تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی

نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس

بورس تهران

آموزش بورس، معرفی سهام برتر، پیشنهاد خرید سهام و اخبار تالار بورس تهران

حجم مبنا چیست و چگونه بر قیمت پایانی یک سهم تاثیر مي‌گذارد؟

حجم مبنا چیست و چگونه بر قیمت پایانی یک سهم تاثیر مي‌گذارد؟
حجم مبنای یک شرکت، تعدادی از سهام آن شرکت است که در یک روز باید معامله شود تا قیمت پایانی، برابر میانگین موزون قیمت سهم در آن روز شود. عدد حجم مبنا در حال حاضر برابر 0008/0 تعداد کل سهام یک شرکت است.
در تعریف بالا میانگین موزون به‌اين معناست که‌هر چه حجم معامله در یک قیمت خاص بیشتر باشد، آن قیمت در میانگین‌گیری وزن و تاثیر بیشتری خواهد داشت.

هیئت مدیره بورس تصمیم گرفت از تاریخ2/4/1386 ضریب محاسبه حجم مبنای شرکت هایی که سرمایه آن ها بیشتر از 3000 میلیارد ریال می باشد را از هشت در ده هزار به چهار در ده هزار کاهش دهد. در این بین شرکت مخابرات ایران با نماد اخابر به عنوان بزرگترین شرکت بورسی٬ حجم مبنای آن بر اساس ۳ در ده هزار محاسبه میشود. بر این اساس حجم مبنای شرکت مخابرات تعداد ۱۳۷۶۲۰۹۷سهم می باشد.
و همچنین براساس مصوبه هئیت مدیره شرکت بورس ازمورخ 21/5/1386 حجم مبنای شرکت ها باسرمایه بین 1000تا 3000 میلیارد ریال ازهشت در ده هزار به پنج در ده هزار سرمایه کاهش می یابد.

برای محاسبه حجم مبنای شرکتهای مختلف٬ بر اساس مصوبات ذکر شده در بالا٬ فقط کافیست تا کل تعداد سهام آن شرکت را در عدد 0008/0 یا 000۴/0 یا 000۵/0 و برای شرکت بزرگی مثل مخابرات در 000۳/0 ضرب کنید.

این وبلاگ محلی برای ثبت نظرات و اخبار بازار سرمایه است که اخبار آن توسط کاربران ارسال و ثبت می شود و این وبلاگ هیچ مسئولیتی در خصوص صحت و درستی اخبار و یا ذکر و عدم ذکر
منابع ارسال خبر را بر عهده نمی گیرد. موضوعات مطروحه در این وبلاگ فقط دیدگاه نویسندگان و
بازدید کنندگان آن است و به هیچ وجه به منزله ارائه مشاوره جهت سرمایه گذاری تلقی نخواهد شد تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی و بازدید کنندگان مسئولیت خرید و فروش های خود را به عهده خواهند گرفت. بدیهی است این وبلاگ هیچ مسئولیتی در قبال سود و یا زیان بازدید کنندگان را نیز بر عهده نخواهد گرفت.
این وبلاگ با هدف آشنایی عموم مردم با بازار سرمایه راه اندازی شده است. شما میتوانید پیشنهادات خود را به آدرس پست الکترونیکی زیر ارسال نمایید: [email protected]

نگاهی به قانون حجم مبنا به بهانه جدید ترین اصلاح آن/ ابزار حمایتی ناکارآمد بازار سرمایه ایران

در سال ۱۳۸۲، برای جلوگیری از دستکاری قیمتی در بازار سرمایه ایران، کلیدواژه جدید تحت عنوان حجم مبنا به لغت‌نامه بورس اضافه شد. این ابزار از ابتدا تا کنون دست‌خوش تغییرات زیادی شده است. با این وجود به نظر می‌رسد این قانون همچنان نیازمند تغیرات بسیاری باشد.

برای آگاهی از آخرین اخبار بورس اوراق بهادار تهران اینجا کلیک کنید

اقتصاد آنلاین – سهیل بانی ؛ براساس مصوبه هیات مدیره شرکت فرابورس ایران در روز یکشنبه ۲۴ مرداد ماه سال ۱۴۰۰، قانون حجم مبنای نمادهای درج شده در بازار پایه فرابورس، از روز سه‌شنبه دوم شهریور ماه شاهد تغییراتی خواهد بود. حجم مبنای سهام که قبلا برای تابلوی زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب ۱۰میلیارد، پنج میلیارد دو و نیم میلیارد برگه سهم بوده، از این پس معادل ۰.۵درصد سرمایه پایه شرکت لحاظ خواهد شد.

