نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال

حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی

نظر مراجع در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال

مراجع تقلید در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیدگاه های متفاوتی دارند. اگر می خواهید در مورد نظر مراجع در.

مراجع تقلید در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیدگاه های متفاوتی دارند. اگر می خواهید در مورد نظر مراجع در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال اطلاعات بیشتری کسب کنید این بخش آسمونی را تا پایان مطالعه نمایید.

نظر مراجع در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال

بررسی ارزهای دیجیتال از لحاظ فتواها و نظر علما

علمای شرع درباره بیت کوین و ارزهای دیجیتال دو دیدگاه متفاوت دارند.

گروه اول معتقدند که ارز دیجیتال حرام و در شریعت ممنوع است. گروه دوم استفاده از ارزهای دیجیتال را بلا مانع یا جایز می‌دانند.

دیدگاه اول: بیت کوین حرام است

علمایی مانند مفتی بزرگ مصر،‌ بخش مذهبی دولت ترکیه و مرکز فقهی فلسطین در فتواهایی بیت کوین را حرام اعلام کردند. به طور کلی علت اعلام شده این فتواها تقریبا مشترک است :

الف) بیت کوین یک پول رایج قانونی نیست.

ب) صادر کننده بیت کوین ناشناس است.

الف) بیت کوین زیر نظر قدرت مرکزی یا پشتوانه دولت نیست.

د) بیت کوین نوسانات زیادی دارد و پایدار نیست.

الف) بیت کوین را می‌توان به راحتی برای پول‌شویی و اهداف غیر قانونی مورد استفاده قرار داد.

نویسنده، هر کدام از علت های نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال بالا را مورد نقد و بررسی قرار داده است:

در مورد قانونی بودن پول

به گزارش آسمونی تا آنجا که به قانون مربوط می‌شود، این موضوع که وقتی یک دولت چیزی را به عنوان پول قانونی انتخاب می‌کند، به طور خودکار در بین افراد آن جامعه پذیرش و مقبولیت می‌یابد، درست است. اما در اصل برای اینکه یک چیز واجد شرایط پول بودن باشد، ضرورتی در قانونی بودن آن نیست. معیار اصلی پول در شریعت، پذیرش آن توسط مردم است – چه از طریق تحمیل آن به مردم از طریق قوانین و یا از طریق پذیرش گسترده داوطلبانه مردم.

bitcoin-religious-order

در مورد فقدان صادر کننده مرکزی

در مورد بیت کوین، از لحاظ ریاضی انکار قوانین و قواعد موجود بر روند استخراج و تراکنش‌های بیت کوین غیرممکن است زیرا فناوری رمزنگاری که مبنای بیت کوین است، این اجازه را به کسی نمی‌دهد. علاوه بر این، بیت کوین از فناوری بلاک چین استفاده می‌کند که بسیار امن‌تر از سیستم متمرکز دولت‌ها یا بانک‌های مرکزی است. به عنوان مثال، شبکه SWIFT به طور گسترده‌ای توسط بانک‌ها به عنوان یک سیستم پرداخت بین بانکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ماه فوریه 2016، 1 میلیارد دلار از حساب بانکی مرکزی بنگلادش دزدیده شد.

دلواپسی عمده شریعت در مورد پول به دلیل اهمیت حفظ و مراقبت از ثروت است. در طول تاریخ، در چندین مورد دولت‌ها و بانک‌های مرکزی زیادی به دلیل تورم باعث نابودی ثروت (ملی) زیادی شده‌اند: بسیاری از موارد در طول تاریخ، دولت‌ها و بانک‌های مرکزی از طریق تورم ثروت را از بین برده‌اند: جمهوری وایمار آلمان در سال 1923، یونان در سال 1944، مجارستان در سال 1946، یوگسلاوی در سال 1994، اندونزی در سال 1999 و زیمبابوه 2008 نمونه‌هایی از موارد هستند.

یک مثال از عصر معاصر: سیاست پولی و کاهش اجباری نرخ تبادلات ارز در ونزوئلا شکست خورده و این کشور در در بحبوحه یک بحران اقتصادی بزرگ قرار دارد. تورم این کشور در حدود 500 درصد است. در این مورد، فقدان یک مقام مرکزی، باعث قدرت بیت کوین شده است و برخی از مردم ونزوئلا به عنوان یک ذخیره ارزش و وسیله تبادل به سمت بیت کوین حرکت کرده‌اند. آن‌ها بیت کوین را قابل اعتماد تر از ارز ملی خود یعنی bolivar می‌دانند که برای خرید یک قرص نان باید چند صد اسکناس پرداخت شود.

در مورد نوسان و ثبات قیمت

یکی از دلایلی که برخی علما بیت کوین و ارزهای دیجیتال را حرام می‌دانند، ناپایدار بودن و نوسانات بسیار زیاد این نرخ تبادل این ارز است. نوسانات یک عامل خارجی است که در تعیین اعتبار پول و ارز نقشی ندارد. قیمت‌ها همیشه بر اساس قاعده عرضه و تقاضا تغییر می‌کنند، همان‌طور که در همه دارایی‌های دیگر مانند طلا، نقره و ارزهای فیات نیز وجود دارد.

