۰۲ هم با کسری مواجه است عملا دولت نمی تواند بدون انتشار اوراق جدید یا تمدید قبلی ها تسویه انجام دهد.

رشد موقتی بازار به فرصتی برای خروج سهامداران خرد و ناامید از بازار تبدیل شده است، در شرایط کنونی توقف فروش سهام چند روزه توسط بازارگردان ها نمی تواند تضمین کننده رشد سهام باشد، از این رو باید واقعا سیاست های جدی برای حمایت از سهام ارائه شود تا حاشیه سود شرکت ها بهبود پیدا کند

همچنین یک کارشناس دیگر بورس در گفتگو با خبرنگار با تاکید بر اینکه هر واکنش مثبتی در بازار نمی تواند به معنای بازگشت به روند صعودی باشد، اظهار کرد: در نخستین گام می توان ادعا کرد که نرخ بهره بین بانکی همچنان روندی صعودی دارد و بسیاری از سرمایه ها در حال خروج از بازار برای ورود به سپرده های بانکی هستند، و دولت مدعی شده که از این طریق می تواند نقدینگی را کنترل کند، اما آیا همه نقدینگی که از بورس خارج می شود وارد بانک ها می شوند؟ به طور قطع خیر.

مهدی دلبری با بیان اینکه رشد موقتی بازار به فرصتی برای خروج سهامداران خرد و ناامید از بازار تبدیل شده است، تصریح کرد: در شرایط کنونی توقف فروش سهام چند روزه توسط بازارگردان ها نمی تواند تضمین کننده رشد سهام باشد، از این رو باید واقعا سیاست های جدی برای حمایت از سهام ارائه شود تا حاشیه سود شرکت ها بهبود پیدا کند.

وقتی سرمایه گذاران به بازار اعتمادی ندارند آیا می توان اطمینان کرد که ورود پول حقیقی به بورس اتفاق می افتد؟ به طور قطع یک بازه زمانی باید بگذرد تا سهامداران نسبت به حمایت دولت از بورس مطمئن شوند

او با تاکید بر اینکه بازار بدون نقدینگی تنها می تواند یک نوسان چند روزه تجربه کند، اما تضمینی برای ادامه این رشد وجود ندارد، اظهار کرد: وقتی سرمایه گذاران به بازار اعتمادی ندارند آیا می توان اطمینان کرد که ورود پول حقیقی به بورس اتفاق می افتد؟ به طور قطع یک بازه زمانی باید بگذرد تا سهامداران نسبت به حمایت دولت از بورس مطمئن شوند.

دلبری با بیان اینکه سیاست های موقتی تنها برای مدت کوتاهی در بازار می تواند به رشد شاخص کمک کند اظهار کرد: وقتی بازار قرار باشد رشد خود را آغاز کند نیازمند حجم بالای معاملات است و در چنین شرایطی اگر حقیقی ها وارد بازار نشوند چنین مساله ای اتفاق نمی افتد و باید دید که آیا نقدینگی که دولت وعده داده بود به صندوق تثبیت واریز کند وارد بازار خواهد کرد یا خیر؟