به بهانه این تغییر در قانون حجم مبنا، در این گزارش به مفهوم حجم مبنا، روند تغییرات این ابزار و نقش آن در بازار سرمایه ایران می‌پردازیم.

منظور از حجم مبنا چیست؟

در سال ۱۳۸۲ و در زمان فعالیت دکتر حسین عبده تبریزی به عنوان رییس سازمان بورس اوراق بهادار ایران، ابزاری تحت عنوان حجم مبنا تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی معرفی شد. البته قوانین مربوط به حجم مبنا از زمان به وجود آمدن تا الان دچار تغییرات زیادی شده است که در ابتدای این گزارش به آخرین تغییر آن اشاره شد.

برای آشنایی با مفهوم حجم مبنا، بهتر است ابتدا با قیمت پایانی آشنا شویم. قیمت پایانی عبارت‌ است از میانگین وزنی قیمت معاملات هر نماد در یک روز معاملاتی. همچنین حجم مبنا، حداقل تعداد سهامی از یک نماد است که باید در یک روز معاملاتی، خرید و فروش شود تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت پایانی لحاظ شود. به این ترتیب اگر حجم معاملات یک نماد از حجم مبنای آن بیشتر شود، قیمت پایانی سهم برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات انجام شده آن سهم خواهد بود. از طرفی اگر برای مثال حجم معاملات یک نماد برابر با نصف حجم مبنا باشد، میزان نوسان قیمت پایانی برابر با نصف میانگین وزنی قیمت معاملات سهم است. گفتنی است حجم مبنای هر نماد بورسی یا فرابورسی، متناسب با ارزش بازار شرکت و قیمت سهم تعیین می‌شود و در صفحه اصلی نماد در سایت tsetmc.com قابل مشاهده است.

حجم مبنا؛ حمایتی ناکارآمد از سهامداران

علت به وجود آمدن ابزاری با عنوان حجم مبنا، جلوگیری از صعود و یا سقوط بی‌رویه قیمت سهام با حجم کوچکی از معاملات است. به عبارتی کاربرد حجم مبنا، جلوگیری از دست‌‌کاری قیمتی سهام و ایجاد قیمت‌های کاذب است. با این وجود این قانون باعث کند شدن روند معاملات در بسیاری از سهم‌ها و به ویژه سهام شرکت‌های کوچک‌تر شده است. به علت وجود قانون حجم مبنا در کنار محدودیت دامنه نوسان قیمت، سهام بعضی شرکت‌ها برای مدتی طولانی در صف خرید یا فروش قفل می‌شود و به قیمتی که معاملات در آن روان شود، نمی‌رسد.

باید توجه کرد که قانون حجم مبنا فقط در بازار سرمایه ایران وجود دارد. به علت بزرگ‌تر و عمیق‌تر بودن بازار سرمایه دیگر کشور‌ها نسبت به ایران، انگیزه‌های بیشتری برای دستکاری قیمتی در آن‌ها وجود دارد. با این وجود نهاد ناظر بر این بازار‌ها ابزار‌هایی کارآمدتر برای حمایت از سهامداران به کار گرفته‌اند که در دو گزارش ( بخش اول – بخش دوم ) به برخی از آن‌ها اشاره شده است.

به نظر می‌رسد مسئولان ذی‌ربط بازار سرمایه ایران نیز به ناکارآمدی ابزار حجم مبنا واقف شده‌اند. در سال‌های گذشته سعی شده تا حجم مبنای نماد‌ها کمتر و کمتر شود اما تا وقتی که چنین قانونی وجود داشته باشد، تبعات منفی آن نیز پایدار است.

قیمت پایانی سهم در بورس چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

قیمت پایانی چیست؟

قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات است. معامله سهم در ابتدای روز بعد، طبق قیمت پایانی، آغاز می شود.

قیمت پایانی سهم همیشه با آخرین قیمت سهم برابر نخواهد بود چون قیمت سهام شرکت‌ها، زمانی قادر خواهند بود بیشترین مقدار افزایش یا کاهش روزانه‌ را تجربه کنند که حجم بسیار زیادی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار بگیرد. برای بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام یکی از گزینه های تاثیر گذار همین قیمت پایانی در بورس است.

رابطه حجم مبنا و حجم معاملات و تاثیر آن بر قیمت پایانی

اگر میزان حجم معاملات سهم دست کم برابر با حجم مبنا باشد، در این صورت قیمت پایانی سهم را همان میانگین موزون محاسبه شده، در نظر می‌گیرند و در سامانه معاملات ثبت می‌شود.