به دلیل حقیقت نوسانات، نمی‌توان بیت کوین و ارز دیجیتال را حرام اعلام کرد. در حقیقت اگر این شرط تعیین کننده بود، تجارت طلا، نقره، دلار آمریکا و یورو هم غیرشرعی است، چرا که این دارایی‌ها نیز دارای نوسان هستند. برای مثال، دو برابر مقدار طلایی که تاکنون در تاریخ تمدن بشری استخراج شده است، در بازارهای دیجیتال طلا در یک دوره سه ماه تجارت شد.

در مورد کاربردهای نامشروع و غیرقانونی

همچنین معمولاً این‌گونه استدلال می‌شود که بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال عمدتاً برای پول‌شویی و دیگر مقاصد غیر قانونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این هم یک عامل خارجی است که مستقیماً ارتباطی با معیار قانونی اسلامی یک پول ندارد.

به طور کلی، استفاده از یک چیز مشروع برای هدف نامشروع، آن را نامشروع نمی‌سازد. برای مثال می‌توان به یک روایت از حضرت محمد (ص) اشاره کرد که او فروش انگور به یک تاجر شراب را ممنوع اعلام کرده بود. این برای آن است که شراب در شریعت حرام است اما تولید و تجارت انگور برای اهداف مشروع، بلا مانع است.

در این مورد، نکته قابل توجه اینجاست که تمام ارزهای فیات فعلی برای اهداف غیرقانونی مانند پول‌شویی، کلاهبرداری و تجارت نامشروع مورد استفاده قرار می‌گیرند. اینکه دلار آمریکا در بین تمام ارزهای دیگر، بیشترین کاربرد را برای پول‌شویی و مقاصد غیرقانونی دارد، کاملاً روشن است.

دیدگاه دوم: ارز دیجیتال در اصل جایز است

برخی دیگر از علما معتقدند که بیت کوین در اصل جایز است. این دیدگاه را می‌توان با توجه به بحث قبلی درباره معیارهای پول و طلا بررسی کرد.

یک قاعده قانونی مشهور توسط فقها ارائه شده است: «الأصل فی المعاملات الإباحة». این به این معنی است در معاملات تجاری، اصل کلی قابل قبول است. به عبارت دیگر، همه چیز جایز است، مگر اینکه ما آن را کاملاً بر خلاف اصول شریعت بدانیم.

با توجه به این اصل، ارز دیجیتال در اصل جایز است. به همین ترتیب، در صورت وجود ویژگی‌های زیر، هر چیزی را می‌توان پول در نظر گرفت:

1. در میان مردم به عنوان یک چیز ارزشمند تلقی شود.

2. توسط همه یا گروه قابل توجهی از مردم به عنوان وسیله تبادل پذیرفته شود.

3. وسیله‌ای برای سنجش ارزش باشد.

4. به عنوان واحد حساب عمل کند.

بنابراین، هر ارز دیجیتال (مانند بیت کوین) که شرایط فوق را داشته باشد، به عنوان پول مقبول است.

یکی از مدرسه‌های دینی اسلامی آفریقای جنوبی، دارالعلوم زکریا، در بیانیه اعلام کرد که بیت کوین شرایط مال را دارد و بنابراین تجارت آن جایز است. با این حال، این مدرسه خاطرنشان کرد که ارزهای دیجیتال به عنوان پول واجد شرایط، باید توسط مقامات دولتی مربوطه مورد تأیید قرار گیرد.

نظر مراجع در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال

نتایج به دست آمده در مورد نظر مراجع در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال

برای نتیجه گیری درست، نویسنده مایل است برخی نکات کلیدی را روشن کند:

1- درک و آگاهی درباره قیمت ارز دیجیتال، استخراج، تراکنش‌ها، امنیت و تأثیرات سیستماتیک، در حال پیشرفت است. بنابراین، انتظار می‌رود که نسبت به شناخت هر چه بیشتر ارز دیجیتال، دیدگاه‌های شریعت آگاهانه‌تر و قابل اعتماد تر شود.

2- بلاک چین فقط پلتفرمی برای بیت کوین و ارز دیجیتال نیست. این یک دفترکل دیجیتال و غیرمتمرکز است که توانایی ثبت هر نوع اطلاعاتی را به صورت امن و غیرقابل تغییر دارد. بلاک چین می‌تواند در شریعت به عنوان یک مزیت در شفافیت و افشای حقیقت در نظر گرفته شود. بلاک چین می‌تواند به منظور احقاق اعتماد در تراکنش‌ها و مبادلات به خوبی عمل کند.

3- با توجه به شرایط فعلی بیت کوین، نویسنده با دیدگاه دوم موافق است که بیت کوین در اصل جایز است، زیرا بیت کوین با توجه به قیمت بازارهای جهانی ارزشمند است و در میان افراد زیادی مانند بازرگانان، نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال نانوایی‌ها،رستوران‌ها و حتی خرده فروشان بزرگ مانند Overstock.com به عنوان روش پرداخت پذیرفته شده است.

علاوه بر این، ممکن است افرادی بیت کوین را به عنوان وسیله تبادل مخفی خود پذیرند. برای تصمیم گیری وضعیت شریعت و جایز بودن بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، طبقه بندی زیر در محیط قانونی و نظارتی رایج اهمیت دارد. از نظر حوزه قضایی برای ارزهای دیجیتال سه حالت کلی وجود دارد:

الف) حکومت‌های که در آن استفاده از ارزهای دیجیتال صراحتاً ممنوع است. در چنین حوزه قضایی، معامله با ارزهای دیجیتال مجاز نیست.

