واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟

آموزش بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال
رسول حیدری، مدرس و تحلیلگر بازارهای سرمایه Rasoul Heidari

واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری، محلی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازارهای مالی است. در تعریف تئوریک، صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سرمایه است که تعدادی از سرمایه گذاران فردی به آن می پردازند و برای سرمایه گذاری جمعی در سهام و اوراق بهادار استفاده می شود.

این صندوق‌ها برای افرادی که قصد دارد به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه گذاری کنند یا اینکه زمان و اطلاعات کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند مناسب است. سپردن سرمایه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به تضامین قانونی موجود و افراد خبره در این حوزه، ریسک ورود مستقیم و از دست دادن سرمایه در بازارهای مالی را به شدت کاهش می‌دهد.

یک صندوق سرمایه گذاری با توجه به تعریف آن می‌تواند مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار باشد. می‌توانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که افراد مختلف، پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند.

واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟

صدها یا هزاران نفر، مبلغی از دارایی خود را نزد این صندوق‌های سرمایه گذاری می‌گذارند. مجموعه همه این مبالغ، دارایی صندوق را شکل می‌دهد. برای اینکه سهم هر فرد از این دارایی کلی و بزرگ مشخص شود و همچنین ورود و خروج به صندوق آسان باشد، مجموعه دارایی صندوق‌های سرمایه گذاری به بخش‌هایی به نام «واحد» یا «یونیت» تقسیم می‌شود که قیمتی معادل صد هزار تومان یا بیشتر دارند. بنابراین هر فرد در مراجعه به صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند یک یا چند واحد را خریداری کند. هنگام خروج نیز می‌تواند یک یا چند یا همه واحدهای خود را به فروش برساند. در نتیجه، امکان سرمایه ‌گذاری با مبالغ اندک برای افراد وجود دارد. علاوه بر این، در صورت نیاز به وجه نقد، نیازی به خروج همه سرمایه از صندوق وجود ندارد و می‌توان به میزان نیاز از آن برداشت کرد، بدون آنکه به میزان بازدهی آسیبی وارد شود.

صدور و ابطال واحد یا یونیت صندوق‌های سرمایه گذاری به چه صورت است؟

قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های غیرقابل معامله، ۲ الی ۳ روز کاری بعد مشخص می‌شود. به همین دلیل، هنگامی ‌که افراد برای سرمایه‌گذاری به یک صندوق مراجعه می‌کنند، از آن می‌خواهند تعداد واحد مشخصی را برایشان صادر کند. پس از گذشت ۳ روز و مشخص شدن قیمت، صندوق، واحدها را صادر می‌کند. با توجه به تغییر همیشگی قیمت واحدها، میان مبلغ پرداخت ‌شده و مبلغ واحدهای خریداری ‌شده، مابه‌التفاوتی وجود خواهد داشت که صندوق، آن را به‌حساب فرد بازگشت می‌دهد. هنگام فروش نیز، پس از ارائه درخواست فروش واحد، دو روز زمان نیاز است تا قیمت واحدها مشخص شود و واحدهای فرد فروخته یا ابطال شود.

آموزش بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال

رسول حیدری، مدرس و تحلیلگر بازارهای سرمایه Rasoul Heidari

واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟

صدها یا هزاران نفر، مبلغی از دارایی خود را نزد این صندوق‌های سرمایه گذاری می‌گذارند. مجموعه همه این مبالغ، دارایی صندوق را شکل می‌دهد. برای اینکه سهم هر فرد از این دارایی کلی و بزرگ مشخص شود و همچنین ورود و خروج به صندوق آسان باشد، مجموعه دارایی صندوق‌های سرمایه گذاری به بخش‌هایی به نام «واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟ واحد» یا «یونیت» تقسیم می‌شود که قیمتی معادل صد هزار تومان یا بیشتر دارند. بنابراین هر فرد در مراجعه به صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند یک یا چند واحد را خریداری کند. هنگام خروج نیز می‌تواند یک یا چند یا همه واحدهای خود را به فروش برساند. در نتیجه، امکان سرمایه ‌گذاری با مبالغ اندک برای افراد وجود دارد. علاوه بر این، در صورت نیاز به وجه نقد، نیازی به خروج همه سرمایه از صندوق وجود ندارد و می‌توان به میزان نیاز از آن برداشت کرد، بدون آنکه به میزان بازدهی آسیبی وارد شود.

مشخصات وب

آموزش بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال
رسول حیدری، مدرس و تحلیلگر بازارهای سرمایه Rasoul Heidari

آشنایی با مفهوم صندوق سرمایه‌گذاری

در این مطلب از sdbroker به معرفی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نحوه سرمایه‌گذاری در آن‌ها پرداخته‌ایم و مزایا و معایب هرکدام را به طور دقیق بررسی کرده‌ایم.

صندوق سرمایه‌ گذاری این روزها بیشتر از گذشته بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. تنوع در روش‌های سرمایه‌گذاری و سوددهی به‌مراتب بیشتر از سپرده‌های بانکی، باعث شده‌اند بیشتر افراد برای حفظ سرمایه خود و کسب سود از آن، به این صندوق‌ها روی بیاورند.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ، مزایای آن‌ها، نحوه ورود به آن‌ها و بسیاری موارد دیگر، از موضوعاتی هستند که در این مطلب آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. اگر قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارید اما نمی‌دانید از کجا شروع کنید، مطالب این صفحه می‌تواند راهنمای شما باشد.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری نهادهای مستقلی هستند که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها می‌توانند دارایی خود را قرار داده و با ریسک اندک بهینه‌ترین سود را از سرمایه‌گذاری خود دریافت کنند.

در این صندوق‌ها می‌توانید یک سبد دارایی متنوع از اوراق بهادار و سهام داشته باشید. مزیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در این است که متخصصان این حوزه به‌جای شما سرمایه‌گذاری در بازار بورس را بر عهده می‌گیرند و به‌این‌ترتیب به‌صورت غیرمستقیم می‌توانید در بازار بورس فعال باشید.