در صورتی که میزان حجم معاملات سهم کمتر از حجم مبنا باشد به اندازه همان مقدار نسبت، از مقدار کاهش یا افزایش قیمت سهم هم کم می شود و قیمت پایانی هم بر همین اساس محاسبه و در نهایت در سامانه معاملات ثبت می شود.

زمانی که مقدار معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، مقدار و درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین شده براساس مقررات خواهد بود.

قیمت پایانی سهم براساس میانگین وزنی قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، تعیین می‌شود.تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی

میانگین وزنی چیست و نحوه محاسبه آن؟

برای محاسبه مقدار میانگین وزنی باید یک مجموعه عامل‌های نابرابر و برای هر یک از عامل‌ها، وزن یا ارزش معینی در نظر بگیرید و آن عامل را در وزن مشخص ضرب کرده و در نهایت جمع این ارقام حاصل شده را بر مجموع وزن‌ها تقسیم کنید.

اگر مثلث تعادل، قیمت پایانی فرض شود و قیمت‌های معامله شده با حجم یکسان باشد میانگین قیمت در نقطه مرکز، سطح تعادل را برقرار کرده است، اما اگر قیمت‌ها با حجم‌های متفاوتی معامله شوند میانگین قیمت برای برقراری سطح تعادل نزدیک می‌شود به آن قیمتی که بیشتر معامله روی آن انجام شده است.

حجم مبنا و تاثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام

توجه به این نکته ضروری است که در بازار بورس اوراق بهادار، شرکت‌های بورسی دارای حجم مبنا هستند و حجم مبنا روی قیمت پایانی سهم تاثیرگذار خواهد بود.

سامانه معاملاتی بازار بورس میانگین قیمت سهم در تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی طول روز را که به صورت اتوماتیک و لحظه‌ای محاسبه می کند و به بررسی حجم معاملات با حجم مبنا می پردازد.

در صورتی میزان حجم معاملات سهم به میزان کمترین مقدار حجم مبنا باشد، میانگینی که محاسبه می شود تحت عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت می شود.

ولی در صورتی که حجم معاملات سهام از حجم مبنا کمتر باشد به همان نسبت از مقدار کاهش یا افزایش قیمت پایانی سهم کاسته خواهد شد و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت خواهد شد.

حجم مبنای شرکت های فرابورسی:

طبق قانون موجود در سازمان فرابورس ایران مقدار حجم مبنای شرکت‌های فرابورسی، یک است و به همین دلیل است که سهام قادر خواهد بود تا با اولین معامله قیمت پایانی آن را به بیشترین و کمترین قیمت خودش برساند.

در صورتی که در بازار فرابورس سهامی در یک روز معاملاتی قیمت‌های متفاوت با حجم‌های مختلف معامله شود، قیمت پایانی این شرکت طبق همان میانگین وزنی محاسبه می شود.

محاسبه قیمت پایانی در ۳حالت بیشتر، کمتر و مساوی با حجم مبنا

بر اساس آنچه که در مطالب بالا اشاره کردیم قیمت پایانی در واقع نوعی میانگین وزنی قیمت استو

حالت ۱- حجم معامله شده کمتر از حجم مبنا باشد:

نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس

حالت ۲- حجم معامله شده مساوی یا بیشتر از حجم مبنا باشد.

مثالی برای تعیین قیمت پایانی

به طور مثال، قیمت سهمی در ابتدای ساعت معاملاتی روز یکشنبه، ۲۰۰ تومان است و مقدار میانگین قیمت معاملات این سهم در طول ساعات مطالعه روز یکشنبه ۲۰۶ تومان باشد در نتیجه میانگین قیمت سهم در آخرین ساعت معاملاتی روز شنبه، در مقایسه با ساعات ابتدایی، ۶ تومان یعنی به میزان ۳ درصد رشد داشته است.

در صورتی که تعداد سهام معامله شده در آن شرکت در طول ساعات معامله روز یکشنبه، با حجم مبنا برابر باشد، در روز یکشنبه قیمت پایانی تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی سهم ، همان ۲۰۶ تومان است، اما در صورتی که تعداد سهام معامله شده آن شرکت، فقط به اندازه نصف حجم مبنای تعیین شده برای این سهم باشد، مقدار افزایش تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی سهم از ۶ تومان، کاهش پیدا می کند و به ۳ تومان می‌رسد و قیمت پایانی سهم هم در روز یکشنبه، معادل با ۲۰۳ تومان خواهد بود.