چشم خیره دلار به مواضع سیاسی

همدلی| مهم‌ترین بازارهای پایتخت دوباره رنگ و بوی تحریم به خود گرفته‌‌اند. در آخرین روزهای هفته گذشته، این وضعیت بیشتر در چهارراه ‌استانبول مشهود بود. قیمت هر قطعه اسکناس آمریکایی درست بعد از محدودیت‌های جدید بین‌المللی فاز صعودی به خود گرفت تا نوسانات رو به بالا دست از سر بازارهای داخلی برنداشته باشد. فعالان بازار می‌گویند قیمت هر دلار بلافاصله بعد از انتشار خبرهایی مبنی بر تحریم وارد کانال 32 هزار تومانی شد؛ هر چند خیلی زود از این کانال فاصله گرفت و به صورت متوسط با قیمت 31 هزار و 200 تومان روی میز معامله رفت؛ نکته قابل‌توجه اما واکنش سریع هر قطعه اسکناس آمریکایی به خبرهای بین‌المللی بود. انگار چشم دلار با وجود اینکه به گفته سکان‌داران اقتصادی برجام به معیشت گره نخورده، همچنان و در سایه، به بیانیه‌های وقت و بی‌وقت ایالات متحده آمریکا دوخته شده؛ چرا که درست بعد از اینکه وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد ۱۰ شرکت و یک کشتی را به بهانه تسهیل صادرات نفت ایران در فهرست تحریم قرار داده است، فعالان بازار از افزایش قابل ‌توجه قیمت هر دلار خبر دادند. به عبارتی درحالی‌که قیمت دلار در معاملات نقدی روز پنج‌ شنبه ۷ مهر ماه افزایش را تجربه کرد و به یک قدمی کانال ۳۲ هزار تومان رسید با انتشار این خبر بازار سریعا واکنش نشان داد.
عبور قیمت دلار از کانال 32 هزار تومان
در آخرین روز هفته، قیمت دلار از کانال مذکور عبور کرد و بر روی ۳۲ هزار و ۱۵۰ تومان قرار گرفت. این قیمت در مقایسه با روزهای گذشته، تقریبا بیش از ۲۵۰ تومان افزایش را نشان می‌دهد. ناگفته نماند که قیمت دلار در آخرین روز هفته در صرافی‌های بانکی در کانال ٢٨ هزار و ٨١٣ تومان فروخته شد. از طرفی نرخ خرید دلار از مردم در صرافی‌های بانکی نیز برابر با ٢٨ هزار و ۵٢۶ تومان گزارش شد. کف مقاومتی نرخ دلار در صرافی‌های بانکی برابر با ٢٨ هزار تومان اعلام شده است. به این ترتیب کف مقاومتی ٢٨ هزار تومان و سقف مقاومتی ٢٩ هزار تومان گزارش شد. همچنین قیمت فروش هر یورو نیز در صرافی‌های بانکی ۲۸و ٨١٣ تومان و بهای خرید آن از مردم نیز برابر با ۲۸ هزار و ۵٢۶ تومان گزارش شد. هر چه هست به نظر می‌رسد بعداز تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران و سیگنال‌های ضد و نقیض برجامی انتظارات صعودی بار دیگر در معاملات تقویت شده است. در این میان واکنش بازارساز به شوک شبانه به قیمت دلار هم قابل‌توجه بود؛ چرا که گفته می‌شود مرز ۳۲ هزار تومان برای بازارساز از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ در حالی بازارساز به راحتی اجازه عبور از این مرز را نمی‌داد که بهای دلار از این خط قرمز عبور کرد. حالا باید دید در هفته جاری و در معاملات نقدی هم اسکناس آمریکایی از مرز یاد شده عبور می‌کند یا بازاساز با تزریق عرضه مانع از کانال‌شکنی قیمت دلار خواهد شد.
پیش‌بینی قیمت دلار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱
دلار در روزهای گذشته وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد تا مسیر افزایشی را در پیش بگیرد؛ اما بازار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چه روندی را طی خواهد کرد؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از فعالان اقتصادی را درگیر کرده است. چرا که روند صعودی قیمت دلار دوباره شدت گرفته و به نظر می‌رسد ناآرامی‌ها به بازار دلار هم رسیده است. قیمت دلار که در چند روز گذشته، در کانال ۳۱ هزار تومان درحال نوسان بود، در آخرین روز روز هفته گذشته، در بازار آزاد وارد کانال ۳۲ هزار تومان شد. بر اساس گزارش برخی از کانال‌های تلگرامی دلار با قیمت ۳۲ هزار تومان کار خود را شروع کرد. اما در ادامه روز نوسانات ادامه داشت و کف و سقف معاملات به ترتیب به ۳۱ هزار و ۹۳۰ و ۳۲ هزار و ۱۵۰ تومان رسید. دلار سلمانیه هم دیروز روندی کاهشی را طی کرد و به ۳۲ هزار چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ و ۴۵۰ تومان رسید.
اما بازار در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چه روندی را طی می‌کند؟
برزو حق‌شناس، کارشناس بازار‌های مالی به تجارت‌نیوز گفت: «بازار دلار در چند روز گذشته به دلیل ناآرامی‌ها، با افزایش همراه شد. اما دولت سعی کرد که جلوی افزایش قیمت را بگیرد و در این زمینه هم موفق بود». حق‌شناس توضیح داد: «اما اگر بخواهیم به صورت بلندمدت پیش‌بینی کنیم، در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ اگر خبر قطعی در رابطه با مذاکرات برجام منتشر نشود و مذاکرات به بن‌بست برسد، دلار تا پایان سال وارد کانال بالای ۳۵ هزار تومان و حتی نزدیک ۴۰ هزار تومان نیز خواهد رسید. اگر برجام به نتیجه برسد، با اینکه ارزش ذاتی دلار بالاتر است، اما دولت قیمت‌ها را کنترل می‌کند». وی افزود: « باید توجه کرد که ارزش واقعی دلار بالاتر از این اعداد است و دولت هم این را می‌دانند. سیاست‌های پولی کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارد. اما در عین حال دولت ادعا می‌کند که سرعت رشد نقدینگی را کاهش داده است. البته این ادعا درست است، ولی باید به این نکته توجه کرد که دولت قبلی دست به چاپ پول زده بود. به همین دلیل است که سرعت رشد نقدینگی کاهش یافته است». این کارشناس بازار‌های مالی ادامه داد: «دولت در مواجهه با مسائل داخلی و خارجی دست به ارزپاشی و خبردرمانی زده و قیمت‌ها را کنترل می‌کند. اما این کنترل‌ها ادامه داشته باشد، فنر دلار از دست دولت در می‌رود و با جهش قیمت بیشتری مواجه خواهیم شد».