این روش برای افرادی مناسب است که زمان یا تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس را ندارند. به‌این‌ترتیب تصمیم می‌گیرند سرمایه خود را در اختیار نهادهای مالی قرار دهند که مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت کرده‌اند. نحوه دریافت سود از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسته به انواع آن می‌تواند متفاوت باشد که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

مزایای صندوق سرمایه‌ گذاری می‌تواند بسیار متنوع باشد. در ادامه به مهم‌ترین مزایای این صندوق‌ها اشاره می‌کنیم:

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس چهارچوب‌هایی که سازمان بورس تعیین می‌کند، یک سبد متنوع تشکیل می‌دهند که شامل اوراق بهادار و دارایی نقدی می‌شود. متنوع بودن سبدهای سرمایه‌گذاری باعث می‌شود که ریسک در این زمینه کاهش پیدا کرده و سرمایه‌گذار می‌تواند بابت سود دریافتی خود اطمینان خاطر بیشتری داشته باشد.

صرفه‌جویی در زمان

همان‌طور که در بالاتر نیز اشاره کردیم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای افرادی که زمان کافی برای یادگیری قوانین و تکنیک‌های بورسی و پیگیری‌های مربوطه را ندارند، گزینه ایده آلی هستند. برای این منظور کافی است صندوق سرمایه‌ گذاری مورد اعتماد خود را پیدا کرده و سرمایه موردنظرتان را در این صندوق قرار بدهید.

مدیریت حرفه‌ای سرمایه

ازآنجایی‌که سرمایه شما در اختیار افراد حرفه‌ای قرار می‌گیرد، مدیریت آن نیز بهترین شکل انجام می‌پذیرد. تحلیلگران و افراد متخصصی که در این صندوق‌ها مشغول به کار هستند، بهترین موقعیت‌ها را برای سرمایه‌گذاری پول شما پیدا کرده و در صورت لزوم در بهترین زمان آن‌ها را می‌فروشند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری علاوه بر این‌که تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند، توسط حسابرس و متولی صندوق نیز تحت نظر بوده و شفافیت قانونی و روشن بودن مراحل سرمایه‌گذاری از ویژگی‌های این صندوق‌ها است.

قابلیت نقد شوندگی بالا

قابلیت نقد شوندگی از ویژگی‌های مثبت این صندوق‌ها است. این مسئله می‌تواند برای بسیاری از افراد در شرایط خاص مالی بسیار مهم باشد. با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها قادر خواهید بود هر زمان که بخواهید دارایی خود را نقد کرده و در حساب بانکی خود داشته باشید.

شرایط صندوق سرمایه‌گذاری

صندوق سرمایه‌ گذاری باید تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعال باشد. این صندوق‌ها مراحل ویژه‌ای از ثبت تا شروع به فعالیت را طی می‌کنند و بعد از آغاز به فعالیت، هر فردی با هر میزان سرمایه‌ای، می‌تواند در این صندوق‌ها آغاز به سرمایه‌گذاری کند. اما مشخصاً می‌توان گفت که برای هر صندوق، یک میزان حداقلی و حداکثری از سرمایه‌گذاری مشخص می‌شود که در اساسنامه و امید نامه مربوط به آن صندوق به آن اشاره می‌شود.

معمولاً گفته می‌شود خرید حداقل 1 تا 10 واحد برای سرمایه‌گذاری لازم است. همچنین هر فرد می‌تواند میزان مشخصی از دارایی‌های صندوق را خریداری کند که معمولاً برای اکثر صندوق‌ها این میزان، 5 درصد از کل دارایی صندوق است.

واحد (یونیت) صندوق سرمایه‌گذاری

یک اصطلاح رایج در صندوق‌های سرمایه‌گذاری ، واحد یا یونیت است. واحد درواقع کوچک‌ترین جزء از یک صندوق را تشکیل می‌دهد که بر دو نوع است:

واحد سرمایه‌گذاری عادی

بعد از آغاز فعالیت صندوق سرمایه‌ گذاری واحدهای آن با قابلیت ابطال و همچنین غیرقابل‌انتقال بودن منتشر می‌شوند. نکته مهم دیگر این است که صاحبان واحدهای سرمایه‌گذاری آتی در مجمع صندوق دارای حق رأی نیستند.

واحد سرمایه‌گذاری ممتاز

این واحدها پیش از شروع پذیره‌نویسی اولیه صندوق توسط مؤسسان آن خریداری می‌شوند تا سرمایه اولیه برای آغاز به کار صندوق سرمایه‌ گذاری جمع‌آوری شود. این واحدها قابل‌ابطال نیستند اما می‌توان آن‌ها را انتقال داد. صاحبان این واحدها در مجامع صندوق دارای حق رأی هستند.

خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

زمانی که سرمایه‌گذار واحدهای صندوق را خریداری می‌کند درواقع صدور واحد صورت گرفته است. دو نوع واحد صندوق سرمایه‌ گذاری وجود دارد که نوع اول در بازار بورس غیرقابل معامله است. برای خرید این واحدها باید ثبت‌نام و تائید مدارک هویتی را به‌صورت حضوری یا اینترنتی در وب‌سایت رسمی صندوق سرمایه‌ گذاری به انجام برسانید. برای فروش این واحدها نیز که اصطلاحاً ابطال واحد گفته می‌شود، لازم است به شعب صندوق موردنظر مراجعه کرده و بعد از طی کردن روال مربوطه واحد خود را بفروشید.

البته ممکن است این امکان در برخی از صندوق‌ها برای شما فراهم شده باشد که تنها با پر کردن فرم‌های مربوطه به‌صورت اینترنتی بتوانید واحدهای خود را به فروش برسانید.

نوع دوم به واحدهای صندوق سرمایه‌ گذاری قابل ترید کردن در بورس اختصاص دارد که برای خریدوفروش آن‌ها لازم است کد بورسی فعال داشته باشید. برای ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس نیز می‌توانید از طریق سامانه معاملاتی خود این واحدها را در بازار بورس به فروش برسانید.