تفاوت قیمت پایانی سهم با قیمت آخرین معامله

قیمت آخرین معامله به آخرین قیمتی گفته می‌شود که در طول یک دوره زمانی به طور مثال یک روز کاری معامله شده باشد. نام دیگر قیمت آخرین معامله، قیمت بسته شدن و معادل انگلیسی آن Close Price است.

قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی طبق حجم معاملات است توجه داشته باشید که حتما نباید قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله یکسان باشد.

فاکتورهای مهم تابلوخوانی در بورس

چرا که هر شخصی ممکن است برای خرید ۱۰۰۰۰۰ سهم، چندین بار سفارش خود را وارد سامانه کند.

یک مثال :به عنوان مثال سرمایه گذار میتواند برای خرید ۵۰۰۰ سهم ۵ سفارش ۱۰۰۰ تایی و یا تعداد دفعات سفارش بالاتر همراه با حجم های کمتر در سامانه معاملاتی قرار دهد.

۲– حجم معاملات سهام

در بحث تابلوخوانی و بازار خوانی در بورس گاهی اوقات ممکن است

حجم معاملات در سهم به یکباره افزایش یابد و شما نیز با توجه به این سیگنال قصد ورود به سهم را داشته باشید

معاملات را چک می‌کنید و به این نتیجه میرسید که در چند روز گذشته یک حقوقی به شدت فروشنده سهم بوده است

و حتی سهم نیز کاهش قیمت فراوانی داشته است

در این حالت بهتر است از خرید سهم صرف نظر کنید تا فشار فروش توسط حقوقی در بازار کاهش یابد

و اگر باز هم سیگنال خرید سهم وجود داشت وارد سهم شوید

۳– استخراج قیمت سهم

یکی از مهم ترین بخش هایی که به هنگام تابلوخوانی نمادها با آن روبرو می شوید قیمت سهام می باشد

قیمت معامله بیانگر آخرین قیمت معامله شده سهام و قیمت پایانی بیانگر قیمتی است که در آن روز سهم بسته شده است

قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده همان روز سهام با توجه به حجم معاملات می باشد

اگر قیمت آخرین معامله نسبت به قیمت پایانی بیشتر باشد

بیانگر استقبال بازار از سهام و نشانه ای از روند مثبت احتمالی در روز کاری بعدی است

حجم مبنا تاثیر زیادی بر قیمت پایانی سهم دارد

در صورتی که تعداد سهام معامله شده در یک روز بسیار کمتر از حجم مبنا باشد قیمت پایانی نزدیک به صفر خواهد بود

۴– سهام شناور

سهام شناور به درصدی از سهام گفته میشود که در اختیار عموم مردم قرار دارد

به عبارت دیگر سهام شناور تعداد سهامی است که در اختیار سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی بازار می باشد

که با آن معامله میکنند و قصد مدیریت و کنترل شرکت را ندارند

حال سفته بازان با استفاده از شناوری سهم و مبلغ مورد نیاز برای سفته بازی اقدام به جمع کردن سهام شناور موجود در بازار میکنند

و با استفاده از منابع مالی فراوانی که دارند موجب رشد شارپ سهم می شوند

هرچه درصد شناور سهام یک شرکت بیشتر باشد میتوان ادعا کرد که سهام آن شرکت بر اساس عرضه و تقاضای واقعی تر قیمت گذاری شده است

در واقع فعالیت های سفته بازی و کنترل قیمت سهام در چنین شرکت هایی کمتر اتفاق می افتد

۵– خرید و فروش حقوقی

نسبت حقوقی ها در معاملات به دو بخش عمده تقسیم می شود:

۱. وجود حقوقی یا حقوقی بیشتر در بخش فروش نسبت به خرید که نشان دهنده ایجاد پتانسیل رشد سهم تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی پس از یک نزول کوتاه مدت است

۲. وجود حقوقی یا حقوقی بیشتر در بخش خرید نسبت به فروش که نشان دهنده ایجاد پتانسیل جهت افت سهم پس از یک رشد موقت است

بطور مثال هنگامی که حقوقی ها در صف فروش قرار داشته باشند

و حجم معاملات آنها بیش از ۱۵ درصد باشد ادامه روند رشد را نشان می دهد

البته به شرطی تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی که از نظر نسبت کلی خریداران حقیقی به فروشندگان حقیقی در وضعیت روند مثبت قرار داشته باشند

۶– توجه به نسبت های P/E و EPS

یکی از فاکتورهای مهم تابلوخوانی در بورس توجه به نسبت های p/e و eps می باشد

هرچه نسبت p/e کمتر بوده و به یک نزدیکتر باشد بهتر است البته این مقدار نباید منفی باشد

زیرا اگر منفی باشد نشاندهنده زیان ده بودن سهم است.