پتانسیل رشد قیمت وجود دارد
در این میان بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که به دلیل تورم بالا، قیمت دلار روندی صعودی دارد. در این زمینه یک کارشناس بازار‌های مالی معتقد است که تنها با احتساب تورم ۵۰ درصدی، دلار به بالای ۴۰ هزار تومان می‌رسد.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار‌های مالی می‌گوید: «یکی از شاخص‌هایی که در نوسان قیمت دلار تاثیرگذار است، رشد تولید ناخالص چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ ملی و مقایسه آن با رشد حجم نقدینگی است. در حال حاضر تولید ناخالص ملی در شرایط مناسبی قرار ندارد. حجم نقدینگی پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد تومانی نیز نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب در بازار ارز است».
این کارشناس بازار‌های مالی ادامه داد: «با توجه به تورم ۵۰ درصدی در کشور از ابتدای سال، پتانسیل رشد قیمت دلار در ادامه سال را تقویت می‌کند. برای مثال، اگر سامانه نیما قیمت دلار در ابتدای سال را ۲۸ هزار تومان اعلام کرده باشد، با روند تورمی که در کشور وجود دارد، دلار باید خود را تطبیق بدهد تا فنر نرخ دلار فشرده‌تر نشود. درصورت فشرده‌تر شدن فنر دلار، در ادامه قیمت‌ها به صورت جهشی افزایش پیدا می‌کند و دلار در بازه زمانی کوتاهی به بالای ۴۰ هزار تومان، یعنی به قیمت واقعی خود خواهد رسید».
وضعيت پيچيده يورو در بازار ارز ايران
یورو در بازار آزاد ارز ایران هزار تومان کمتر از دلار فروخته می‌شود. حال و روز اسکناس اروپا در بازار جهانی طی دو دهه اخیر بی‌سابقه است. به گزارش فرارو، قیمت یورو در بازار آزاد ارز تهران تقریبا هزار تومان کمتر از دلار است. پنجشنبه هفتم مهر هر اسکناس یورو معادل ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان فروخته شد و دلار آمریکا ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان ارزش داشت. در صرافی ملی با اینکه قیمت دلار و یورو روز پنجشنبه برابر بود، اما میانگین نرخ فروش اسکناس اروپا در یک ماه گذشته از دلار کمتر بوده است. از طرفی قیمت دلار نسبت به ابتدای سال حدود ۲۱ درصد رشد داشته، اما بازدهی یورو یک‌سوم اسکناس آمریکایی برآورد می‌شود. وضعیت پیچیده این روز‌های یورو در بازار ارز ایران به تبع وقایع جهانی بوده. ظرف یک ماه گذشته ارزش یورو معمولا کمتر از یک دلار به‌ثبت رسیده و این اتفاق در دو دهه اخیر بی‌سابقه است.
مقایسه قیمت یورو و دلار
قیمت یورو در بازار آزاد ارز تهران حدود هزار تومان کمتر از دلار است. روز پنجشنبه هفتم مهر خرید یورو در بازار آزاد ارز حدود ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان تمام می‌شد و دلال‌ها هر اسکناس دلار را تقریبا ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان می‌فروختند. سقوط قیمت یورو به زیر دلار در بازار آزاد ارز تهران، دقیقا از یک ماه پیش کلید خورد. روز هفتم شهریور هر اسکناس یورو و دلار ۲۹ هزار و ۷۸۰ تومان فروخته شدند و حالا بعد تقریبا یک ماه یورو هزار تومان کمتر از دلار ارزش دارد. در صرافی ملی باوجود اینکه روز پنجشنبه یورو و دلار هردو با قیمت ۲۸ هزار و ۸۱۰ تومان عرضه شدند، اما میانگین نرخ فروش هفتگی و ماهانه یورو نسبت به دلار کمتر به‌ثبت رسیده است. میانگین قیمت یورو ظرف یک ماه گذشته ۲۸ هزار و ۳۸۰ تومان بوده و این رقم برای دلار ۲۸ هزار و ۵۳۰ تومان بوده. در یک هفته گذشته هم دلار به‌طور میانگین ۲۸ هزار و ۶۲۰ تومان فروخته شده درحالی که یورو ۲۷ هزار و ۸۲۰ تومان معامله شده است.
مقایسه بازدهی یورو و دلار
قیمت یورو از ابتدای سال در بازار آزاد ارز تهران تقریبا هفت درصد افزایش پیدا کرده، اما این چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ رقم برای دلار سه برابر اسکناس اروپا محاسبه می‌شود. قیمت دلار آمریکا از روز اول معاملات بازار در سال ۱۴۰۱ تا پنجشنبه هفتم مهر از ۲۶ هزار و ۲۳۵ تومان به ۳۱ هزار و ۸۶۵ تومان رسیده و یورو به‌جای ۲۸ هزار و ۸۱۵ تومان، الان ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان فروخته می‌شود. به این ترتیب بازدهی دلار ۲۱ درصد و بازدهی یورو هفت درصد برآورد می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازدهی یورو از ابتدای سال نسبت به دینار عراق و درهم امارات هم کمتر بوده و اسکناس اروپا فقط از لیر ترکیه اوضاع بهتری داشته است.
مقایسه قیمت یورو و دلار در بازار جهانی
قیمت یورو در بازار جهانی الان معادل ۰.۹۵ دلار ارزش دارد. سقوط قیمت یورو به زیر یک دلار درحالی از ابتدای شهریور امسال رخ داد، که این اتفاق در دو دهه اخیر بی‌سابقه بوده است. روز اول آذر سال ۸۱ قیمت یورو و دلار برابر شد و از آن زمان همیشه ارزش یورو از اسکناس آمریکایی بیشتری بوده است. با این حال در ماه‌های گذشته رکود اقتصادی منطقه یورو و نگرانی‌ها درباره عرضه گاز روسیه، جایگاه یورو را متزلزل کرده است. علاوه بر یورو، در روز‌های گذشته پوند انگلیس هم سقوط تاریخی را تجربه کرده است. قیمت پوند الان به ۱.۰۷ دلار رسیده و این رقم کمترین سطح تاریخی این اسکناس به‌شمار می‌رود.

کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به روزنامه همدلی است. طراحی و پیاده سازی: تیم قدرتمند فایکو (فناوران امن پرداز)

دلایل عمده افزایش قیمت دلار؛ چرخش نقدینگی از بازار‌های مسکن و بورس به بازار دلار و طلا

کبنا ؛ در پایان هفته گذشته نرخ دلار غیررسمی وارد کانال قیمتی جدید شد. کارشناسان دلیل افزایش قیمت این ارز بین‌المللی را افزایش سطح انتظارات تورمی و تبدیل دارایی‌ها در بازار ارز می‌دانند. حال باید دید که آیا در هفته جاری روند رو به رشد قیمت دلار همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، یا اینکه ترمز افزایش قیمت ارز کشیده خواهد شد.
به گزارش کبنا، پس از تغییر فاز سیگنال‌های سیاسی حول محور مذاکرات هسته‌ای برجام در هفته‌های اخیر، سطح انتظارات تورمی در جامعه به مرور افزایش یافت و در همین راستا عموم فعالان بازار با هدف حفظ دارایی‌های خود در مقابل تورم، اقدام به خرید و نگهداری اسکناس‌های خارجی مانند دلار و یورو کردند. از سوی دیگر دارایی‌های خارج شده از بازار سرمایه نیز به تقاضای موجود در بازار‌های ارز و طلا اضافه شد تا فشار خرید موجود در معاملات ارزی افزایش یابد.
همچنین تحلیلگران ارزی بازار تهران عوامل مختلفی را به عنوان دلایل افزایش حجم تقاضا و به تبع آن افزایش نرخ دلار مطرح می‌کنند که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به «انتظارات تورمی» و «سرایت دارایی‌های خارج شده از بورس به بازار‌های سوداگرانه» اشاره کرد. با کاهش سیگنال‌های مثبت در رابطه با نشست‌های هسته‌ای برجام، چشم‌انداز افراد جامعه نسبت به گشایش‌های اقتصادی ناشی از بهبود روابط خارجی در ماه‌های آتی کم‌رنگ‌تر شد.
چرا دلار دوباره مسیر افزایشی در پیش گرفت؟
مسعود دانشمند دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران در گفت‌وگو با فرارو با اشاره به اینکه دلیل اصلی افزایش قیمت دلار در بازار، هیجانی است که در بازار ارز به راه افتاده است، اظهار داشت: «با توجه به ادامه ناآرامی‌ها در کشور، بازار ارز نیز در هفته گذشته بسیار هیجانی دنبال شد. به طوری که قیمت دلار ۲۰ درصد رشد کرد. از سویی تقاضا در بازار نیز زیاد بود و هر عرضه‌ای که از سوی بازارساز انجام می‌گرفت، بازار آن را می‌خرید.»
وی افزود: «در هفته جاری اگر همچنان وضعیت کشور آرام نباشد، بازار ارز می‌تواند به حرکت صعودی خود ادامه دهد. البته به غیر از این موضوع دلایل دیگری نیز در افزایش قیمت دلار دخیل بوده است. در این رابطه با توجه به اینکه دولت ارز کافی در اختیار ندارد، تنها می‌خواهد با گفتار درمانی بازار را مدیریت کند، که این موضوع در حال حاضر به هیج عنوان کارکرد ندارد.»
دانشمند گفت: «در دو سال گذشته هر زمانی که بازار ارز شروع به بالا رفتن کرد، خبر آزادسازی ۷ میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران در کره جنوبی مطرح می‌شد که تنها خبرسازی بود. الان نیز مقامات بانک مرکزی و وزارت اقتصاد درباره آزادسازی این ارز‌ها در کره و کشور‌های دیگر صحبت می‌کنند، اما به هیچ عنوان بازار نسبت به این موضوع واکنش مثبت نشان نمی‌دهد، زیرا که پی برده است این اخبار تنها برای گفتار درمانی است و جنبه واقعی به خود نخواهد گرفت.»
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه طی سه ماه اخیر یک اتفاق مهم در بازار‌های دارایی ایران رخ داده که بسیار مهم است، اضافه کرد: «در این مدت قیمت خانه‌های لوکس در مناطق شمالی تهران حدود ۳۰ درصد با کاهش روبرو شده است. آن هم در وضعیتی که انتظارات تورمی افزایشی بوده و چشم انداز روشنی برای آینده بازار مسکن وجود نداشته. دلیل این موضوع نیز علیرغم این وضعیت، افزایش عرضه این واحد‌های لوکس برای عرضه بوده است.»
وی