کارمزد خریدوفروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

برای خریدوفروش این واحدها لازم است کارمزدهایی پرداخت شود. این کارمزد بسته به نوع واحد و همچنین نوع صندوق متفاوت است. بر این اساس:

خریدوفروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله در بورس با توجه به نوع صندوق می‌تواند متفاوت باشد. برای اطلاع از میزان این کارمزدها باید امید نامه و اساسنامه صندوق را مطالعه کنید. سرمایه‌گذار موظف است در فرآیند خریدوفروش یا همان صدور و ابطال این واحدها، هزینه مربوطه را پرداخت کند.

خریدوفروش واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ساده‌تر است. کارمزد مربوط به این معاملات توسط سازمان بورس انجام می‌شود. اگر کارمزد خرید یا فروش سهام عادی در بازار بورس را پرداخت کرده باشید، پرداخت این نوع از کارمزد نیز مانند همان است و تفاوت چندانی ندارد.

انواع صندوق سرمایه‌گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری روش‌های مختلفی را برای سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند تا سرمایه‌گذار بتواند با بررسی شرایط مختلف، بهترین روش را برای سرمایه‌گذاری دارایی خود انتخاب کند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، صندوق‌های سهامی، مختلط و قابل معامله از انواع صندوق سرمایه‌ گذاری هستند که در ادامه به توضیح بیشتر آن‌ها می‌پردازیم.

صندوق سرمایه‌ گذاری با درآمد ثابت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت همان‌طور که از نامشان پیدا است یک سود ثابت را به سرمایه‌گذار پیشنهاد می‌دهند که معمولاً از سود بانکی بیشتر است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری با خرید اوراق مشارکت یا گواهی‌های سپرده بانکی پرداخت این سود را تضمین می‌کنند. چراکه خرید این اوراق معمولاً بین ۳ الی ۴ درصد نسبت به سود رایج بانکی بازدهی بیشتری دارد. این مدل از سرمایه‌گذاری ریسک بسیار پایینی دارد و نسبت به سرمایه‌گذاری سپرده در بانک سود بیشتری را نصیب سرمایه‌گذار می‌کند.

صندوق سرمایه‌ گذاری سهامی

سرمایه‌گذاری سهامی نوعی از سرمایه‌گذاری است که در آن حداقل ۷۰ درصد از دارایی صندوق برای خرید سهام صرف می‌شود. باقیمانده دارایی نیز با توجه به تصمیم مدیر صندوق می‌تواند برای خرید سپرده بانکی یا اوراق مشارکت یا سایر زمینه‌ها صرف شود.

ازآنجایی‌که بخش اعظم دارایی این صندوق‌ها به خرید سهام اختصاص داده می‌شود، نمی‌توان هیچ مقدار درآمد ثابتی را از آن‌ها انتظار داشت. بنابراین ریسک این‌گونه از سرمایه‌گذاری بالاتر است.
ممکن است بپرسید پس چرا برخی از افراد به این‌گونه صندوق‌ها علاقه‌مند می‌شوند؟ پاسخ این است که علاقه‌مندان به بورس عموماً با ریسک در سرمایه‌گذاری به‌خوبی آشنا هستند و آن را جزء جدایی‌ناپذیر یک سرمایه‌گذاری مناسب می‌دانند.

این نوع سرمایه‌گذاری درواقع مناسب افرادی است که زمان و تخصص کافی برای فعالیت در بازار بورس را ندارند و می‌خواهند یک سرمایه‌گذاری مناسب با کمک تحلیل گران حرفه‌ای در این بازار داشته باشند.
در این حالت یک تیم متخصص سبد سهام شما را مدیریت می‌کند و در مواقع لزوم نسبت به خریدوفروش سهام اقدام خواهد کرد. هرچند که در این حالت از یک سود ثابت و تضمینی برخوردار نمی‌شوید، اما به دلیل مدیریت حرفه‌ای می‌توانید سودهای بی‌نظیری در زمان مثبت بودن بورس دریافت کنید. این سودها به‌هیچ‌عنوان قابل مقایسه با سود به‌دست‌آمده از صندوق‌های با درآمد ثابت نیستند.

صندوق سرمایه‌ گذاری مختلط

در صندوق سرمایه‌ گذاری مختلط، دارایی سرمایه‌گذار به دو دسته تقسیم می‌شود که حداکثر ۶۰ درصد آن در سهام و حداقل ۴۰ درصد از آن در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. این نوع سرمایه‌گذاری نسبت به سرمایه‌گذاری سهامی ریسک کمتری دارد و مناسب افرادی است که روحیه ریسک‌پذیری متوسطی داشته باشند.

نکته مهم در مورد این صندوق‌ها این است که در بیشتر مواقع سود ثابت تضمین‌شده ندارند اما قابلیت نقد شوندگی آن‌ها بالا است.

صندوق سرمایه‌ گذاری قابل معامله

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله، روی دارایی‌های فیزیکی یا اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها ممکن است زیرمجموعه هرکدام از صندوق‌هایی که در بالا توضیح دادیم، قرار بگیرند.

واحدهای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها در بازار سرمایه نیز می‌توانند خریدوفروش شوند و به دلیل آن‌که فعالیت آن‌ها در بازار بورس صورت می‌گیرد، عملکرد آن‌ها تحت تأثیر این بازار نیز قرار خواهد گرفت. اما وجه مثبت ماجرا این است که خریدوفروش در بازار بورس کمک می‌کند این صندوق‌ها قدرت نقد شوندگی بیشتری داشته باشند.

نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

برای شروع سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید طبق روالی که صندوق سرمایه‌ گذاری مدنظرتان پیشنهاد می‌دهد، عمل کنید. برخی از صندوق‌ها این امکان را فراهم می‌کنند که بدون نیاز به حضور فیزیکی و تنها از طریق وب‌سایت ثبت‌نام خود را انجام بدهید.

برای نهایی کردن ثبت‌نام خود حتماً باید مدارک شناسایی هویتی مانند شناسنامه یا کارت ملی را همراه داشته باشید. پس باید اسکن این مدارک را از قبل آماده کنید.
توجه داشته باشید که برای خرید واحد صندوق سرمایه‌ گذاری بورسی باید یک کد معاملاتی بورسی هم داشته باشید که در حال حاضر فعال باشد. در این صورت می‌توانید واحد صندوق سرمایه‌ گذاری را مانند سهام‌هایی که به‌صورت عادی در بازار بورس وجود دارند، دادوستد کنید.