ب) حکومت‌هایی که در آن تنظیم کننده‌ها درباره ارزهای دیجیتال سکوت اختیار کرده‌اند و قانونی یا غیرقانونی بودن آن اعلام نشده است. در این فضاها اغلب تنظیم کنندگان به اخطارها و هشدارهای عمومی بسنده می‌کنند.

ج) حکومت‌هایی که در آن تنظیم کنندگان ارز دیجیتال را به عنوان یک دارایی و یا یک پول جایگزین پذیرفته‌اند و برای استفاده عموم مردم قوانین را تنظیم می‌کنند.

از دیدگاه شریعت، در دو حوزه قضایی آخر، معامله با بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر بلا مانع است. با این حال، حفاظت از ثروت یکی از اهداف اساسی شریعت است. بنابراین، کاربران ارزهای دیجیتال موظف به مراقب بودن هستند.

4- چشم انداز ارزهای دیجیتال به ویژه بیت کوین تبدیل شدن به یک ارز جایگزین بدون کنترل مرکزی و در یک شبکه همتا به همتا است. بازارهای ارز دیجیتال در معرض نوسانات شدید قرار دارند و احتمالاً این وضعیت تا چند سال آینده هم به همین صورت باقی بماند. در بسیاری از حوزه‌های قضایی، وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال همچنان نامشخص است که به نوسانات می‌افزاید. بنابراین، هرگونه سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال (چیزی که اکنون به صورت گسترده انجام می‌شود) توصیه نمی‌شود. همانطور که قبلاً ذکر شد، در نظر گرفتن یک پول یا ارز به عنوان کالا و سرمایه گذاری روی آن، با چشم‌اندازهای پولی در تضاد است. در روی دیگر سکه، گسترش و بهره‌مندی از شبکه‌های ارزهای دیجیتال به عنوان روش پرداخت، در صورت داشتن مزایا بهتر نسبت به سیستم‌های معمولی توصیه می‌گردد.

5- افزایش سریع محبوبیت در حوزه ارزهای دیجیتال و فناوری مربوط به آن، به ویژهافزایش ICOها (عرضه‌های اولیه سکه)، فرصت‌های سرمایه گذاری تردید آوری را ایجاد کرده است. اگر چه بررسی ICO ها خارج از بحث این مقاله است، همهسرمایه گذاران باید ملاحظات لازم را انجام دهند. جوامع مسلمان به ویژه باید بااحتیاط کنند، زیرا اخیراً کلاهبرداران زیادی در حوزه ارزهای دیجیتال با استفاده از تبلیغاتی مانند سرمایه گذاری حلال سعی در خالی کردن جیب مردم را دارند. بهعنوان یک قاعده کلی، تقریباً تمام فرصت‌های سرمایه گذاری که وعده بازگشت سرمایه را به شما می‌دهند، کلاهبرداری‌هایی از نوع پانزی و هرمی هستند که هردوی آن‌ها نامشروع و حرام هستند.

معاملات فیوچرز از نظر شرعی مشکلی ندارن؟

بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
ابتدا باید توجه داشته باشید که خرید و فروش ارزهای دیجیتال باید مطابق قوانین و مقررات جمهوری اسلامی انجام شود.
و اما نسبت به استفاده از اهرم در این بازارها، اگر به عنوان قرض باشد و همراه با سود بازپس گرفته شود ربا و حرام است اما اگر مبلغ اضافه به عنوان کارمزد و در قبال خدمات ارائه شده و در حد متعارف باشد، اشکالی ندارد.
همچنین اگر اعتبار در ضمن عقد شرعی دیگری (مثل مشارکت اعتبار دهنده با گیرنده اعتبار در تجارت) باشد اشکالی ندارد.

مونا بزرگی

Moderator

سلام، از دیدگاه اسلامی، رمزارزها یک دارایی محسوب می‌شوند و معامله و خرید و فروش یک دارایی اگر خلاف قوانین آن کشور نباشد، ایرادی ندارد. در معاملات فیوچرز هم ما در بورس آتی مشابه این مورد را داریم و هیچ مشکلی وجود ندارد. اما توصیه می‌کنیم برای اطمینان بیشتر حتما به مراجع تقلید خود مراجعه کنید.
​

faeze feizi

عضو شناخته شده

ممنونم . حتما

مونا بزرگی

Moderator

amir1768

عضو شناخته شده

من تماس گرفتم اول گفتند که شرعی نیست اما بعد که ساز و کار رو توضیح دادم و با بورس ایران مقایسه کردم گفتند مشکلی نداره و حلاله و دقیقا همین حرفی که شما فرمودید رو زدند

jafarpour87

عضو فعال

کلا معامله پول یا پول مضاعف یکم شبهه توشه چون مقدار پولی که قرض میگیرید با مقدار سودی که به دهندگان سرمایه به صرافی داده میشه توازن نداره البته نوع معاملات بورس کالای ما و سازکارش فرق داره با فیوچر مقایسش درست نیست نکنه خیلی مهم شرعی این قضیه اینه شرع با لیکویید شدن مخالفه !که در توصیف قمار دقیقا این مطلب زکر شده البته لیکویید اون زمان لفظش نبوده