ادامه داد: «حال این پول‌هایی که از بازار مسکن خارج شده، به سوی بازار ارز و طلا سرازیر شده. برای همین موضوع است که شاهد هستیم اینچنین تقاضا برای خرید طلا و دلار در بازار با افزایش قابل توجه‌ای روبرو شده. از سوی دیگر طی دو ماه اخیر نیز هر روز شاهد خروج پول سهام‌داران حقیقی از بورس بوده‌ایم، که مقصد این منابع نیز بازار ارز و سکه بوده. بنابراین طی این مدت شاهد چرخش نقدینگی از بازار‌های مسکن و بورس به بازار طلا و دلار هستیم.»
دانشمند بیان کرد: «در حال حاضر با توجه به وضعیتی که در داخل وجود دارد، کسانی که نقدینگی قابل توجهی در دستشان است، ترجیح می‌دهند، دارایی خود را به دارایی‌های با ارزشی مانند طلا، سکه و دلار تبدیل کنند.در وهله اول، می‌توانند ارزش سرمایه خود را در برابر کاهش ارزش ریال حفظ کنند. از این طریق منابع آن‌ها در برابر تورم ارزشش را حفظ خواهد کرد. در وهله دوم نیز نقدشوندگی طلا و ارز نسبت به مسکن خیلی بیشتر است و آن‌ها خیلی راحت می‌توانند طلا و ارز را به پول نقد و یا دارایی‌های دیگری نیز تبدیل کنند. وضعیت بورس نیز کاملا مشخص است، با توجه به ریزشی که این بازار طی این مدت ثبت کرده، اعتماد مردم از بورس سلب شده و شاهد خروج نقدینگی از بازار سهام به سایر بازار‌های موازی هستیم.»
وی با اشاره به اینکه تا زمانی که وضع کشور به آرامش نرسد، رشد قیمت دلار نیز متوقف نخواهد شد، عنوان کرد: «در این وضعیت به هیچ عنوان نمی‌توان هدفی را برای قیمت دلار متصور بود. بنابراین باید مسئولان تلاش کنند، تا کشور به آرامش و ثبات برسد، تا بازار دلار نیز از هیجان بیفتد و تقاضا‌ها کاهش یابد. در حال حاضر مردم عادی نیز مقابل صرافی‌ها صف کشید‌ه‌اند و قصد دارند از سهمیه دو هزار دلاری که در هر سال به آن‌ها تعلق می‌گیرد، استفاده کنند. بنابراین باید وضع به آرامش برسد و از طرف دیگر ارز به میزان کافی در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، تا بتواند بازار را مدیریت کند. تا قیمت دلار آرام بگیرد و به ثبات برسد.»
هیجان پشت خطی در بازار دلار

دلار در انتهای هفته گذشته از مرز 35 هزار تومانی عبور کرد و حتی توانست به بالای محدوده 35 هزار و 200 تومان نفوذ کند. اسکناس آمریکایی در طول تاریخ معاملاتی خود، هرگز در این سطوح قیمتی، مورد خرید و فروش قرار نگرفته بود. چنین رکوردزنی موجب شده است که فضای بازار دلار تا حدی هیجانی و بازیگران و خریداران جدیدی وارد بازار شوند.
برخی تحلیل گران فنی باور دارند در صورتی که دلار بالای محدوده 35 هزار و 200 تومان باقی بماند، شانس رشد بیشتر قیمت، بالا خواهد رفت. در مقابل، عقبگرد دلار از مرز 35 چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ هزار تومان، حداقل به طور موقت می تواند برخی از افزایشی ها را از بازار خارج کند.
به باور شماری از فعالان، هفته گذشته اخبار مثبتی به بازار نرسید و همین موضوع موجب شد که انتظار برای احیای برجام یا تخفیف تحریم ها کاهش پیدا کند. در کنار این گفته می شود که آمریکا تحریم های بیشتری را علیه ایران اعمال کرده است و این موضوع نیز ممکن است رفتار بازیگران ارزی را در ابتدای روز جاری تحت تاثیر قرار دهد.
شماری از معامله گران نیز انتظار دارند بازارساز در ابتدای هفته جاری برای جلوگیری از رشد بی رویه دلار، عرضه خود را به شکل معنادار بالا ببرد و قیمت دلار را حداقل به صورت موقت دچار نزول کند. در مقابل عده ای باور دارند با شکست مقاومت 33 هزار و 300 تومان، مدیریت قیمت برای بازارساز ارزی دشوار شده است.

چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟

دریافت لینک صفحه با کد QR

اثر افزایش اجاره و صعود تورم

4 آبان 1401 ساعت 17:48

گروه اقتصادی: هادی حق‌شناس اقتصاددان طی یادداشتی در آرمان ملی نوشت: همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد بالاخره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یک شوک اولیه ایجاد می‌کرد ولی بعد کم‌کم آن شوک میرا می‌شد و انتظار می‌رفت ظرف چند ماه تورم ناشی از افزایش نرخ ارز، میرا خواهد شد. این درحالی است که در خردادماه ۲/۱۲ درصد تورم ماهانه داشتیم و این روند کاهشی شد تا مردادماه که ۲/۱۲ درصد به ۲ درصد رسید ولی در شهریورماه مجددا با سیر صعودی به ۲/۲ رسید و در مهرماه هم به حدود ۳ درصد رسید و همچنان تورم میانگین سیر صعودی دارد. یعنی ما شاهد رشد تورم میانگین هستیم لذا در یک جمع‌بندی اگر بخواهیم شرایط فعلی را تحلیل کنیم، هم تورم میانگین رشد دارد و هم تورم ماهانه رشد دارد، اما تورم نقطه به نقطه کاهشی است.
حال باید ببینیم ظرف یکی، دو ماه آینده چه وضعیتی را پیدا می‌کند؟ منتها سوال این است که چرا مجددا تورم ماهانه رو به افزایش است؟ اصلی‌ترین دلیل اینکه می‌توان به افزایش رشد نقدینگی اشاره کرد. علی‌رغم اینکه در یکسال گذشته، یعنی شهریور سال‌جاری به شهریور سال قبل که بانک مرکزی آمار رشد نقدینگی را داده، حدود ۳۷ درصد است که عدد آن به بیش از پنج‌هزار میلیارد تومان رسیده، به رغم اینکه براساس گزارش‌های بانک مرکزی و چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ همچنین خزانه‌داری، ما در یکسال گذشته هم شاهد افزایش درآمد‌های نفتی و هم شاهد افزایش درآمد‌های مالیاتی بودیم و به رغم اینکه این دو منبع درآمد افزایشی بوده ولی رشد نقدینگی نسبت به یک‌سال ماقبل تقریبا ۴، ۵ واحد کم شده. وقتی درآمد‌های نفتی و درآمد‌های مالیاتی رشد می‌کند، انتظار این است که رشد نقدینگی کمتر بشود، اما وقتی رشد نقدینگی بیشتر شده، نشانه این است که دولت مصارف خود را صرفا از محل منبع درآمد نفتی یا مالیاتی پوشش نداده و درواقع به یک نوعی سراغ استقراض به شکل مستقیم و چه استقراض به شکل غیرمستقیم که می‌شود از طریق بانک‌ها رفته و بخشی از مسائل منابع خود را حل کرده است. در نتیجه آثار این را در رشد نقدینگی می‌بینیم و همچنین در رشد نرخ تورم شاهد هستیم.
البته اگر بخواهیم یک تحلیل هم راجع به اجزای تورم بدهیم، به مسکن هم باید اشاره کنیم که یک عامل رشد نقدینگی است و در کلانشهر‌ها مثل تهران ۵۰ درصد هزینه خانوار‌ها را تشکیل می‌دهد و در بقیه شهر‌ها گاهی اوقات تا یک سوم درآمد. افزایش مال‌الاجاره یک فاکتور بسیار مهم در افزایش تورم است و همچنین افزایش قیمت خوراکی‌ها که باید ببینیم طی ماه‌های آینده چه اتفاقی می‌افتد؛ لذا خلاصه بحث اینکه افزایش مجدد نرخ تورم هم ناشی از اجاره بهای مسکن و هم خوراکی‌ها و هم رشد نقدینگی است.