کدام صندوق سرمایه‌گذاری برای ما مناسب‌تر است؟

پیش از آن که صندوق موردنظرتان را انتخاب کنید، بهتر است اطلاعاتی در مورد صندوق‌های فعال بازار بورس جمع‌آوری کنید. برای این منظور می‌توانید از وب‌سایت شرکت فناوری بورس به‌عنوان یک مرجع مطمئن کمکبگیرید. پیش از آن‌که انتخاب خود را نهایی کنید حتماً توصیه می‌کنیم اساسنامه و امید نامه مربوط به صندوق موردنظر را مطالعه کنید. همچنین بهتر است در مورد سابقه سرمایه‌گذاری در این شرکت جستجو کرده و میزان بازدهی آن را در دوران فعالیتش بررسی کنید.

به یاد داشته باشید تمام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مفید و قابل‌اعتماد هستند. این شما هستید که به‌عنوان فرد سرمایه‌گذار مشخص می‌کنید کدام صندوق برای نیازها و هدف‌های شما مناسب‌تر است. به‌عنوان‌مثال اگر شما فردی با روحیه ریسک‌پذیری بالا هستید توصیه می‌شود که به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام بروید.

این صندوق‌ها عموماً سود نسبتاً خوبی را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. اما اگر فردی با قدرت ریسک‌پذیری پایین هستید توصیه می‌کنیم که صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
همچنین در حالتی که نقد شوندگی سرمایه اهمیت بالایی داشته باشد، بهتر است به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله بروید.

همچنین توصیه می‌شود برای آن‌که سرمایه‌گذاری حرفه‌ای‌تری داشته باشید، به سراغ چند نوع از این صندوق‌ها بروید و ترکیبی از آن‌ها را انتخاب کنید. به‌این‌ترتیب بخشی از سرمایه شما به صندوق‌های با درآمد ثابت اختصاص می‌یابد که به معنی تضمین بخشی از سود سرمایه‌گذاری است.

از طرف دیگر می‌توانید کمی هم ریسک کنید و صندوق‌های مختلط یا سهامی را انتخاب کنید. این صندوق‌ها سودهای بیشتری را در زمان مساعد بودن بازار به سمت کیف پول شما روانه می‌کنند.

توجه داشته باشید که نحوه چیدن یک صندوق و ترکیب آن با روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، یک عملکرد حرفه‌ای است و به‌اصطلاح ساخت پرتفوی نام دارد. پرتفوی مجموعه‌ای از دارایی‌های شما است که هرکدام در یک بخش سرمایه‌گذاری شده‌اند. داشتن یک پرتفوی قوی و متنوع کمک می‌کند سود بیشتری از سرمایه‌گذاری در بازار بورس و صندوق‌های مربوطه داشته باشید.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری انتخاب‌های جذابی هستند که فعالیت در بازار سرمایه را به‌شدت بیشتر کرده و سرمایه‌گذاران از همه صنفی را به سمت خود کشیده‌اند. تنوع موجود در این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران خرد و کلان اجازه می‌دهد که حق انتخاب داشته و متناسب با اهداف و نیازهای خود، بهترین گزینه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. کارگزاری سرمایه و دانش برای شما این امکان را فراهم می‌کند که با قرار دادن واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟ سرمایه خود در صندوق این شرکت، از کمک یک تیم باتجربه و باسابقه درخشان بهره‌مند شده و یک سرمایه‌گذاری کم ریسک و پربازده داشته باشید.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟ + انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق سرمایه گذاری یک روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است که با جمع‌آوری سرمایه‌های خُرد و سرمایه‌گذاری آنها در زمینه‌های مختلف، امکان سرمایه‌گذاری برای تمامی افراد را فراهم می‌آورد. فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است و در سایت Seo.ir می‌توانید گزارشات عملکرد ماهانه آنها را مشاهده بفرمایید. در حالت کلی صندوق سرمایه‌گذاری مناسب افرادی است که از دانش مناسب، تجربه کافی و زمان لازم برای تحلیل برخوردار نیستند. در ادامه آموزش بورس به بحث روش‌های سرمایه‌گذاری رسیدم. در این مقاله به بررسی کامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری خواهیم پرداخت.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یک نهاد مالی است که امکان سرمایه‌گذاری کم ریسک برای تمامی افراد با سرمایه‌های اندک را بصورت تخصصی و حرفه‌ای فراهم می‌آورد. دقت بفرمایید شما متناسب با میزان سرمایه‌گذاری در صندوق، در سود یا ضرر آن شریک خواهید بود!

سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها بصورت خرید یونیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری (Unit به معنی واحد) است. قیمت هر یونیت از تقسیم خالص دارایی‌های صندوق (NAV) بر تعداد یونیت صندوق بدست می‌آید. برای مثال فرض کنید ارزش خالص دارایی‌ها یک صندوق هزار میلیارد تومان و تعداد یونیت‌های آن نیز 5 میلیون است. بنابراین قیمت هر یونیت 200 هزار تومان خواهد بود. هر چه خالص دارایی‌های صندوق بیشتر شود قیمت هر واحد صندوق نیز افزایش می‌باید. یکی از گزینه‌های سودآوری صندوق‌ها همین افزایش قیمت یونیت صندوق سرمایه گذاری است.

NAV صندوق سرمایه‌گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟

NAV یا همان ارزش خالص دارایی‌های صندوق، در پایان هر روز معاملاتی محاسبه می‌شود. ارزش خالص دارایی از اختلاف دارایی‌ها و بدهی‌های صندوق به دست می‌آید. قیمت هر یونیت صندوق نیز از تقسیم ارزش خالص دارایی‌ها بر تعداد یونیت صندوق بدست می‌آید. در مقاله آموزشی “NAV چیست؟ (ارزش خالص دارایی‌ها)” بصورت تخصصی به این موضوع پرداختیم.