HAMEDI

مدیر پیشکسوت

بسیار عالی و تشکر از توضیحات دوستان ، هر فردی که در این بازارها فعال میشود باید خودش با دیدگاه خود و اگر از مرجعی تقلید میکند ، با تحقیق وارد شود . به نظر بنده چون دو طرف معامله از همه شرایط راضی هستند ، مشکلی ندارد .

jafarpour87

عضو فعال

یه مطلبم بگم چون زمانی پیگیرش بودم برا معاملات خودم. یکی از دلایل حرام بودن قمار زایل شدن یک باره سرمایه افراده حالا نمیدونم مقایسه افراد از این مطلب چیه بستگی به مرجع داره حتما هر کس پیگر باشه خدایی نکرده اگه شبهه ای هست پول بی برکت وارد سرمایش نشه

یه نکته ای هم به قول بنده خدایی هر کس طماع باشه در این بازار اونقدر میچرخه تا اخر هر چی گرفته پس بده!هر وقت سودی گرفتید بازار رو ببندید تا مغز نفس بکشه این یک اصله

amir1768

عضو شناخته شده

فیوچرز یه جورایی شبیه کازینوعه
شاید خیلیا برنده شن ولی آخرش برنده اصلی صرافیه

jafarpour87

عضو فعال

عضو جدید دیجی‌بیت

سلام. شرعا خرید و فروش کالا حلال هست اما نزول حرام. وقتی که نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال شما یک ارز را به صورت اسپات معامله می کنید آن را می خرید و تا زمانی که نفروخته اید خواهید داشت اما وقتی در فیوچرز شما سل می زنید بدون اینکه رمز ارزی را داشته باشید عملا چیزی را که ندارید معامله می کنید و این از نظر شرعی درست نیست. از طرف دیگه وقتی شما اسپات معامله می کنید به اندازه پول خودتان خرید می کنید و هیچ هزینه اضافی هم پرداخت نمی کنید و به کسی ربطی نداره که چند سال ارز خودتان را هولد کنید اما در فیوچرز شما دارید روزانه نزول اعتباری که از صرافی می گیرید را پرداخت می کنید و خرید و فروش حلال و نزول حرام هست. حتی معاملات آتی ما هم از نظر شرعی مشکل داره برای همین هم چندین بار قوانین آن اصلاح شده و سهام را نمی توانیم در این بازار معامله کنیم. می بینید که یک بار طلا را وارد بازار می کنند یک بار حذف می کنند و نقره را مجاز می کنند باز طلا را مجاز می کنند و .

amir1768

عضو شناخته شده

اینکه بعضی موارد مثل سکه را از بازار آتی حذف کردند به علت تنظیم بازار و ثابت بودن قیمت اوناس
اگر از لحاظ شرعی ایرادی داشته باشه باهاش خیلی قاطع تر مخالفت میشه و اون بازار رو جمع میکنند
هرکس باید از مرجع خودش پیگیر این موضوع بشه

jafarpour87

عضو فعال

منطقتون درسته ولی از مرجع ها باید چک بشه چون بعضی ها اعتقاد دارن با باز شدن معامله شما صاحب اون ارز هستید و استاپ زدن میاد به کیف در کل همونطور که گفتم شبهه توشه

اِیسا

عضو جدید دیجی‌بیت

کاش یک شخصی به ما جواب درست رو میداد.مبحث ارزهای دیجیتال خیلی پیچیده ست و شاید برخی مراجع دقیقا متوجهش نشن.اما چیزی که واسه من محرزه اینه که چون یه داراییه خرید اسپاتش هیچ اشکالی نداره و دولت ها هم دیر یا زود جلوی این سیستم کوتاه میان.
مشکل من بحث فیوچرزش هست.که در اون تحلیل روند و جهت قیمت اتفاق میفته.من یه جا خوندم که اقای خامنه گفتن که معامله اختلاف ارزش یک جفت ارز حلاله و اگر بابت اهرم سود به کارگزار پرداخت بشه حکم نزول رو داره و حرامه. اما ربا نمیدیم.کارمزدی رو میدیم که توی بورس خودمونم پرداخت میشه که اتفاقا میزانش خیلی بیشتر از فی صرافی هاست!
کاش مشروعیت معاملات فیوچرز واسه من محرز میشد تا با دل راضی کار میکردم.کسی اگه دقیق اطلاع داره بگه

اِیسا

عضو جدید دیجی‌بیت

چه سازوکاری رو براشون توضیح دادین میشه بگین؟اخه بحث فیوچرزش که میگن صوریه و معامله واقعی نیست و این صحبتا. چی گفتین که گفتن بی اشکاله؟

amir1768

عضو شناخته شده

در مورد نحوه کار که به صورت قرضی و اهرمیه توضیح دادم و اینکه توی بازار آتی و آپشن بورس خودمون هم هست فرمودن چون مال محسوب میشه میتونید فعالیت کنید.