یکی دیگر از فاکتور های مهم تابلوخوانی eps یا سود پیش بینی شده است

هرچقدر بیشتر باشد سهم بهتر است و نباید صفر باشد

در تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی این نوشته سعی شد به اصول اولیه تابلوخوانی در بورس مانند تعداد معامات، حجم معاملات، حجم مبنا، قدرت خرید و فروش حقیقی و حقوقی، سهام شناور، توجه به قیمت پایانی، نسبت های p/e و eps و … اشاره شود

تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی

You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.

• سه شنبه 27 شهریور 1397
• 998 بازیدکننده

گره معاملاتی وضعیتی است که در آن یک نماد معاملاتی به رغم برخورداری از صف سفارش خرید یا فروش حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌های با سه میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها، به علت عدم تقارن قیمت های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ده جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره کمتر از 5 درصد حجم مبنا باشد.

1. در آن يك نماد معاملاتي به رغم برخورداري از صف سفارش خريد يا فروش در پايان جلسه معاملاتي حداقل معادل يك برابر حجم مبنا براي شركت هايي با 3 ميليارد سهم و بيشتر و دو برابر حجم مبنا براي ساير شركتها، به علت عدم تقارن قيم تهاي درخواست خريد و فروش، حداقل به مدت 5 جلسة معاملاتي متوالي مورد معامله قرار نگيرد يا متوسط معاملات روزانه آن در اين دوره (به استثناي معاملات در بازار معاملات عمده)، كمتر از 5 درصد حجم مبنا باشد؛

ماده26: فهرست شركت هاي مشمول گرة معاملاتي توسط بورس استخراج و حداكثر تا پيش از شروع روز معاملاتي از طريق سامانة معاملات و همچنين سايت رسمي شركت به اطلاع عموم ميرسد.

ماده27: مقررات گره معاملاتي در مورد سهام شركتهايي با سهام پايه كمتر از 150 ميليون سهم با تشخيص مديرعامل بورس مي تواند اعمال نشود.

ماده28: براي نمادهاي معاملاتي كه بر اساس اعلام بورس مشمول گره معاملاتي مي شوند، در ابتداي روز معاملاتي بعد و در مرحلة گشايش، با دامنة نوسان 2 برابر دامنة نوسان روزانة قيمت عادي آن نماد انجام و سپس در حراج پيوستة معاملات در دامنة نوسان روزانة قيمت انجام ميشود. قيمت مرجع در دورة حراج پيوسته، قيمت كشف شده از طريق حراج ناپيوسته است.

تبصره: در صورت عدم انجام معامله از طريق حراج ناپيوسته، آخرين قيمت پاياني نماد معاملاتي، قيمت مرجع در دورة حراج پيوسته خواهد بود.

برای رفع گره معاملاتی ، تأثیر حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد مورد نظر، برای دوره مشخصی که از 5 جلسه معاملاتی متوالی بیشتر نیست، حذف می‌شود.

فهرست شرکت‌های دارای گره معاملاتی براساس وضعیت سفارشات پایان جلسه معاملاتی و حجم معاملات آخرین ده جلسه معاملاتی توسط بورس استخراج و حداکثر تا ساعت 16 همان روز از طریق سامانه معاملات و همچنین سایت این شرکت به اطلاع عموم می‌رسد.حذف حجم مبنا در جلسه معاملاتی روز بعد اعمال خواهد شد.

پس از رفع گره معاملاتی یا خاتمه دوره پیش‌بینی شده در بند 2، حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی سهام شرکت لحاظ می‌گردد.کارشناسان بازار سرمایه بررسی کردند اجرای صحیح رفع گره‌‌های معاملاتی به نفع بازار تمام می‌شود براساس دستورا لعمل قبلی متوسط معاملات روزانه کم‌تر از _20 درصد حجم مبنا بود در حالی که براساس دستورالعمل فعلی شرکت ‌هایی که متوسط معاملات روزانهء آن‌ها کم‌تر از پنج درصد حجم مبنا باشد، می‌توانند مشمول اجرای این دستورالعمل شوند.«قانون رفع گره‌های معاملاتی قبل از اصلاح، کارآیی بیش‌تری برای بازار به همراه داشت.»