روش‌های کسب سود از صندوق سرمایه گذاری

1. افزایش قیمت یونیت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارایی‌های تحت مالکیت خود را در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. قیمت هر یونیت صندوق نیز از تقسیم “ارزش خالص دارایی‌ها (NAV)” بر تعداد یونیت صندوق بدست می‌آید. بنابراین با افزایش NAV صندوق، قیمت هر یونیت صندوق سرمایه‌گذاری نیز افزایش می‌یابد و باعث سودآوری سرمایه‌گذارارن می‌شود. مثلا شخصی که 10 یونیت را به قیمت هر یونیت 500 هزار تومان خریداری است (5 میلیون سرمایه‌گذاری). حال با گذشت زمان و افزایش قیمت هر یونیت به 750 هزار تومان، ارزش دارایی شخص 7.5 میلیون تومان خواهد بود.

2. پرداخت سود نقدی دوره‌ای

با مراجعه به سایت اینترنتی هر صندوق سرمایه‌گذاری و مطالعه فایل “امیدنامه” می‌توانید از پرداخت سود نقدی دوره‌ای صندوق و دوره‌های پرداخت آن مطلع شوید. اکثر صندوق‌های سرمایه‌گذاری سود نقدی ندارند! پرداخت سود نقدی عموما در صندوق‌ با درآمد ثابت مشاهده می‌شود. افرادی که ریسک پذیری پایینی دارند و دریافت سود نقدی دوره‌ای برایشان اهمیت و جذابیت دارد می‌توانند صندوقی را انتخاب کنند که پرداخت سود نقدی در دستور کارشان وجود دارد.

مزایا صندوق‌های سرمایه گذاری

کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

شاید بتوان اولین مزیت صندوق سرمایه‌گذاری را “کاهش ریسک سرمایه‌گذاری” نامید. چرا که صندوق‌ها توسط افراد خبره و بصورت تخصصی مدیریت می‌شود. همچنین طبق قوانین موظف به تشکیل سبد سرمایه‌گذاری (شامل سهام و سایر اوراق بهادار، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و …) هستند. بنابراین ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

عدم نیاز به تخصص و مهارت در معامله‌گری

یکی دیگر از مزیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری عدم نیاز به تخصص و مهارت در معامله‌گری است. در واقع شما کار را به افراد واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟ متخصص و خبره می‌سپارید! بنابراین از نظر زمانی نیز نیاز به صرف وقت برای بررسی و تحلیل نیست.

نقدشوندگی بالا

همچنین نقدشوندگی بالا یکی دیگر از مزیت‌های آن است. بطوری که سرمایه‌گذاران هر زمان نیاز به نقد کردن یونیت‌های خود داشته باشند اگر صندوق نتواند این فروش را انجام دهد ضامن نقدشوندگیِ صندوق در نقش خریدار ایفا نقش می‌کند. البته از سال 1392 وجود ضامن نقدشوندگی برای صدور مجوز صندوق‌های سرمایه‌گذاری برداشته شد!

همچنین در صورت نیاز به پول، نیازی به نقد کردن تمام سرمایه خود در صندوق سرمایه‌گذاری نیست و امکان نقد کردن بخشی از سرمایه‌تان وجود دارد و نیازی به خروج تمام سرمایه نیست. در صورتی که مثلا اگر در زمینه مسکن سرمایه‌گذاری کنید و نیاز به وجه نقد داشته باشید نمی‌توانید بخشی از مسکن خود را بفروشید!

تنوع سبد سرمایه‌گذاری

مزیت دیگر آن در تنوع سبد سرمایه‌گذاری آنهاست. در واقع با توجه به اهداف خود دارایی‌های تحت مالیکت‌شان را در زمینه‌های و درصدهای مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند.

نکته: دارایی‌های تحت مالکیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری فقط صرف خرید سهام شرکت‌های بورسی نمی‌شود. بستگی به نوع صندوق سرمایه‌گذاری بصورت مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاری‌های مختلف است که در ادامه توضیح خواهیم داد.

انواع صندوق سرمایه گذاری

شاید اولین سوالی که به ذهن شما بیاید این باشد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری در چه زمینه‌هایی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند و کدام صندوق برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟! پاسخ این پرسش در بررسی انواع آن نهفته است. در واقع با توجه به درصد دارایی‌های مختلف هر صندوق سرمایه‌گذاری، می‌توان آنها را در گروه‌های زیر طبقه‌بندی کرد.

1. صندوق‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
2. صندوق‌ سرمایه‌گذاری سهام
3. صندوق‌ سرمایه‌گذاری مختلط
4. صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله ‌ (ETF – Exchange Tradable Found)
5. تامین مالی
6. پروژه
7. زمین و ساختمان
8. طلا
9. جسورانه
10. اختصاصی بازارگردانی
11. شاخصی
12. نیکوکاری

هر کدام از صندوق‌های سرمایه‌گذاری دقیقا متناسب با اسمی که دارند کارایی و سرمایه‌گذاری متنوعی در حوزه‌های مختلف دارند. در ادامه با هر کدام از آنها بیشتر آشنا خواهید شد.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

این صندوق برای افراد با ریسک پذیری پایین مناسب است. چرا که موظف هستند حداقل 70 درصد از دارایی خود را صرف خرید اوراق بسیار کم ریسک با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت، اوراق خزانه و همچنین سپرده بانکی و…کند. دارایی اوراق با درآمد ثابت می‌تواند حداکثر 95 درصد پرتفوی این صندوق ها را تشکیل دهد. همچنین این صندوق‌ها مجاز به حداکثر سرمایه‌گذاری 30 درصد در سهام هستند که حداقل این درصد نیز 5% است.

اکثر این صندوق‌ها یک نهاد مالی معتبر به عنوان ضامن نقدشوندگی و ضامن حداقل سود تضمین شده دارند. بنابراین خیال سرمایه‌گذاران را بابت نقدشوندگی و زیان احتمالی برطرف می‌کند. در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مرتبط با بانک‌ها، خود بانک ضامن نقدشوندگی است. همچنین پرداخت سود نقدی دوره‌ای (عموما ماهانه یا سه ماهه) نیز در دستور کار اکثر آنها است (به شرط ذکر در امیدنامه صندوق).