Mohammad Goodarzi

عضو فعال

به‌نظرم زمانی بریم سراغ مراجع که عقل خودمون نتونه پاسخ‌گوی یک سوالی باشه.اگر منطقی به قضیه نگاه کنیم، زمانی که توی مارجین شما از صرافی وام می‌گیرید، باید به ازای هر روزی که اون پول دستتون هستش بهرش رو پرداخت کنید. این بهره میشه حروم به‌نظر من. خود بانک‌های ماهم دارن بهره می‌گیرن منتها به صلاح مملکت نیست که جلوش رو بگیرن مثل خیلی از چیزای دیگه که کاری باهاش ندارن

amir1768

عضو شناخته شده

دقیقا به نظرم این موارد چیزیه که هرکس خودش باید در موردش تصمیم گیری کنه
من به شخصه ایرادی برای فعالیت توی مارجین و فیوچرز نمیبینم اما به خاطر ابزار نامناسب بازار ترجیح میدم فقط اسپات کار کنم و فعالیت توی فیوچرز برام توجیه اقتصادی نداره

sinacrypto

عضو جدید دیجی‌بیت

سلام. دوستان وقت بخیر.
لطفا تا زمانی که به جواب دقیق نرسیدیم، این تاپیک فعال نگه دارید. چون واقعا مهم. نگاه به ارزهای دیجیتال هر روز داره بیشتر میشه، اوضاع اقتصادی نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال مردم هر روز بد و بدتر میشه، و دید همه مردم به خرید و فروش ارز دیجتیال چون به دلار است و ارزش بیشتری در مقابل تومان دارد اکثرا به سمت خودش میکشه.
من هم خیلی تحقیق کردم که آیا خرید و فروش ارزهای دیجیتال از نظر شرعی مشکل دارند یا خیر. فیوچرز هم برام خیلی مهمه. بعضی مراجع اصلا موضوعیت خرید و فروش ارز دیجیتال حرام اعلام می کنند چه به سره فیوچرز ازشون سوال کنیم. ولی چون در راس همه رهبر عزیز منوط به قانون کشوری کردند یک دید مثبت به این موضوع وجود دارد.
از طرفی دولت هم جدید پست و سمت برای ارزهای دیجیتال تعریف کرده ولی هنوز پاسخ روشنی نداده.

من خودم از کسانی که به صورت خبره در این بازار فعال هستند نظر اون ها رو هم پرسیدم اکثرا جواب دادن، خرید و فروش فیوچرز مثل وامی که بانک ها در اختیار ما قرار می دهند. اگر وام و سودی که بانک از ما ایراد نداره چرا به ارزهای دیجیتال ایراد می گیرن.
یکی از دوستان میگفت که از مراجع توی قم سوال کرده گفته اگر اون پولی که صرافی بابت فیوچرز از ما میگیره بابت سازو کار خودش، کارمزده ایراد نداره ولی اگه داره سود از ما میگیره ایراد داره.
خلاصه من هم در آخر قانع نشدم آیا معاملات فیوچرز ایراد داره یا نه.

لطفا بیاید این تاپیک زنده نگه داریم تا این موضوع روشن بشه، هر روز ارزهای دیجیتال داره شناخته تر میشه و قشر جوان به این سمت کشیده میشه.
ممنون.

بررسی جامع فقهی بیت کوین حلال و ارزهای دیجیتال

در زمانه ای که تغییرات به سرعت هر چه تمام تر در حال انجام هستند، عده ای سوال های بسیار زیادی در مورد این تغییرات دارند. هنوز موضوع کارت های اعتباری برای بسیاری از کشور های عربی پیچیده است. در این بین موضوع جدید تری به نام ارز های دیجیتال و مخصوصا بیت کوین مطرح شده است. و بسیاری از مردم جهان در تبادلات شخصی و سازمانی خود از بیت کوین استفاده می کنند. اما حکم و نظر فقها در مورد بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال چیست؟ آیا بیت کوین حلال هم وجود دارد؟ آن طور که غذای حلال در بازار های اروپایی به فروش می رسد! مسلمانان به خاطر این که تابع شریعت دین شان هستند هر چیزی را بدون تحقیق و رسیدگی علمی نمی پذیرند.

خیلی از آن ها از محصولات جدید هم استفاده نمی کنند مگر آن که حجم فقهی آن را بدانند. آیا همان طور که گوشت و خوراک با آرم و نماد حلال در میان مسلمانان جهان رایج است، چیزی به نام بیت کوین حلال هم وجود دارد؟ آیا آن ها می توانند از بیت کوین حلال استفاده کنند؟ در تاریخ سیزدهم آوریل 2018 قیمت هر واحد بیت کوین بیش از یک هزار دلار افزایش یافت. ولی دلیل آن چه بود؟ علتش انتشار مقاله ای در یک نشریه ی اندونزیایی بود. عنوان مقاله ” تحلیل شرعی بیت کوین، ارزهای دیجیتال و بلاک چین” بود. در این مقاله شخصی به نام محمد ابوبکر به تحلیل کاملی از ارز های دیجیتال پرداخته بود. به دلیل این که این تحلیل نگاه مثبتی به بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال محسوب می شد، به طور ناگهانی قیمت این ارز ها صعود نمود.

مال در قانون شریعت چیست؟

بیایید قبل از آن که ببینیم آیا بیت کوین حلال وجود دارد و فقه بیت کوین چیست سری به قوانین موجود شریعت بزنیم. در شریعت سه منبع برای فهم قواعد شرعی وجود دارد. یکی قرآن و احادیث، دیگری سنت و آخرین آن ها عرف است. فقها و قانون گذاران دینی هم از روی این سه منبع احکام را صادر می کنند. لفظ حلال و یا حرام بودن فقط در مورد چیز هایی به کار می رود که بتوان بر روی آن ها مالکیت مادی و یا معنوی پیدا نمود. در دین اسلام به چنین مواردی مال می گویند. حال برخی از فقهای دینی معتقدند مال تنها چیزی است که عینیت داشته باشد. یعنی وجود فیزیکی داشته و قابل لمس باشد.