دلایل التهابات اخیر بازار مسکن در گفتگو با ۳ اقتصاددان/ قیمت مسکن در برخی شهرهای ایران با کالیفرنیا و لندن برابری می‌کند

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، طبق آمار منتظر شده توسط بانک مرکزی در تیرماه سال 1401، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 41 میلیون و 700 هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب افزایش 5.8 و 38.8 درصدی نشان می‌دهد.

این در حالیست که طبق آمار مرکز آمار ایران در تیرماه سال 1401 متوسط وزنی قیمت آپارتمان‌های مسکونی فروش رفته در مناطق 22گانه شهر تهران به 44 میلیون و 840 هزار تومان رسیده است. در این ماه منطقه یک با متوسط قیمت 84 میلیون و 522 هزار تومان بیشترین و منطقه 17 با متوسط قیمت 22 میلیون و 890 هزار تومان کمترین قیمت را در بین مناطق 22 گانه شهر تهران به خود اختصاص داده اند. البته لازم به ذکر است که میانگین حسابی تیرماه 1401 طبق آمار مرکز آمار ایران 42 میلیون و 879 هزار تومان است.

همانطور که از آمارهای منتشر شده مشخص است، بازار مسکن در یکی دوماه گذشته رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. این موضوع در حالی اتفاق افتاده است که سایر بازارهای موازی، در چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ روزهایی که ظاهرا دولت سیزدهم سیاست‌های انقباضی در دستور کار قرار داده است، شرایط رکودی و سردی را تجربه می‌کنند.

در خصوص رشد عجیب بازار مسکن در ماه‌های اخیر با 3 کارشناس اقتصاد کلان گفت‌وگو کردیم و نظرات آن‌ها را در خصوص این رشد کم سابقه جویا شدیم.

قیمت خانه در کالیفرنیا و لندن برابر قیمت خانه در مناطق شمالی بعضی شهرهای ایران است!

احسان سلطانی پژوهشگر و کارشناس اقتصادی در خصوص رشد بازار مسکن در سال جدید با اشاره به اینکه بازار مسکن به جولانگاه دلالان و سفته بازان تبدیل شده است، گفت: مشخصا در دولت قبل قانون نانوشته‌ای شکل گرفت تحت عنوان رابطه بازار مسکن و نرخ ارز که تا قبل از آن هیچ‌گاه به این صورت مطرح نبود. جالب اینجاست که سفته‌بازان و دلالان آنقدر بر طبل رابطه بین قیمت مسکن و نرخ دلار کوبیدند که این موضوع در افکار عمومی هم جای خود را به خوبی باز کرد، بطوری که امروزه شاهد این هستیم که تقریبا اکثریت مردم می‌گویند قیمت یک متر مربع از یک واحد مسکونی در تهران تقریبا معادل 1200 دلار است.

وی افزود: «وقتی شما کشورهای دیگر که تقریبا شرایط مشابهی با کشور ما دارند را بررسی می‌کنید، اصلا شاهد همچین موضوعی نیستید، مثلا در همین کشور ترکیه، که طبق آمارهای اقتصادی این روزها، به دلایل مختلفی از جمله جنگ اوکراین و روسیه، هزینه‌های کالا و انرژی رشد چشمگیری کرده است و طبیعتا تورم بالایی را تجربه می‌کند و ارزش پول ملی آن‌ها که لیر است، روز به روز کاهش چشمگیری پیدا می‌کند، آیا قیمت مسکن خود را با نرخ دلار تنظیم می‌کند؟ قطعا این طور نیست و قیمت مسکن در آنجا روز به روز بالا نمی‌رود و شاید کاهش هم پیدا کرده است.