نکته: صندوق‌های‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت عموما سودآوری بیشتری نسبت به بانک‌ها دارند بنابراین برای افراد کم ریسک گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری در سهام

صندوق سرمایه‌گذاری در سهام بیشتر موردتوجه فعالان بازار بورس قرار می‌گیرد. این صندوق‌ها موظف هستند حداقل 70 درصد از دارایی‌های خود را صرف سرمایه‌گذاری در سهام کنند. البته جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، فقط اجازه سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و بازار اول فرابورس را دارند. 30% باقی مانده نیز با تصمیم مدیر صندوق جهت سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت (اوراق مشارکت و سپرده بانکی و…) یا سهام مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهام نسبت به صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت بیشتر است اما از طرفی احتمال بازدهی بیشتر نیز وجود دارد. این صندوق‌ها برای افرادی مناسب است که قصد سرمایه‌گذاری در بورس دارند ولی از دانش و فرصت کافی برای تجزیه و تحلیل برخوردار نیستند. البته باید دید سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید!

تذکر: هیچ تضمین سودی در صندوق‌ سرمایه‌گذاری در سهام وجود ندارد.

نکته: ریسک سرمایه‌گذاری و بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام با توجه به استراتژی و ابزارهای سرمایه‌گذاری آنها با یکدیگر متفاوت است. جهت مشاهده بازدهی و مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام به سایت Fipiran.ir (زیرمجوعه سازمان بورس) مراجعه کنید. مطابق شکل زیر اطلاعاتی از قبیل NAV صندوق، خالص ارزش هر واحد صندوق، بازدهی ماهانه، بازدهی سه ماه و بازدهی سالانه و… مشاهده است.

اگر قصد سرمایه‌گذاری برای فرزندان خردسال خود را دارید به شما توصیه می‌کنم ماهانه چند یونیت از یک “صندوق سرمایه‌گذاری در سهام” را خریداری کنید.

برای خرید صندوق سرمایه گذاری، ثبت نام در سجام الزامی است. اگر قبلا در سجام ثبت نام کرده‌اید برای خرید یونیت و سرمایه‌گذاری در صندوق کافی است به سایت صندوق مراجعه و ثبت‌نام کنید. برای مثال با ثبت نام در کارگزاری مفید، امکان سرمایه‌گذاری در صندوق پیشتاز مفید برای شما مهیا می‌شود. صندوق سرمایه‌گذاری پیشتاز مفید طی 14 سال اخیر 37000% بازدهی داشته است!

صندوق‌ سرمایه‌گذاری مختلط

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، ترکیبی از صندوق با درآمد ثابت و صندوق سهام است. در واقع این صندوق‌ها نیمی از دارایی خود را به سرمایه‌گذاری در سهام و نیم دیگر را به سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت اختصاص می‌دهد. درصد سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق با درآمد ثابت باید حداکثر 60% و حداقل 40% باشد. ریسک این صندوق‌ها کمتر از صندوق‌های سهام و بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت است. احتمال سوددهی نیز به همان میزان تغییر می‌کند. یعنی احتمال بازدهی کمتری نسبت به صندوق‌های در سهام و بازدهی بیشتری نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت دارند. بنابراین مناسب افرادی با ریسک پذیری متوسط است.

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)

صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله یا همان ETF در بازار بورس قابل معامله است. در واقع صندوق ETF یک صندوق سرمایه‌گذاری از دارایی‌های متنوع است که مثل سایر سهام در بورس قابل خرید و فروش است. دارایی‌های صندوق ETF می‌تواند شامل سرمایه‌گذاری سهام، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت و سرمایه‌گذاری مختلط باشد.

نقدشوندگی بالاتری نسبت به سایر صندوق‌ها دارد و کم هزینه‌تر است. همچنین نقل و انتقال، صدور و ابطال واحدهای ETF معاف مالیات هستند.

مثل سایر سهام موجود در بورس، عرضه و تقاضا بر قیمت هر واحد صندوق ETF تاثیرگذار است. بنابراین احتمال یکسان نبودن قیمت صندوق ETF با NAV آن وجود دارد. همچنین صندوق‌های ETF ضامن نقدشوندگی ندارند.

صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه

صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه (Venture Capital Fund) یکی از صندوق‌های مورد استقبال در چند سال اخیر است. این صندوق‌ها در ازای دریافت درصدی از سهام استارتاپ اقدام به سرمایه‌گذاری در آن می‌کنند. همانطور که از اسم این صندوق می‌توان استنباط کرد سرمایه‌گذاری در آنها عموما ریسک بالا و بالطبع شانس سودآوری بالایی دارد. دیجیکالا، اسنپ، کافه بازار، دیوار، علی بابا و…از موفق‌ترین استارتاپ‌هایی هستند که با جذب سرمایه موفقیت چشمگیری داشتند.

تذکر: هیچ تضمینی برای سودآوری صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه نیست و حتی امکان از دست رفتن اصل سرمایه نیز وجود دارد.

لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری

جهت مشاهده لیست کامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری به همراه توصیحات جامع می‌توانید به سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران (Fipiran.ir) مراجعه کنید. با کلیک روی نام صندوق و ورود به صفحه مخصوص آن، تمامی اطلاعات زیر بصورت خلاصه قابل دسترسی است.

• مشخصات صندوق
• اطلاعات سرمایه‌گذاری
• ترکیب دارایی‌ها
• بازده برای دوره‌های زمانی تعیین شده (روزانه، هفتگی، ماهانه و سالیانه)
• نمودار ارزش خالص هر واحد سرمایه‌گذاری
• تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری
• نمودار خالص ارزش دارایی‌ها صندوق

برای مثال وقتی روی صندوق “مشترك آتيه نوين” کلیک کنید صفحه‌ای مطابق شکل زیر برای شما نمایان می‌شود.

بهترین صندوق سرمایه‌گذاری

ابتدا با توجه به میزان سرمایه، شخصیت و سبک سرمایه‌گذاری خود یک صندوق سرمایه‌گذاری (سهام، درآمد ثابت، مختلط و…) را انتخاب کنید. سپس به بررسی پارامترهایی از قبیل ترکیب دارایی‌ها، نوع عملکرد و بازدهی صندوق در سال‌های قبل و… صندوق موردنظرتان بپردازید.