اما عده ی دیگری از فقها معتقدند این مالکیت می تواند معنوی هم باشد و اتفاقا عینیت ناشته باشد. مثلا فقهای اهل سنت حنفی مورد اول را می پذیرند. یعنی معتقدند مال یعنی چیزی که بتوان آن را دید و لمسش نمود. اما فقهای شافعی و حنبلی و مالکی، مالکیت معنوی را هم می پذیرند. مثلا معتقدند حقوق و مزایایی که در قبال انجام کاری مشخص دریافت می گردد هم شامل مال است. و می تواند به فردی تعلق پیدا کند.

شرایط مال چیست؟

حال ببینیم آیا بیت کوین حلال و یا بیت کوین حرام وجود دارد؟ عجله نکنید. به آن ها هم می رسیم. از جمله ی شرایط مال این است که جایز و مشروع باشد. مثلا الکل و مردار که حرام هستند مال محسوب نمی گردند و نمی توانند متعلق به کسی شوند. بنابر این می توان گفت که اگر بیت کوین حرام هم داشته باشیم، نمی تواند مال محسوب گردد. و متعلق به کسی نخواهد بود. یک شرط دیگر برای این که چیزی مال محسوب گردد این است که عرف و اجتماع آن را بپذیرد. حال از شما می پرسیم: آیا بیت کوین را جوامع قبول ندارند؟ آیا استفاده از آن و سایر ارز های دیجیتال در تبادلات معمول مجاز شمرده نمی شوند؟ به نظر می رسد کم کم به جواب سوال و حکم فقها نزدیک می شویم.

پول چیست؟

بر خلاف باور عموم که پول را فقط مسکوکات فلزی و اسکناس ها می دانند، به هر چیزی که برای تبادلات رایج استفاده شود پول گفته می شود. مثلا ممکن است در یک منطقه برای تبادلات خود از چای یا زعفران استفاده گردد. در این حالت چای ماهیت پول را به خود می گیرد. از دیگر مواردی که به لغت پول منتصب نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال است، می توان به مقبولیت جامع مردم اشاره کرد. پس هر چیزی هم که در تبادلات روزمره و عادی به صورت گسترده استفاده گردد به عنوان پول شناخته می شود. شرط دیگر این که چیزی خاصیت پول را پیدا کند این است که بتوان ارزش آن را مرتبا سنجید. یعنی واحد داشته باشد. خب ظاهرا تا به این جا بیت کوین حائز تمامی این شرایط بوده است. و در آخر این که بتوان برای محاسبه ی ارزش بقیه اجناس هم از آن استفاده نمود.

حکم قطعی چیست؟ آیا بیت کوین حلال است؟

همان طور که گفتیم نظر علما در مورد مالکیت و خود لغت مال دو گونه است. دسته ی اول معتقدند مال تنها شامل چیز هایی می شود که وجود عینی و فیزیکی دارند. و دسته ی دوم هم معتقدند مالکیت می تواند جنبه ی معنوی هم داشته باشد. بنابر این دسته اول معتقدند بیت کوین حرام است. و دسته ی دوم هم می گویند بیت کوین حلال می باشد. حال این که حکم برای شما چگونه است، بر می گردد به این موضوع که شما از کدام دسته از فقهای اسلامی تبعیت و اطاعت می کنید. نمی توانید فقط در همین مورد به خصوص بیت کوین حلال را در نظر بگیرید و سایر احکام شان را نپذیرید.

دلایل دیگر در مورد عدم وجود بیت کوین حلال برای برخی مسلمانان

برخی معتقدند بیت کوین حلال نیست. زیرا اصلا قانونی نیست. ضمنا صادر کننده ی آن هم معلوم نیست. از طرفی پشتوانه دولتی ندارد. نوسانات زیاد آن هم که همه می دانند چگونه است. یعنی پایداری ارزش هم ندارد. به دلایل بالا می توان از بیت کوین برای مقاصد تروریستی و حرام هم استفاده نمود. زیرا تقریبا قابل نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال رد گیری نیست. اما گروه دیگر فقها که معتقدند بیت کوین حلال است توجه و تمرکز شان را از این موارد منفی برداشته اند و سعی دارند روی دیگر سکه را ببینند. آن ها به آزادی و راحت تر شدن تبادلات فکر می کنند. و این که بیت کوین و ارز های دیجیتال چه قدر می توانند به انسان ها در موارد مختلف کمک کنند.

حکم بیت کوین چیست

تا زمانی که این ارز پشتوانه دقیق و روشن مثل حمایت بانک مرکزی کشور را نداشته باشد بدون پشتوانه و ارزش است و اگر اقتصاد کشور را بر اساس آنچه کارشناسان اقتصادی می گویند با پولشویی ها و دور زدن حق حاکمیت نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال به خطر بیندازد از نظر شرع بدیهی است که دارای اشکال است.

تاریخ نشر: 13 اسفند 1399 بروزرسانی: 18 آبان 1400

«استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی»

حکم معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چیست؟

ورود در این معاملات اشکال دارد .