به عنوان مثال امروز شهر استانبول در کشور ترکیه که جزو شهرهای پرجمعیت و معروف این کشور است و از لحاظ آب و هوا و زیر ساخت‌ها، جزو شهرهای مناسب این کشور بحساب می‌آید، یک خانه 70-80 را متری را می‌توانید با ماهی حدود 6-7 میلیون تومان بدون پول پیش اجاره کنید، این در حالیست که با این پول فکر نمی‌کنم در حوالی میدان انقلاب و فاطمی که محله‌های بالانشین شهر هم به حساب نمی‌آیند، بتوانید خانه‌ای اجاره کنید!

یک مثال جالب‌تر این است که یک خانه سنتی در منطقه یونانی‌های شهر استانبول، که مثلا مشرف به دریا هم باشد، از یک خانه سنتی در شهر یزد بسیار ارزان‌تر است. مطلب جالب‌تر اینکه همین الان در برخی شهر های ایران (حتی بدون در نظر گرفتن شهر تهران) خانه‌هایی وجود دارد که شما با فروش آن ها در شهرهایی مانند کالیفرنیا و لندن که جزو شهرهای گران دنیا به حساب می‌آیند، می‌توانید به راحتی خانه بخرید.»

سلطانی ادامه داد: « توجه داشته باشید که من وقتی یزد را مثال می‌زنم به این خاطر است که بگویم این رشدهای بی‌حساب و کتاب فقط معطوف به تهران نیست و در دیگر شهرها و شهرستان هم، این موضوع صادق است، اما تهران به دلایلی از جمله پایتخت بودن بیشتر در چشم است.

اساسا به اعتقاد من، بازار مسکن بازار چند لایه ای است که سفته بازان و دلالان، بازار مسکن ما را احاطه کرده‌اند، این افزایش قیمتی که ما نه در این ماه‌ها بلکه در سال‌های گذشته تجربه کردیم، قطعا طبیعی نبوده است و باید بپذیریم که بازار مسکن جولانگاه ابرسفته بازان و دلالان شده است.

نکته دیگر که باید در اینجا به آن اشاره کنم، دیگر مقصران اصلی رشد عجیب و غریب بازار مسکن در کشور ما هستند. دیگر مقصر این رشدها، بی‌شک بانک‌ها و موسسات مالی خصوصی هستند، لازم به ذکر است که بعضی از این بانک‌ها بدهکارهای جدی هستند و بدهی‌های سنگینی را دارند، وقتی قیمت مسکن رشد می‌کند طبیعی است که قیمت املاک و مستغلات این بانک‌ها افزایش پیدا می‌کند و طبیعتا در ترازنامه‌های این بانک‌ها بدهی کاهش پیدا می‌کند.»

وی گفت: «متاسفانه ادبیات و طرز فکری تحت عنوان «طبقه نوسان‌گیر» در دولت قبل پدید آمد که مشکلات زیادی را برای اقتصاد ما درست کرده است و همچنان نیز درست می‌کند. حتی دولت سیزدهم هم با این طبقه در چالش جدی است. تا قبل از دولت یازدهم و در دولت های قبلی ما اصلا شاهد چنین پدیده‌ای به این شدت و حدت نبودیم، عده‌ای جای کار کردن و اشتغال داشتن به حرفه‌ای و کسب سود از این محل، هر روز دنبال چک کردن قیمت ها در بازارهای مختلف هستند تا نوسان‌گیری کنند، یک روز در بازار سرمایه، یک روز در بازار طلا، یک روز در بازار ارز و امروز هم در بازار مسکن به دنبال ماهی‌گیری از آب گل آلود هستند. البته فکر نکنید که وقتی از طبقه نوسان‌گیر صحبت می‌کنیم عامه مردم را می‌گوییم، منظور عده‌ای هستند که اغلبا بواسطه نفوذ و روابطی که دارند، از رانت‌هایی برخوردار هستند و اصطلاحا افزاد ذینفوذی به حساب می‌آیند که برخی از آن‌ها افراد حقیقی و برخی دیگر افراد حقوقی هستند.

شاید برخی بگویند منظور از این ابر سفته بازان و دلالان چه کسانی هستند، مشخصا این افراد همان هایی هستند که این وضعیت را برای بازار سرمایه درست کردند، سوپرحبابی در بازار سرمایه در سال 98 به وجود آورند در حالیکه آن قیمت‌های بالا و شاخص کل 2 میلیون واحدی اصلا و ابدا مبتنی بر شرایط بنیادی شرکت‌های بورسی ما نبودند، به راحتی نوسان سنگینی از بازار سرمایه گرفتند و اکثریت مردم دچار ضررهای سنگین شدند.»

عدم حمایت از بازار سرمایه، نقدینگی را به مسکن برد!

علی سعدوندی دیگر کارشناس اقتصادی در مصاحبه با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در خصوص دلایل رشد بازار مسکن در ماههای اخیر، گفت: «سیاست‌های اقتصادی که ما در دولت جدید شاهد آن بودیم، بر خلاف گفته‌هایی که از دولتمردان شنیده می‌شود در جهت بهبود وضعیت اقتصادی موجود نیست. انتظاراتی که از دولت سیزدهم می‌رود با توجه به شرایط اقتصادی کشور انتظارات بسیار ویژه‌تری بود.