در سایت Fipiran اطلاعات بسیار کاملی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد. مثلا براحتی می‌توانید صندوق با بیشترین بازدهی در یکسال اخیر را مشاهده بفرمایید. یا با ورود به صفحه مخصوص صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام می‌توانید تمامی مقایسه بسیار جامعی از آنها داشته باشید. روی لینک زیر کلیک بفرمایید و اطلاعات کامل صندوق ها را مشاهده بفرمایید.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

بسیاری از افراد به دلایل مختلفی مثل کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصت‌های سرمایه گذاری موجود و … به تنها گزینه‌ای که برای پس‌انداز پول خود فکر می‌کنند، بانک است. در نتیجه، فرصت کسب بازده‌های بیشتر را از دست می‌دهند. یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌دهد، صندوق‌های سرمایه گذاری است. این صندوق‌ها برای افرادی که قصد دارد به صورت غیرمستقیم در بورس سرمایه گذاری کنند یا اینکه زمان و اطلاعات کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند مناسب است. با این کار، سرمایه­گذار امکان دستیابی به بازدهی‌ بالاتر از سود بانکی را به دست خواهد آورد. یک صندوق سرمایه گذاری، مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. می‌توانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که افراد مختلف، پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند.

آموزش ارزهای دیجیتال با بالاترین سود و بازدهی٬ برای ارتباط بیشتر به لینک مراجعه نمایید

صندوق‌های سرمایه گذاری چه مزیت‌هایی دارند؟

• مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها

نخستین مزیت صندوق‌های سرمایه گذاری، مدیریت حرفه‌ای پول شما است. صندوق‌های سرمایه گذاری ابزاری برای سرمایه گذاران خرد به شمار می‌روند تا بتوانند از توانایی‌ها و مهارت‌های افراد حرفه‌ای برای سرمایه گذاری و نظارت بر دارایی‌هایشان استفاده کنند. در این صندوق‌ها تحلیل‌گران و مدیران سرمایه گذاری به طور پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم کنند.

• کاهش ریسک سرمایه گذاری‌ها

بر اساس قوانین سازمان بورس، صندوق‌های سرمایه گذاری باید سبدی متنوع از دارایی‌های نقدی و اوراق بهادار را تشکیل دهند. بخشی از این دارایی‌ها شامل دارایی‌های با درآمد ثابت همچون سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت هستند که ریسک سرمایه گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهند. به تشکیل این سبد از دارایی‌ها در اصطلاح، متنوع سازی دارایی‌ها گفته می‌شود. سرمایه‌گذار می‌تواند با پرداخت مبلغی مشخص، چنین سبدی را خریداری کند و خطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش دهد.

• نظارت و شفافیت اطلاعاتی

صندوق‌های سرمایه گذاری در بازه‌های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمام فعالیت‌های آنها به صورت شفاف اطلاع‌رسانی می‌شود. متولی صندوق نیز به صورت مستمر بر عملکرد صندوق نظارت دارد.

• نقد شوندگی بالا

سرمایه گذاری در صندوق این امکان را به شما می‌دهد که خیلی زود پول خود را نقد کنید. این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق انجام می‌شود. یعنی هر زمان که تصمیم به نقد کردن دارایی خود بگیرید ضامن صندوق، این وظیفه را به عهده می‌گیرد.

• صرفه‌جویی نسبت به مقیاس

با توجه به اینکه صندوق‌های سرمایه گذاری از گردآوری سرمایه‌های خرد تشکیل می‌شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می‌شود. شما شاید با یک میلیون تومان، توانایی سرمایه گذاری در گزینه‌های متنوعی را نداشته باشید؛ اما با توجه به واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟ حجم بالای سرمایه در صندوق‌های سرمایه گذاری، این امکان برای شما فراهم می‌شود. در ضمن به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق‌ها هزینه‌هایی مانند تحلیل، بررسی، ارزش‌گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه‌ها در بین سرمایه گذاران سرشکن می‌شود و برای سرمایه‌گذار صرفه‌جویی زیادی را در پی خواهد داشت.

واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری چیست؟

صدها یا هزاران نفر، مبلغی از دارایی خود را نزد این صندوق‌های سرمایه گذاری می‌گذارند. مجموعه همه این مبالغ، دارایی صندوق را شکل می‌دهد. برای اینکه سهم هر فرد از این دارایی کلی و بزرگ مشخص شود و همچنین ورود و خروج به صندوق آسان باشد، مجموعه دارایی صندوق‌های سرمایه گذاری به بخش‌هایی به نام واحد یا یونیت تقسیم می‌شود که قیمتی معادل صد هزار تومان یا بیشتر دارند. بنابراین هر فرد در مراجعه به صندوق‌های سرمایه گذاری می‌تواند یک یا چند واحد را خریداری کند. هنگام خروج نیز می‌تواند یک یا چند یا همه واحدهای خود را به فروش برساند. در نتیجه، امکان سرمایه ‌گذاری با مبالغ اندک برای افراد وجود دارد. علاوه بر این، در صورت نیاز به وجه نقد، نیازی به خروج همه سرمایه از صندوق وجود ندارد و می‌توان به میزان نیاز از آن برداشت کرد، بدون آنکه به میزان بازدهی آسیبی وارد شود.

5 نوع مهم صندوق‌های سرمایه گذاری

یکی دیگر از مزیت‌های بزرگ صندوق‌های سرمایه گذاری، متنوع بودن آنها است. تقریبا برای هر نوع سلیقه سرمایه گذاری و هر میزان ریسک‌پذیری، نوعی صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در واقع، تفاوت اصلی انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در ترکیب دارایی‌های آنها است. به این معنی که صندوق‌ها با توجه به ماهیت و نوعشان درصدی از سرمایه خود را در گزینه‌های کم ریسک مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت و در گزینه‌های با ریسک بیشتر در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کنند. در ادامه با انواع صندوق‌های سرمایه گذاری آشنا می‌شویم.