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر استفتائات آیت الله العظمی نوری همدانی.

حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی

«استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی»

سوال: حکم معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چیست؟

با توجه به ابهامات فراوانی که این نوع معامله دارد، استفاده از این پول جایز نیست .

آیت الله وحید خراسانی

«استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی»

سوال: حکم معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چیست؟

آيت الله صافي گلپايگاني

«استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی»

سوال: حکم معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چیست؟

آيت الله شبيري زنجاني

معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چه حکمی دارد؟
پاسخ
چنانچه استفاده از این‌گونه ارزها نوعاً مفسده اقتصادی داشته یا خلاف قانون باشد، خرید و فروش آن‌ اشکال دارد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی.

حکم بیت کوین چیست بیت کوین بیت کوین چیست بیت کوین در ایران بیت کوین رایگان بیت کوین به زبان ساده بیت کوین کش بیت کوین ماینینگ بیت کوین دونی بیت کوین قیمت بیت کوین خرید بیت کوین صرافی بیت کوین صدا و سیما بیت کوین صهیونیست بیت کوین صدا سیما بیت کوین صوتی صرافی بیت کوین در تهران صاحب بیت کوین بیت کوین قیمت بیت کوین قانونی است؟ بیت کوین قطره ای بیت کوین قیمت لحظه ای بیت کوین قیمت اولیه بیت کوین قابل اعتماد است بیت کوین قسمت بیت کوین قابل ردیابی است بیت کوین قیمت دلار بیت کوین ثبت نام خرید بیت کوین بدون ثبت نام ثغرة بيتكوين بیت کوین فروش بیت کوین فارسی بیت کوین فارم بیت کوین فرهاد بیت کوین فورک بیت کوین فارس نیوز بیت کوین فیزیکی بیت کوین فارس بیت کوین فارکس بیت کوین فروم بیت کوین غیر قانونی بیت کوین غیر قانونی است بیت کوین عصر ایران بیت کوین عالی عملة بيتكوين عکس بیت کوین عاقبت بیت کوین بیت کوین ها بیت کوین هک بیت کوین هرمی بیت کوین همایش بیت کوین هک شد بیت کوین هش بیت کوین هدیه بیت کوین هادی بیت کوین هک شده بیت کوین های گمشده بیت کوین خرید بیت کوین خرید و فروش بیت کوین خبر بیت کوین خامنه ای بیت کوین خوب یا بد بیت کوین خبرگزاری فارس بیت کوین خوبه؟ بیت کوین خوب است یا بد بیت کوین بخریم بیت کوین جادی بیت کوین چیست بیت کوین جدید بیت کوین جنریتور بیت کوین جیست بیت کوین جایزه جایگزین بیت کوین جایگاه بیت کوین در ایران بیت کوین چیست بیت کوین چیست آپارات بیت کوین چیست pdf بیت کوین چگونه کار می کند بیت کوین چین بیت کوین چند ساتوشی است بیت کوین چنده بیت کوین چیست زومیت بیت کوین چگونه استخراج می شود بیت کوین چی بیت کوین حلال است بیت کوین حرام است بیت کوین حباب بیت کوین حساب بیت کوین حکم شرعی بیت کوین حکم بیت کوین حسن عباسی بیت کوین یعنی چه بیت کوین یعنی چی بیت کویین یا اتریوم بیت کوین یا بیت کویین بیت کوین یعنی بیت کوین یک میلیون دلار بیت کوین یا بیت کوین کش بیت کوین یا پول الکترونیک بیت کوین یا بورس بیت کوین یوتیوب بیت کوین سیستانی بیت کوین ساتوشی بیت کوین سرمایه گذاری بیت کوین سایت بیت کوین ساز بیت کوین سوتی بیت کوین سقوط آزاد کرد بیت کوین سود بیت کوین سقوط کرد بیت کوین سقوط بیت کوین به زبان ساده بیت کوین بانک مرکزی بیت کوین بخریم یا نه بیت کوین به ریال بیت کوین به دلار بیت کوین بی بی سی بیت کوین بخریم بیت کوین بورس بیت کوین به چه درد میخورد بیت کوین بلاک چین بیت کوین شرعی بیت کوین شیراز بیت کوین شانسی بیت کوین شبکه خبر بیت کوین شبکه یک بیت کوین شروع بیت کوین شیکاگو بیت کوین شرط بندی شراء بيتكوين بیت کوین در شیراز بیت کوین لحظه ای بیت کوین لیون کامپیوتر بیت کوین لوکال بیت کوین لاتاری بیت کوین و لایت کوین بيتكوين للبيع بيت كوين لاند بالشروق بیت کوین ایران بیت کوین ایرانی بیت کوین استخراج بیت کوین آپارات بیت کوین اندروید بیت کوین از نظر شرعی بیت کوین اخبار بیت کوین از کجا بخریم بیت کوین ارزش بیت کوین ارزان بیت کوین تلگرام بیت کوین تاک بیت کوین تک بیت کوین تحریم بیت کوین تبریز بیت کوین تالک بیت کوین تقلبی بیت کوین تولید بیت کوین تحلیل بیت کوین تهران بیت کوین ماینینگ بیت کوین مجانی بیت کوین ماینینگ چیست بیت کوین مشهد بیت کوین ماین بیت کوین مقاله بیت کوین ملی بیت کوین مال کدام کشور است بیت کوین میخوام بیت کوین معنی بیت کوین گلد بیت کوین گلد قیمت بیت کوین کش بیت کوین گلد در بلاک چین بیت کوین گیم بیت کوین سرمایه گذاری بیت کوین سرمایه گزاری گرفتن بیت کوین رایگان گرفتن بیت کوین گرفتن بیت کوین زیاد بیت کوین نمودار بیت کوین نمودار قیمت بیت کوین نرخ بیت کوین خرید بیت کوین نی نی سایت بیت کوین نرم افزار بیت کوین نیوز بیت کوین نقد بیت کوین نظر مراجع بیت کوین نظرات بیت کوین کش بیت کوین کلاهبرداری بیت کوین کاغذی بیت کوین کش رایگان بیت کوین کلیکی بیت کوین کیف پول بیت کوین کور بیت کوین کد چیست بیت کوین کیست بیت کوین کاوی بیت کوین طلا بیت کوین طلایی کسب بیت کوین از طریق بازی طريقة بيتكوين بیت کوین زومیت بیت کوین زیاد بیت کوین زومجی بیت کوین زیر ذره بین بیت کوین زنده بیت کوین زبرا بیت کوین به زبان ساده بیت کوین رایگان زیاد دریافت بیت کوین زیاد گرفتن بیت کوین زیاد بیت کوین رایگان بیت کوین را از کجا بخریم بیت کوین رایگان زیاد بیت کوین رایگان ایرانی بیت کوین رایگان چیست بیت کوین رایگانحکم بیت کوین احکام شرعی بیت کوین حکم شرعی پول مجازی بیت کوین حلال است بیت کوین سیستانی نظر مراجع در مورد بیت کوین پلیس فتا نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال بیت کوین بیت کوین حرام است قوانین بیت کوین در ایران با بازی بیت کوین رشد بیت کوین ربا بیت کوین رکورد زد بیت کوین رایگان 2017 بیت کوین پاورپوینت بیت کوین پلیس فتا بیت کوین پول بیت کوین پول مجازی بیت کوین چیست بیت کوین پایش بیت کوین پول کدام کشور است بیت کوین پیش بینی بیت کوین پشتوانه بیت کوین پولشویی بیت کوین در ایران بیت کوین دونی بیت کوین در بورس بیت کوین دایموند بیت کوین در فارکس بیت کوین دیجیاتو بیت کوین دنیای اقتصاد بیت کوین در تلگرام بیت کوین در بورس ایران بیت کوین در چین بیت کوین ویکی پدیا بیت کوین والت بیت کوین و اتریوم بیت کوین و بلاک چین بیت کوین و پولشویی بیت کوین و پلیس فتا بیت کوین و بانک مرکزی بیت کوین وبمانی بیت کوین و دلار بیت کوین و ارزهای دیجیتال