وقتی بودجه ما همچنان انبساطی است، وقتی ما همچنان شاهد کسری بودجه، افزایش روزافزون نقدینگی، عدم کاهش نرخ رشد پایه پولی و از این دست مشکلات در اقتصاد کشور هستیم چه طور باید انتظار کاهش قیمت یا حداقل کاهش در رشد قیمت‌ها را در بازاری مثل بازار مسکن داشته باشیم؟»

سعدی وندی افزود:‌ علاوه بر همه این موارد، وقتی بازار ارز به طور دستوری کنترل می‌شود و تحت تاثیر عواملی خارج از سازوکار بازار قرار می‌گیرد، تصمیمات خلق‌الساعه و منسوخ در بازار طلا اجرایی می‌شود مانند تعطیل کردن معاملات فردایی بازار طلا و از همه این‌ها مهم‌تر وقتی چنین اتفاقاتی در بازار سرمایه رقم می‌خورد که در نوبه خودش بی‌سابقه و منحصر بفرد است، بطوری که سهامداران خرد به کلی اعتمادشان را نسبت به این بازار از دست می‌دهند و روزانه شاهد خروج میلیاردها تومان از بازار سرمایه هستیم، مشخص است که این پول‌ها به بازار مسکن می‌گریزند و سبب افزایش تورم در بازار مسکن می‌شوند، اساسا اگر اتفاقی غیر از این روند رخ بدهد باید شک کرد.

وی افزود: به تمامی موارد بالا عدم نظارت بر بانک‌های خصوصی را هم اضافه کنید، البته به اعتقاد من نظارت درستی در خصوص بانک‌های دولتی هم وجود ندارد، همانطور که نظارت درستی در بورس و سایر سایر ارکان‌های اقتصادی وجود ندارد. اساسا با ادامه این روند، چشم‌انداز بازار مسکن متاسفانه همچنان صعودی است.

عرضه مسکن بسیار کمتر از تقاضای آن است!

مجید شاکری دیگر پژوهشگر اقتصادی در خصوص دلایل تورم کم سابقه تیرماه مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، گفت: «وقتی چشم‌انداز عرضه در بازار مسکن نامطلوب است و تحرک قابل توجهی در این خصوص رخ نمی‌دهد طبیعتا افزایش قیمت مسکن امری بدیهی به حساب می‌آید.

شاید همین امر است که روند تغییرات قیمت بازار مسکن را کمی از تورم جدا کرده است، ما در شهری مثل تهران به طور طبیعی، یعنی بر اساس تقاضای طبیعی که در بازار شکل می‌گیرد اعم از ازدواج و طلاق و مابقی دلایل که محل بحث ما نیست، حدودا به سالی 150 هزار واحد مسکونی به طور قطعی نیاز داریم در حالی که حداقل در 3 سال گذشته ساخت‌وساز مسکن از 35 هزار واحد در طول یک سال بالاتر نرفته است.»

وی افزود: در چنین صورتی که عرضه نمی‌تواند پاسخگوی تقاضا باشد طبیعی است که ما شاهد رشد قیمت در حوزه مسکن باشیم. ذکر این نکته هم در اینجا لازم است که اساسا نوع تعیین قیمت متوسط در بافت‌های اصلی در شهر تهران در تعیین‌کننده قیمت مسکن در سطح کشور هستند و در واقع نوعی پیشران قیمت مسکن در کشور به حساب می‌آیند. متاسفانه در 5 سال گذشته فاصله جدی بین عرضه و تقاضای مسکن در کشور بوجود آمده است که امروز شاهد اثرات این موضوع هستیم.

شاکری در ادامه گفت: «یک سری تصمیمات در حوزه مسکن گرفته می‌شود یا در گذشته گرفته شده است که شاید تصمیمات خوبی باشند اما قطعا این تصمیمات کافی نیستند. مثلا طرح‌هایی نظیر مالیات بر خانه‌های خالی یا حد بستن برای رشد اجاره‌ها و از این دست اقدامات که شاید اقدامات خوبی به حساب بیایند اما به احتمال زیاد نمی‌توانند در مقابل رشد قیمت مسکن مقاومت کنند. این‌ها ابزارهایی در دست سیاستگذار هستند که شاید به عنوان مسکن‌های موقت عمل کنند و باید بدانیم که درمان اصلی نیستند.

بحث دیگر که مطرح می‌شود این است برخی می‌گویند، مسکن باید از حالت کالای سرمایه‌ای خارج شود که مشخصا این حرف خیلی دقیق نیست چرا که در آن صورت موتور محرک سازندگان مسکن خاموش می‌شود و ساخت مسکن که نیاز آن به شدت در کشور حس می‌شود، دیگر توجیه اقتصادی ندارد و طبیعتا خود این موضوع سبب افزایش مجدد قیمت مسکن می‌شود.

به نظر می رسد عرضه بافت شهری مسکونی مناسب بتواند پیشنهاد راهگشایی برای وضعیت فعلی مسکن باشد. نیاز به مسکن در درون شهرها بسیار است و طرح هایی که ساخت و ساز مسکن در اطراف شهر ها را در برمی‌گیرد احتمالا خیلی نمی‌تواند سبب کنترل قیمت مسکن در داخل شهرها شود. عرضه بافت مسکونی شهری در قالب ساخت‌وساز خانه‌های قدیمی‌تر به صورت تجمیعی و مجتمع‌سازی احتمالا یکی از راهکارهای مقابل سیاستگذار برای کنترل قیمت مسکن در شهرها است.»