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق‌ها مناسب افرادی است که ریسک‌پذیری پایینی دارند چون علاوه بر ریسک کم از یک حداقل سود تضمین شده هم برخوردار هستند. این صندوق‌ها در دوره‌های از قبل معین شده (مثلا ماهانه یا ۳ ماه یکبار) به سرمایه گذاران خود سود پرداخت می‌کنند. قابلیت نقد شوندگی آنها نیز بالا است؛ یعنی شما به راحتی می‌توانید واحدهای صندوق خود را به پول نقد تبدیل کنید. همچنین بیشتر این صندوق‌ها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این ضامن باعث آسودگی خاطر بیشتری برای سرمایه گذاران می‌شود. در نهایت اینکه این صندوق‌ها معمولا بازدهی بیشتری نسبت به بانک دارند. پس برای افراد کم ریسک که پول خود را در بانک نگهداری می‌کنند یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری با ریسک پایین به شمار می‌روند.

صندوق سرمایه گذاری سهامی

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% باقی‌مانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. این کار باعث می‌شود که ریسک این نوع صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت بیشتر شود. به دلیل اینکه بخش زیادی از دارایی‌های این نوع صندوق در بورس سرمایه گذاری می‌شود، در نتیجه این نوع از صندوق‌ها حداقل سود تضمین شده ندارند. این صندوق‌ها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، اما فرصت یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوق‌ها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلی با مدیریت حرفه‌ای و آشنا به مسائل مالی و سرمایه گذاری، در بورس سرمایه گذاری می‌شود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند؛ اما از طرف دیگر این قابلیت را دارند که نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایه گذاران کنند؛ مثلا در مواقعی که وضعیت بورس مناسب است، میزان بازدهی و سودآوری این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت قابل مقایسه نیست. بسیاری از این صندوق‌ها ضامن نقد شوندگی هم دارند.

صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود. به صورت کلی می‌توان گفت این نوع از صندوق‌های سرمایه گذاری از نظر سطح ریسک بین صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار می‌گیرند. سرمایه گذاری در این نوع از صندوق‌ها به افرادی با سطح ریسک متوسط توصیه می‌شود. چون بیش از نیمی از دارایی‌های آن در سهام سرمایه گذاری می‌شود. همچنین برای تعدیل این ریسک حداقل ۴۰% از دارایی‌های صندوق در اوراقی که درآمد ثابتی دارند سرمایه گذاری می‌شود. این صندوق‌ها نیز پتانسیل بازدهی بیشتری نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت دارند. ولی به دلیل سرمایه گذاری بخشی از دارایی‌ها در سهام، حداقل سود تضمین شده ندارند. بسیاری از این صندوق‌ها ضامن نقد شوندگی دارند

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی این صندوق‌ها داد و ستد پذیری واحدهای سرمایه گذاری آنها در بازار سرمایه است. به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق‌ها به شیوه معاملات سهام عادی، در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران صورت می‌پذیرد. صندوق‌های قابل معامله می‌توانند هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری که گفتیم باشند. ریسک متفاوتی که این نوع از صندوق‌ها نسبت به سایر صندوق‌های گفته شده دارند، این است که واحدهای سرمایه گذاری آن‌ها در بورس خرید و فروش می‌شوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می‌تواند بر قیمت آنها تاثیر بگذارد. همچنین خرید و فروش این صندوق‌ها از طریق بورس می‌تواند به نقدشوندگی بیشتر آنها کمک کند.

صندوق‌های سرمایه گذاری در طلا

بسیاری از مردم دوست دارند که با خرید طلا و سکه، ارزش پول خود را حفظ کنند. اما اتفاق‌هایی مانند گم‌ یا ربوده شدن، همیشه پیش روی این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها بوده است. صندوق‌های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته ‌شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند. در نتیجه، سرمایه‌گذاران علاوه بر رهایی از مشکلاتی که برایتان گفتیم، می‌توانند با ارقام خرد در طلا سرمایه‌گذاری کنند. البته این صندوق‌ها می‌توانند مازاد دارایی‌های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ها و گواهی سپرده بانکی سرمایه‌گذاری کنند.

چگونه در صندوق‌ها سرمایه گذاری کنیم؟

برای این کار باید با در دست داشتن مدارک مورد نیاز به شعب منتخب آن صندوق مراجعه کنید. این شعب از طریق خود صندوق معرفی می‌شوند؛ مثلا بانک، شرکت کارگزاری یا یک شرکت تامین سرمایه می‌توانند شعب منتخب صندوق باشند. این شعبه، مدارکی مانند شناسنامه، کارت ملی و شماره حسابتان را از شما درخواست می‌کند. همچنین باید به اندازه مبلغی که می‌خواهید در صندوق سرمایه گذاری کنید، به شماره حسابی که از طرف صندوق معرفی می‌شود پول واریز کنید. پس از تکمیل فرم‌های مورد نیاز و گذراندن تشریفات لازم، گواهی واحدهای سرمایه گذاری، برای شما صادر خواهد شد.

چه میزان از سرمایه خود را به خرید صندوق‌ها اختصاص بدهم؟

این موضوع کاملا به شرایط شما در عرصه معامله‌گری در بازار سرمایه بستگی دارد. اگر فردی هستید که تمایل زیادی به سرمایه گذاری در بازار بورس دارید اما وقت، دانش و مهارت لازم را در این حوزه ندارید بدون تردید، صندوق سرمایه گذاری سهامی و مختلط، یک گزینه ایده­آل برای شما محسوب می‌شوند. با توجه به حجم سنگین سرمایه در اختیار صندوق‌های سرمایه گذاری، معمولا در دوران رونق بازار سرمایه ارزش واحدهای سرمایه گذاری صندوق‌ها با رشد قابل توجهی رو به‌ رو می‌شود و در سایر دوران، عملکردی خنثی از خودش نشان می‌دهد. با این وجود، بسیاری از معامله‌گران بازار سرمایه، بخشی از سرمایه بورسی خود را به خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری با سابقه درخشان تخصیص می‌دهند تا بتوانند عملکرد مضاعفی را در بازار تجربه کنند. بنابراین، با توجه به سابقه معاملاتی خود و ارزیابی صندوق‌های مختلف پیشنهاد می‌گردد تا بخشی از سرمایه خود را به خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری اختصاص بدهید.