هم رسانی پرینت ایتا سروش WhatsApp Telegram پست الکترونیک Facebook Twitter Google+

حکم مراجع تقلید درباره بیت کوین چیست؟

بیت کوین که این روزها به عنوان یک صنعت از آن یاد می‌شود؛به دلیل مصرف برق زیاد با واکنش تند دولت مواجه شده است. همچنین مراجع نظرات متفاوتی در این خصوص دارند.

به گزارش «تابناک» به نقل از مجله مهر، در چند ماه گذشته تعداد استخراج‌کنندگان بیت کوین در ایران به بیشترین حد خود رسیده است، تا جایی نظرات فقها در خصوص ارز های دیجیتال که وزارت نیرو این کار را به دلیل مصرف زیاد برق ممنوع اعلام کرده است، اما همچنین روز گذشته فیروزآبادی، رئیس شورای عالی فضای مجازی روز گذشته اعلام کرده است: «قانونی برای فعالیت ماینینگ در کشور نداریم و به همین دلیل نمی‌توانیم بگوییم آنچه هم‌اکنون توسط عده‌ای از مردم انجام می‌شود، خلاف قانون است. چون قانونی وجود ندارد که با آن مغایرت داشته باشد.» ظاهراً انفعال در زمینه قانون‌گذاری حوزه ارز دیجیتال، موجب می‌شود کسانی که قصد وارد شدن به این حوزه را دارند، به نوعی با سردرگمی روبه‌رو شوند. اما نظر مراجع در این بین متفاوت است.

آیت‌الله مکارم شیرازی: «با توجه به ابهامات زیادی که بیت کوین دارد معامله آن اشکال دارد».

آیت الله وحید خراسانی: «خرید و فروش آن باطل است.»

آیت الله شبیری زنجانی: «چنانچه استفاده از این‌گونه ارزها نوعاً مفسده اقتصادی داشته یا خلاف قانون باشد، خرید و فروش آن اشکال دارد.»

آیت‌الله صافی گلپایگانی: «حرام و اکل مال به باطل است. والله العالم».

آیت الله نوری همدانی: «ورود در معامله پول‌های مجازی اشکال شرعی دارد.»

اما از سوی دفتر مقام معظم رهبری نفیا و اثباتا نظری داده نشده است. در واقع نه حکم به حرمت می‌دهند و نه اجازه فعالیت را می‌دهند؛ لذا وظیفه مقلدین معظم‌له، از آنجا که مرجع تقلید نظر نداده، وظیفه عمل به احتیاط است.